στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα "Σπουδές στην Εκπαίδευση" του ΕΑΠ
Θεσσαλονίκη 24 Μαΐου 2005
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Στην εργασία αυτή επιχειρείται μια συγκριτική προσέγγιση ανάμεσα στο εκπαιδευτικό υλικό Προγράμματος εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης, που προσφέρθηκε το 1999 από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), και το εκπαιδευτικό υλικό, που χρησιμοποιεί το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ). Η σύγκριση έγινε με γνώμονα α) τον τρόπο σχεδιασμού και ανάπτυξης του εκπαιδευτικού υλικού και β) τη διδακτική του αξιοποίηση.
Η θεωρητική βάση της έρευνας συνίσταται από τρεις πτυχές: α) το λόγο ίδρυσης και τον τρόπο λειτουργίας των δύο ιδρυμάτων, την ενεργοποίησή τους στο χώρο της εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης και την ταξινόμησή τους ως Συστημάτων παροχής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης, β) τον τρόπο σχεδιασμού και ανάπτυξης εκπαιδευτικού υλικού κατάλληλου για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση που προτείνεται από τους Rowntree (1997) και Romiszowski (1992) και γ) τις βασικές αρχές που πρέπει να τηρούνται σε τέτοιο εκπαιδευτικό υλικό (καθοδήγηση της μελέτης του φοιτητή, επεξήγηση των δύσκολων σημείων, ενθάρρυνση και υποστήριξη του φοιτητή, αξιολόγηση/ανατροφοδότησή του), καθώς και τις βασικές αρχές που πρέπει να τηρούνται στην Εκπαίδευση Ενηλίκων.
...
Με βάση αυτό το θεωρητικό πλαίσιο διατυπώθηκε σειρά ερευνητικών ερωτημάτων, η απάντηση των οποίων επιχειρήθηκε α) με την προσέγγιση του εκπαιδευτικού υλικού του Προγράμματος του ΑΠΘ από τη μια και εκπαιδευτικού υλικού αντίστοιχων γνωστικών αντικειμένων μέσα από προφερόμενα Προγράμματα του ΕΑΠ από την άλλη και β) με την ανάλυση περιεχομένου συνεντεύξεων που λήφθηκαν από υπεύθυνους σχεδιασμού του Προγράμματος του ΑΠΘ (συντονιστές, τεχνικούς και συγγραφείς) και από πανεπιστημιακούς που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ίδρυση του ΕΑΠ και τη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής φυσιογνωμίας του.
Από την παραπάνω προσέγγιση προέκυψαν απαντήσεις στα ερευνητικά ερωτήματα και διαμορφώθηκε έτσι μια συγκριτική εικόνα του εκπαιδευτικού υλικού που χρησιμοποιήθηκε από τα παραπάνω ιδρύματα. Συγκεκριμένα εντοπίστηκαν σημαντικές διαφορές στη μορφή του εκπαιδευτικού υλικού και στη χρήση γενικά του ηλεκτρονικού υλικού από το κάθε ίδρυμα, στον τρόπο συγκρότησης και στη σύνθεση των ομάδων σχεδιασμού και ανάπτυξης του εκπαιδευτικού υλικού, στον τρόπο αξιολόγησης και διανομής του, στην επιλογή των διδασκομένων. Αρκετές ήταν οι ομοιότητες στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού υλικού και στον τρόπο διαμόρφωσης των θεματικών των Προγραμμάτων. Όσον αφορά τις αρχές της Εκπαίδευσης από Απόσταση η εξέταση του εκπαιδευτικού υλικού ανέδειξε πολλές ομοιότητες και λίγες διαφορές στον τρόπο με τον οποίο το εκπαιδευτικό υλικό συμβάλλει στην καθοδήγηση του φοιτητή και στην επεξήγηση των δύσκολων σημείων, ανέδειξε όμως και σημαντικές διαφορές στον τρόπο αξιολόγησης–ανατροφοδότησης και ενθάρρυνσης του φοιτητή. Τέλος και στις δύο περιπτώσεις τηρήθηκαν αρκετές από τις αρχές της Εκπαίδευσης Ενηλίκων.
Η αξιοποίηση των συμπερασμάτων της παρούσας έρευνας ενδέχεται να οδηγήσει στην εκατέρωθεν υιοθέτηση αποδεδειγμένα καλών πρακτικών όσον αφορά τον τρόπο σχεδιασμού και ανάπτυξης και τη διδακτική αξιοποίηση εκπαιδευτικού υλικού κατάλληλου για εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση.
ABSTRACT
In this research we attempt a parallel approach of the educational material of a Distance Learning Course which was offered in 1999 by Aristotle University of Thessaloniki (AUTH) and the educational material which is used by Hellenic Open University (HOU). The comparison was made considering a) the way of planning and developing the educational material and b) instructive exploitation.
The theoretical basis of this research consists of three points: a) the reason of establishment and the way of functioning of the two institutes, their activation in the field of Distance Learning and their classification as Systems of providing Distance Learning, b) the way of planning and developing any educational material suitable for Open and Distance Learning that is proposed by Rowntree (1997) and Romiszowski (1992) and c) the basic guidelines that must be followed (prompt of the student’s study, explanation of dark points, encouragement of the student, assesment/feedback of the student) and the basic guidelines that are followed to Adult Education as well.
Based on this theoretical framework, we formulated a series of inquiring questions, the answer to which was undertaken a) by an approach of the educational material of the AUTH’s Course firstly and any other educational material of respective cognitive objects through HOU’s offered Courses too and b) by content analysis of interviews that had been by the delineators of the AUTH’s Course (coordinators, technicians and authors) and by professors who played a significant role in the institution of HOU and the configuration of its educational profile.
The above approach has given answers to the inquiring questions and thus a comparative illustration of the educational material that has been used by the two institutes has been modulated. In particular, between the two institutions, we tracked down some significant differences in the form of the educational material, in the use of computer based material, in the constitution and composition of the planning/development group, in the way of evaluation and allocation of the material, in the selection of the students. There were enough similarities in assessing the material and in the way of configuration of the Programs’ thematic. In terms of the principles of Distance Learning the enquiry of the material revealed many similarities and some differences in the way that the material contributes to the student’s guidance and to explanation of dark points. However it also revealed some significant differences in the way of assesing/feedback and encouraging the student. Finally, in both cases, many of the Adult Education’s guidelines have been followed.
The exploitation of the results of this research may guide both sides to adopt attitudes that have been proved to be efficient concerning the way of planning and developing and the instructive exploitation of educational material that is suitable for Distance Learning.
Το αρχείο με την πλήρη διπλωματική εργασία βρίσκεται εδώ
