26 Σεπ 2010

Ιστολόγια (blogs) και διδασκαλία

Ανακτήθηκε από το ΑΣ ΜΠΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΤΑΞΗ

Είναι καιρός που θέλω να γράψω μια δημοσίευση σχετικά με δυνατούς τρόπους χρήσης των ιστολογίων (blogs) από ανθρώπους που ασχολούνται με την εκπαίδευση.

Ο αγαπητός hfr με πρόλαβε! Καλά να πάθεις xrysostome!

Γρήγορα διαπίστωσα ότι η σχετική του δημοσίευση είναι πληρέστερη από αυτή που εγώ σκόπευα να γράψω. Τώρα που το ξανασκέφτομαι όμως, μια ακόμη καλύτερη δημοσίευση θα ήταν αυτή που θα προέκυπτε από τη συνδρομή και των δυο μας. Η ισχύς εν τη ενώσει ρε!
...

Αντιγράφω λοιπόν από το ιστολόγιό του, το b(io)log:, αντικαθιστώντας τη λέξη blog με τη λέξη ιστολόγιο (μου αρέσει περισσότερο!) και συμπληρώνοντας με κάποια δικά μου σχόλια:

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με τα είδη των ιστολογίων που μπορούν να αναρτηθούν στο χώρο της εκπαίδευσης και το πιθανό περιεχόμενο καθενός από αυτά, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μεταξύ τους όρια δεν είναι ευκρινή, καθώς εξαρτώνται από την επινοητικότητα και το μεράκι, όσων τα αναρτούν:

* Ιστολόγιο εκπαιδευτικού που απευθύνεται στους μαθητές του.
Μπορεί να περιέχει, βασικά σημεία της διδασκαλίας, ερωτήσεις αφόρμησης πριν τη διδασκαλία ενός αντικειμένου, πρόσθετο διδακτικό υλικό (video, εικόνες, ηχητικό κείμενο), προτάσεις για διάβασμα ή περιήγηση στο δίκτυο, σχολιασμό της επικαιρότητας, ανάθεση εργασιών προς τους μαθητές, ενημέρωση των γονέων για την εργασία που γίνεται στην τάξη κ.α.

Εδώ xrysostomos, σηκώνω το χέρι και παίρνω το λόγο: Το αγαπημένο μου παράδειγμα ιστολογίου αυτής της κατηγορίας είναι το ιστολόγιο "Δάσκαλος Κ.". Από τα λίγα που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, σχεδόν καθημερινά. Οι επιδιώξεις του απόλυτα σεβαστές και δηλωμένες στη δεξιά πλευρά της οθόνης: Το ιστολόγιο αυτό στοχεύει στην 24ωρη διδασκαλία...

Συνολικά πάντως, η τριτοβάθμια εκπαίδευση δείχνει να είναι πιο μπροστά σε αυτή την ιστορία. Μπορείς να ρίξεις μια ματιά και στα "Εργαστήριο Ρητορικής και Λόγου" αλλά και στο ακόμη πιο οργανωμένο "Κοινωνική Ψυχολογία".

Συνεχίζουμε:

* Ιστολόγιο εκπαιδευτικού που απευθύνεται στους συναδέλφους του.
Στο περιεχόμενό του μπορούν να περιληφθούν, προτάσεις για τη διδασκαλία συγκεκριμένων αντικειμένων, ενημέρωση για ενδιαφέρουσα βιβλιογραφία και πηγές από το διαδίκτυο, προτεινόμενες πειραματικές δραστηριότητες, επισημάνσεις για τις παρανοήσεις των μαθητών, προσωπικές μαρτυρίες από την ζωή του ανθρώπου που εργάζεται στο χώρο της εκπαίδευσης κ.α.

O xrysostomos προσθέτει: Προς τη ίδια κατεύθυνση δηλαδή αυτή της επικοινωνίας μεταξύ των εκπαιδευτικών στοχεύουν και τα ιστολόγια-κοινότητες. Μιλάμε για ιστολόγια στα οποία συν-γράφονται από περισσότερους από έναν εκπαιδευτικούς και προσπαθούν να αποτελούν σημεία συνάντησης απόψεων. Παραδείγματα αυτής της κατηγορίας αποτελούν τα "Οι εκπαιδευτικοί μιλούν" και "Tελευταίο θρανίο".

* Ιστολόγιο σχολικής τάξης.
Μπορεί να είναι το κοινό ιστολόγιο εκπαιδευτικού και μαθητών στο οποίο να καταγράφεται, η καθημερινή δραστηριότητα της τάξης, η διδασκαλία ενός συγκεκριμένου αντικειμένου, μια εκπαιδευτική εκδρομή ή επίσκεψη, η ανάληψη μιας πρωτοβουλίας σχετικής με το περιβάλλον, την αγωγή υγείας κ.α., ο σχολιασμός ενός βιβλίου, η πορεία εργασίας στο πλαίσιο ενός project, η συμβολή των επιστημών στην καθημερινότητα, κ.α.

* Ιστολόγιο ομάδας μαθητών.
Είναι το ιστολόγιο μιας ομάδας μαθητών στο οποίο αναρτάται: Η πορεία εργασίας που έχουν ακολουθήσει στο πλαίσιο μιας δραστηριότητας που τους έχει ανατεθεί, μεμονωμένα ή εντός ενός ευρύτερου project στο οποίο μετέχει όλη η τάξη.

Πετάγομαι πάλι: Τα βράδια ο xrysostomos ονειρεύεται σχολεία που δε γνωρίζουν τον όρο "υποχρεωτική εκπαίδευση" (πού και πού μάλιστα γράφει για αυτά). Θα συμπληρώσει λοιπόν ότι προτιμά τις περιπτώσεις μαθητών που στήνουν ιστολόγια, όχι για δραστηριότητες που "τους έχουν ανατεθεί", αλλά για δραστηριότητες που μόνοι τους αποφασίζουν να κυνηγήσουν. Από όσα τουλάχιστον ιστολόγια έχω δει , η περίπτωση της φωτογραφικής ομάδας των μαθητών του Αη Στράτη, το "χαμογελάστε", είναι αυτή που ξεχωρίζω λες να φταίει ότι πέρασες το τελευταίο καλοκαίρι στις παραλίες του;

* Ιστολόγιο άτυπης εκπαίδευσης.
Το blogging μπορεί να συμβάλλει αποφασιστικά στην άρση μιας ενδημικής αδυναμίας που έχουν οι παντοειδείς επισκέψεις και σχολικοί περίπατοι. Συνήθως οι μαθητές, “παρκάρονται” απροετοίμαστοι γι’ αυτό που θα δουν ή θα ακούσουν σε ένα μουσείο, έναν τόπο, ένα ερευνητικό εργαστήριο, μια θεατρική παράσταση ή κινηματογραφική προβολή, με αποτέλεσμα να αδιαφορούν και να αποκομίζουν ένα μικρό παιδαγωγικό όφελος.

Μετά δε την επιστροφή τους στο σχολείο, η επίσκεψη που έκαναν είναι σαν να μην έγινε, αφού δεν παρακινούνται να καταγράψουν εντυπώσεις, να επεξεργαστούν υλικό και δεδομένα που συνέλεξαν. Μέσω του blogging οι μαθητές μπορούν να ωθούνται να προετοιμάσουν τις επισκέψεις τους (τι θα δω;, τι θα ακούσω;, τι πρέπει να γνωρίζω προηγουμένως ώστε να επικοινωνήσω ουσιαστικά με το αντικείμενο της επίσκεψης;) και επίσης να επεξεργάζονται δημιουργικά ότι παρατήρησαν, κατέγραψαν κατά τη διάρκειά τους.

Τα σχόλια μου:
Πρώτον, άλλαξα τον τίτλο αυτής της κατηγορίας, όχι γιατί διαφωνώ με το όρο που χρησιμοποίησε ο hfr (ιστολόγιο "περιβαλλοντικής ομάδας σχολείου, σχολείου, πενθήμερης εκδρομής"), αλλά γιατί θεωρώ μια γενικότερη περιγραφή ταιριάζει καλύτερα.

Επίσης, θα συμφωνήσω ότι ο τρόπος που οι περισσότεροι "εκπαιδευτικοί" περίπατοι που πραγματοποιούνται στη χώρα μας έχουν από μηδενικό εώς ελάχιστο μαθησιακό αποτέλεσμα. Η διδακτική των φυσικών επιστημών έχει εδώ και καιρό τονίσει τη σημασία της κατάλληλης προετοιμασίας. Αυτό που απομένει είναι να το πάρουμε κι εμείς χαμπάρι. Και όταν το αποφασίσουμε, το ιστολόγιο θα είναι ένα μάλλον ικανό εργαλείο...

* Ιστολόγιο-εφημερίδα σχολείου.
Μερικά σχολεία έχουν αναρτήσει ιστολόγια-εφημερίδες, στα οποία καταγράφονται ποικίλα στιγμιότυπα από τη δραστηριότητά τους (αγώνες της σχολικής ομάδας, παραστάσεις της θεατρικής ομάδας, παρουσίαση βιβλίων κ.α.).

Ιδιαίτερη θέση στην καρδιά του xrysostomou έχει πάρει το ιστολόγιο "Τέταρτο Μάτι", των μαθητών του 4ου Εσπερινού Επαγγελματικού Λυκείου Ηρακλείου. Τσέκαρε το. Μου αρέσει και το ιστολόγιο του 6ου Λυκείου Καλλιθέας.

(Σε αυτό το σημείο, ο hfr αναφέρει και το ιστολόγιο "σχολικού εργαστηρίου". Χωρίς την άδειά του, το προσπερνάω, θεωρώντας ότι εντάσσεται στην προαναφερθείσα κατηγορία "ιστολόγιο εκπαιδευτικού που απευθύνεται στους μαθητές του").

Συνεχίζουμε.

* Ιστολόγιο στελέχους της εκπαίδευσης (Συμβούλου του Π.Ι., Σχολικού Συμβούλου, κλπ).
Πολλά στελέχη της εκπαίδευσης αλλά και παιδαγωγοί στο αμερικανικό αλλά και σε πολλά ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα, συνηθίζουν να συντηρούν ιστολόγια. Μέσω αυτών τους δίνεται η δυνατότητα να επικοινωνούν, άμεσα και διαδραστικά τόσο με τους εκπαιδευτικούς, όσο και μεταξύ τους, να ενημερώνουν για την εργασία τους,τις εξελίξεις στην επιστήμη και την παιδαγωγική κ.α.

Το σχόλιο μου δεν ξεφεύγει από το στερεότυπο για τον μέσο σχολικό σύμβουλο: ιστολόγιο σχολικού συμβούλου;! Έγινε το blogging κριτήριο...;

Με αυτό λοιπόν το σουρεάλ φινάλε, η παράσταση έλαβε τέλος!

Συνολικά, θέλω να παρατηρήσω το εξής: Σε μεγάλο βαθμό στην ελληνική μπλογκόσφαιρα υπάρχουν ιστολόγια ανθρώπων που σχετίζονται με την εκπαίδευση και τα οποία επεκτείνουν τη θεματολογία τους αρκετά μακριά από τη διδακτική πράξη. Ιστολόγια για παράδειγμα, στα οποία μπορεί να βρεις την περιγραφή των καλοκαιρινών διακοπών του εκπαιδευτικού, ποιήματα για το τελευταίο φλερτ του μαθητή ή τις συνταγές μαγειρικής που προτείνει ο διευθυντής του σχολείου.

Φυσικά και τέτοιου είδους ιστολόγια έχουν κάτι να προσθέσουν, όμως αυτό το "κάτι" μάλλον δεν αφορά την εκπαίδευση. Που σημαίνει ότι θα πρέπει να είμαστε όλο και πιο αυστηροί στο ποια ιστολόγια αφορούν τη κατηγορία "ιστολόγια και επαίδευση"...

ΥΓ. Η δημοσίευση κατέληξε τεράστια, κι όμως ορισμένα από τα ιστολόγια που έχω ξεχωρίσει δεν χώρεσαν στο κείμενο. Μπορείς να βρεις αρκετά σε αυτή τη δημοσίευση.

ΥΓ2. Μήνες στο κουρμπέτι, έχουμε πάρει χαμπάρι ότι κείμενα όπως αυτό που μόλις υποθέτω διάβασες, έχουν αυξημένες πιθανότητες να αντιγραφούν. Παρακαλώ κύριοι, η αυτονόητη απαίτηση για "αναφορά στην πηγή" να γίνει σεβαστή...