Βασική Βιβλιογραφία για την Εκπαίδευση Ενηλίκων

Επιμέλεια: Αλέξης Κόκκος

Παρακάτω παρουσιάζονται τα βιβλία για την εκπαίδευση ενηλίκων που συγκροτούν μια βασική βιβλιογραφία. Τα πιο σημαντικά από εκείνα της ξένης βιβλιογραφίας παρουσιάζονται πιο αναλυτικά, στο τέλος αυτής της βιβλιογραφίας, ως «Οδηγός για Περαιτέρω Μελέτη».

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Αμίτσης Γ., Θεσμοί και πολιτικές επαγγελματικής κατάρτισης, Παπαζήσης, Αθήνα, 2000.
Βαϊκούση Δ., Βαλάκας Ι., Κόκκος Α., Τσιμπουκλή Α., Εκπαίδευση Ενηλίκων: Εκπαιδευτικές Μέθοδοι, Ομάδα Εκπαιδευομένων, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα, 1999.
Βασιλείου Γ. και Β., Πολιτισμικές Παραλλαγές στη Διεργασία της Ομάδας, Σειρά Επικοινωνιών του Α.Κ.Μ.Α., Νο 23, 1974. Ελληνική προσαρμογή του: Vassiliou V. & G., Variations of the Group Process across Culture. Int’l Journal of Group Psychotherapy, Vol.24, No.1. Int’l University Press, New York, January 1974.
Βασιλείου Γ. και Β., Εισαγωγικά Στοιχεία Επάνω στις Κοινωνικοεκπαιδευτικές Εφαρμογές που έχουν οι Τεχνικές Ομάδας, Σειρά Επικοινωνιών του Α.Κ.Μ.Α., Νο132, Τεχνική Έκθεση XVIII, Αθηναϊκό Κέντρο Μελέτης του Ανθρώπου, 1975.
Βεργίδης Δ., Υποεκπαίδευση, κοινωνικές, πολιτικές και πολιτιστικές διαστάσεις, Ύψιλον/βιβλία, Αθήνα, 1995.
Βεργίδης Δ., Σχεδιασμός προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων για ειδικές κοινωνικές ομάδες, Π.Τ.Δ.Ε., Πανεπιστήμιο Πατρών, Πάτρα, 2000...

Βεργίδης Δ., Λιοναράκης Α., Λυκουργιώτης Α., κ.ά., Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Θεσμοί και Λειτουργίες, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα, 1998.
Βεργίδης Δ., Fay R. κ.ά., Εκπαίδευση Ενηλίκων: Κοινωνική και Οικονομική Λειτουργία, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα, 1999.
Βεργίδης Δ., Καραλής Θ., Εκπαίδευση Ενηλίκων: Σχεδιασμός Οργάνωση και Αξιολόγηση Προγραμμάτων, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα, 1999.
Βεργίδης Δ., Καραλής Θ., Οι εξελίξεις στην εκπαίδευση ενηλίκων στην Ελλάδα κατά την περίοδο 1989-1999, στο Μπαγάκης Γ. (επιμ.) Ο εκπαιδευτικός και η ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2003.
Γαλάνης Γ., Ψυχολογία της (επι)μόρφωσης ενηλίκων. Θεωρητικές και πρακτικές προσεγγίσεις, Παπαζήση, Αθήνα, 1993.
Γαλάνης Γ. (Επιμ.), (Επι)μόρφωση ενηλίκων: Μέθοδοι και παραδείγματα, Παπαζήση, Αθήνα, 1995.
Γκιάστας Γ., Η ψυχολογία ομάδων στην εκπαίδευση ενηλίκων, Π.Τ.Δ.Ε., Πανεπιστήμιο Πατρών, Πάτρα, 2000.
Δημητρόπουλος Ε., Αξιολόγηση Προγραμμάτων Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, Γρηγόρης, Αθήνα, 1997.
Δημουλάς Κ., Σιδηρά Β., Γαλατά Β., Συμμετοχική μεθοδολογία εκπαίδευσης ενηλίκων, ΙΝ.Ε./Γ.Σ.Ε.Ε., Αθήνα, 1995.
Ευστρατόγλου Α. (επιμ.), Συνεχιζόμενη Επαγγελματική Κατάρτιση και Πιστοποίηση, ΕΚΕΠΙΣ, Αθήνα, 2003.
Ζευκλίδης Α., Τα Εποπτικά Μέσα Διδασκαλίας, Γρηγόρης, Αθήνα, 1989.
Καραλής Θ., Η εξέλιξη του δικτύου της Λαϊκής Επιμόρφωσης κατά την περίοδο 1989-1999, αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Πατρών, 2002.
Κέντρο Μελετών και Αυτομόρφωσης, Για μια Απελευθερωτική Αγωγή, ΚΕ.ΜΕ.Α, Αθήνα, 1985.
Καραλής Θ., Αξιολόγηση προγραμμάτων εκπαίδευσης ειδικών κοινωνικών ομάδων, Π.Τ.Δ.Ε., Πανεπιστήμιο Πατρών, Πάτρα, 2000.
Κόκκος Α., Εκπαίδευση Ενηλίκων: Το πεδίο, οι Αρχές Μάθησης, οι Συντελεστές, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα, 1999.
Κόκκος Α., Χριστοφιλοπούλου Ε., Αξιολόγηση του προγράμματος εκπαίδευσης εκπαιδευτών της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, Ε.Τ.Ε., Αθήνα, 1995.
Κόκκος Α., Μετασχηματισμός των στάσεων και ο ρόλος του εμψυχωτή, Π.Τ.Δ.Ε., Πανεπιστήμιο Πατρών, Πάτρα, 2000.
Κόκκος Α., Συνθετική έκθεση για την εφαρμογή “Δεικτών Ενδυνάμωσης” σε Προγράμματα για την Αντιμετώπιση του Kοινωνικού Aποκλεισμού, Ε.Ι.Ε., Αθήνα, 2000.
Κόκκος Α. (επιμ.), Διεθνής Συνδιάσκεψη για την Εκπαίδευση Ενηλίκων, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2002.
Κόκκος Α., Εκπαίδευση Ενηλίκων: Ανιχνεύοντας το πεδίο, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2005.
Κόκκος Α., Μεθοδολογία Εκπαίδευσης Ενηλίκων: Θεωρητικό Πλαίσιο και Προϋποθέσεις Μάθησης, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα, 2005.
Κόκκος Α., Λιοναράκης Α., Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Σχέσεις διδασκόντων – διδασκομένων, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα, 1998.
Λιοναράκης Α. (Επιμ.), Απόψεις και Προβληματισμοί για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, Προπομπός, Αθήνα, 2001.
Μπαμπανέλου Δ., Μπέτζιου Ν., Διαστάσεις και Προοπτικές της Συμμετοχικής Μεθοδολογίας στην Εκπαίδευση Ενηλίκων, ΙΝ.Ε./Γ.Σ.Ε.Ε., Αθήνα, 1999.
Ντεμουντέρ Π., Βαρνάβα-Σκούρα Τζ., Βεργίδης Δ., Η Λαϊκή Επιμόρφωση στην Ελλάδα: Αξιολόγηση των επιμορφωτικών δραστηριοτήτων, ΥΠ.Ε.Π.Θ.-Γ.Γ.Λ.Ε., Αθήνα, 1984.
Ομάδα Εργαστηρίου Πολυμέσων Τμήματος Πληροφορικής Α.Π.Θ., Multimedia στη θεωρία και την πράξη, Τζιόλας, Θεσσαλονίκη, 1996.
Παληός Ζ. (επιμ.), Κατάρτιση και Απασχόληση, ΙΝΕ – ΓΣΕΕ, Αθήνα, 2003.
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο – PETRA, Μαθήματα παιδαγωγικής επιμόρφωσης εκπαιδευτών της βιομηχανίας και του Ο.Α.Ε.Δ., Αθήνα, 1991.
Πολέμη-Τοδούλου Μ., Βασιλείου Β. και Γ., Η Διεργασία της Ομάδας δια μέσου της Πολιτισμικής Αλλαγής, Σειρά Επικοινωνιών του ΑΚΜΑ, Νο 250, 1998. Ελληνική Προσαρμογή του : Polemi -Todoulou, M., Vassiliou, V. & G., The Grouping Process Across Cultural Change, in Group, Eastern Group Psychotherapy Society, Vol.22, 2, 1998.
Ρομπόλης Σ. κ.ά., Η δια βίου Επαγγελματική Κατάρτιση στην Ελλάδα, ΙΝ.Ε./Γ.Σ.Ε.Ε., Αθήνα, 1999.
Σιμάτος Α., Τεχνολογία και Εκπαίδευση, Πατάκης, Αθήνα, 1995.
Χασάπης Δ., Ποιότητα στη Συνεχιζόμενη Επαγγελματική Κατάρτιση στην Ελλάδα, Μελέτες 1, Ε.Ι.Ε., Αθήνα, 1994.
Χασάπης Δ., Πρόσβαση, ποιότητα και εύρος της συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης στην Ελλάδα, Ε.Ι.Ε., Αθήνα, 1994.
Χασάπης Δ., Έκθεση για την πρόσβαση στη συνεχιζόμενη κατάρτιση στην Ελλάδα, Μελέτες 4, Ε.Ι.Ε., Αθήνα, 1996.
Χασάπης Δ., Van den Berghe W., Αξιολόγηση της ποιότητας στην επαγγελματική κατάρτιση, CEDEFOP, Θεσσαλονίκη, 1998.
Χασάπης Δ., Σχεδιασμός, οργάνωση, εφαρμογή και αξιολόγηση προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης: Μεθοδολογικές αρχές και κριτήρια, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2000.

ΞΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Bloom B. S., Krathwohl D. R., Ταξινομία διδακτικών στόχων, Κώδικας, Θεσσαλονίκη, Τόμος Α, 1986, Τόμος Β, 1991.
Courau S., Τα βασικά ‘εργαλεία’ του εκπαιδευτή ενηλίκων, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2000.
Douglas T., Η επιβίωση στις ομάδες, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1997.
Freire P., Πολιτιστική δράση για την κατάκτηση της ελευθερίας, Καστανιώτης, Αθήνα, 1977.
Freire P., Η αγωγή του καταπιεσμένου, Ράππας, Αθήνα, 1977.
Goleman D., H συναισθηματική νοημοσύνη, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1996.
Goleman D., Η συναισθηματική νοημοσύνη στο χώρο της εργασίας, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1999.
Jarvis P., Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Κατάρτιση: Θεωρία και Πράξη, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2004.
Jaques D., Μάθηση σε ομάδες, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2004.
Keegan D., Οι βασικές αρχές της Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2001.
Mager R. F., Διδακτικοί στόχοι και διδασκαλία, Αφοι Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1985. Northedge A., Οδηγός του Σπουδαστή, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2001.
Noye D., Piveteau J., Πρακτικός οδηγός του εκπαιδευτή, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2002 (2η έκδ.).
Race Ph., Το εγχειρίδιο της ανοικτής εκπαίδευσης, Μεταίχμιο, Αθήνα, 1999.
Race Ph., 500 πρακτικές συμβουλές για την ανοικτή και ευέλικτη εκπαίδευση, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2001.
Rogers A., Η εκπαίδευση ενηλίκων, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2003 (2η έκδ.).
Satir V., Ανθρώπινη Επικοινωνία, Δίοδος, Αθήνα, 1989.
Waltzlawick, P., Η Γλώσσα της Αλλαγής, Κέδρος, Αθήνα, 1988.

ΞΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ancelin A., Le jeu de role, ESF, Paris, 1995.
Bandura A., Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Theory, Prentice Hall, Englewood Cliffs, N. J., 1977.
Barjou B., Savoir transmettre son expertise et son savoir-faire, ESF, Paris, 1995.
Barrier G., La communication non verbale, ESF, Paris, 1995.
Bazin R., Organiser les sessions de formation, ESF, Paris, 1994.
Belenky M., Clinchy B., Goldberger N., Tarule J., Women’s Ways of Knowing: The Development of Self, Voice and Mind, Basic Books, New York, 1986.
Bloom B. et al., Handbook of Formative and Summative Evaluation of Student Learning, McGraw-Hill, New York, 1971.
Boud D., Miller N. (Eds), Learning from Experience, SHRE/Open University Press, Buckingham, 1993.
Boud D. (Ed), Developing Student Autonomy in Learning, Kogan Page, London, 1988, 2nd ed.
Bourgeois E., Apprentissage et formation des adultes, PUF, Paris, 1996.
Boutinet J.P., L’ immaturite de la vie adulte, PUF, Paris, 1998.
Boyatzis R., Cowen S., Kolb.D. & Associates (Eds), Innovation in Professional Education: Steps on a Journey from Teaching to Learning, Jossey-Bass, San Francisco, 1995.
Brookfield S., Becoming a Critically Reflective Teacher, Jossey-Bass, San Francisco, 1995.
Brookfield S., Understanding and Faciliating Adult Learning, Open University Press, Milton Keynes, 1986.
Candy P., Self-direction for Lifelong Learning, Jossey-Bass, San Francisco, 1991.
Cantor J., Delivering Instruction to Adult Learners, Wall and Emerson, Toronto, 2001.
Cartwright D., Zander A. (Eds), Group Dynamics: Research and Theory, Harper & Row, New York, 1968, 3rd ed.
CEDEFOP, Making Learning Visible, Thessaloniki, 2000.
Coombs P. A., Ahmed M., Attacking Rural Poverty: How Non-formal Education Can Help, John Hopkins University Press, Baltimore, 1974.
Cross P., Adults as Learners, Jossey-Bass, San Francisco, 1981.
Douglas T., A Handbook of Common Group Work Problems, Routledge, London, 1997.
Edwards R., Raggatt P., Small N., The Learning Society, Routledge, London, 1996.
Edwards R., Hanson A., Raggatt P., Boundaries of Adult Learning, Routledge, London, 1996.
Edwards R., Raggatt P., Adult Learners: Education and Training. Study Guide, The Open University, 1996.
Eitington J., The Winning Trainer, Gulf Publishing Company, Houston, 1996.
Elias J., Merriam S., Philosophical Foundations of Adult Education, Krieger, Huntington, N.Y., 1980.
Ericson E., Identity and the Life Cycle, Norton, New York, 1980.
Fawbert F., Using Video in Training, Crown, U. K., 1987.
Forsyth, D. R., Group Dynamics, Wadsworth Publishing Company, Belmont, 1999 (3rd ed.).
Forsyth J. et al., Preparing a Course, Kogan Page, London, 1997.
Forsyth J. et al., Planning a Course, Kogan Page, London, 1999.
Freire P., Shor I., A Pedagogy for Liberation, Bergin and Carvey, Connecticut, USA, 1987.
Gillet J. Cl., Formation a l’ animation, L’ Harmattan, Paris, 1994.
Guillot J. F., La formation au coeur de l’ enterprise, RETZ, Paris, 1996.
Hameline D., Les objectifs pedagogiques, ESF, Paris, 1998.
Holmberg B., Theory and Practice of Distance Education, Routledge, London, 1989.
Houle C., Continuing Learning in the Professions, San Francisco, Jossey-Bass, 1980.
Houle C., The Literature of Adult Education, Jossey-Bass, San Francisco, 1992.
Jarvis P., Adult Learning in the Social Context, Croom Helm, London, 1987.
Jarvis P., Adult and Continuing Education: Theory and Practice, Routledge, London, 2000 (5th ed.).
Jarvis P., The Sociology of Adult and Continuing Education, Croom Helm, London, 1985.
Jarvis P., Griffin C., Adult and Continuing Education: Major Themes in Education, Routledge, London, 2003.
Kirkpatrick D., Evaluating Training Programs, Berrett-Koehler Publishers, S. Francisco, 1998.
Knowles M., The Adult Learner: A neglected species, Gulf, Houston, 1990, 4th ed.
Knowles M., The making of an adult educator, Jossey Bass, San Francisco, 1989.
Knowles M., Andragogy in Action, Jossey-Bass, San Francisco, 1984.
Knowles M., The Modern Practice of Adult Education: From Pedagogy to Andragogy, Cambridge Books, New Jersey, 1988.
Knox A., Helping Adults Learn, Jossey-Bass, San Francisco, 1986.
Knox A., Adult Development and Learning, Jossey-Bass, San Francisco, 1977.
Knox A., Helping Adults Learn, Jossey-Bass, San Francisco, 1986.
Kolb D., Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development, Prentice Hall, Englewood Cliffs, NJ, 1984.
Ladousse G.P., Role Play, Oxford University Press, Oxford, 1987.
Lesne M., Lire les pratiques de formation les adultes, Edilic, Paris, 1987.
Lesne M., Le travail pedagogique en formation des adultes, L’ Harmattan, Paris, 1994.
Luft J., Group Processes: An Introduction to Group Dynamics, Palo Alto, Ca: Mayfield, 1970, 2nd ed.
Marc E., Garcia-Locqueneux J., Guide des methodes et ptatiques en formation, RETZ, Paris, 1995.
Maslow A. H., Motivation and Personality, Harper and Row, New York, 1970.
Merriam S. B., Caffarella R., Learning in Adulthood, Jossey-Bass, San Francisco, 1999.
Mezirow J., Transformative Dimensions of Adult Learning, Jossey-Bass, San Francisco, 1991.
Mezirow J. & Associates (Eds), Fostering Critical Reflection in Adulthood, Jossey-Bass, San Francisco, 1990.
Morgan A., Improving Your Students’ Learning, Kogan Page, London, 1995.
Mucchielli R., La dynamique des groupes, ESF, Paris, 1995.
Ollivier B., Communiquer pour enseigner, Hachette, Paris, 1992.
Peretti A., Encyclopedie de l’ evaluation en formation et en education, ESF, Paris, 1998.
Rae L., Assessing Trainer Effectiveness, Gower, London, 1994.
Rae L., How to train the trainer, McGrow-Hill, U.S.A., 1997.
Rogers C., Liberte pour appendre, DUNOD, Paris, 1996.
Rogers C., Freedom to Learn for the 80′s, Merril-McMillan, N. York, 1983.
Rogers J., Adults Learning, Open University Press, 1989, 3rd ed.
Shor I., Empowering Education, The University of Chicago Press, Chicago, 1992.
Silberman M., Active Training, Jossey-Bass, San Francisco, 1998.
Smith P., Group Processes and Personal Change, Harper & Row, London, 1980.
Smith R., Learning How to Learn. Applied Theory for Adults, Open University Press, 1988.
Smith R. (Ed), Theory Building for Learning How to Learn, Educational Studies Press, Chicago, 1988.
Tight M., Key Concepts in Adult Education and Training, Routledge, London, 1996.
Tight M. (ed), Adult Learning and Education: Education for Adult, The Open University Press, Croom Helm, 1983.
Titmus C. J. (ed), Lifelong Education for Adults: An International Handbook, Pergamon Press, 1985.
Toupin L., De la formation au metier, ESF, Paris, 1995.
Watzlawick P. κ.ά., Une logique de la communication, Seuil, Paris, 1972.
Williams E., So… you want to teach adults?, The Pippin Teachers Library, Ontario, 1996.
Wlodkowsky R., Enhancing Adult Motivation to Learn, Jossey-Bass, San Francisco, 1985.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΜΕΛΕΤΗ

[Με αστερίσκο επισημαίνονται τα βιβλία που έχουν θεμελιώδη σημασία για όποιον επιθυμεί να μελετήσει συστηματικά τα ζητήματα της εκπαίδευσης ενηλίκων].
Brookfield S., Understanding and Faciliating Adult Learning, Open University Press, Milton Keynes, 1986. Το βιβλίο αυτό εξετάζει με τρόπο διεισδυτικό τη σχέση εκπαιδευτών-εκπαιδευομένων ως ένα πεδίο που δίνει δυνατότητες προσωπικής ανάπτυξης, αλλά και χαρακτηρίζεται συχνά από εντάσεις, άγχος, αβεβαιότητα, διαπραγμάτευση. Το βιβλίο περιέχει πολλές εύγλωττες μελέτες περίπτωσης.
Courau S., Τα βασικά ‘εργαλεία’ του εκπαιδευτή ενηλίκων, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2000. Πρόκειται για ένα μικρό και πολύ πρακτικό βιβλίο. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται τα θεωρητικά θεμέλια της εκπαίδευσης ενηλίκων (βασικές παιδαγωγικές τάσεις, ο τρόπος με τον οποίο μαθαίνουν οι ενήλικοι, οι εκπαιδευτικές τεχνικές, ο σχεδιασμός διδακτικών ενοτήτων, ο συντονισμός και η εμψύχωση της ομάδας εκπαιδευομένων). Στο δεύτερο μέρος περιέχονται ασκήσεις, που επιτρέπουν στον αναγνώστη να αυτοεκπαιδεύεται.
* Freire P., Η αγωγή του καταπιεσμένου, Ράππας, Αθήνα, 1977. Πρόκειται για το κλασικό βιβλίο του Freire, το οποίο πρέπει να διαβάσουν όλοι όσοι ενδιαφέρονται για τη θεωρία της εκπαίδευσης ενηλίκων. Συνοψίζει τη βασική του θέση, σύμφωνα με την οποία η εκπαίδευση αποτελεί μέσο εξανθρωπισμού του κόσμου. Επίσης, περιλαμβάνει την πολύ γνωστή ανάλυσή του σχετικά με τους δύο τύπους εκπαίδευσης: την “αποταμιευτική” και την εκπαίδευση μέσω επίλυσης προβλημάτων.
Freire P., Shor I., A Pedagogy for Liberation, Bergin and Carvey, Connecticut, USA, 1987. Ο Freire και ο Shor, με βάση τις εμπειρίες τους, δείχνουν σε αυτό το βιβλίο-απομαγνητοφωνημένο διάλογο των δύο τους, τον τρόπο με τον οποίο οι εκπαιδευτές ενηλίκων μπορούν να συμβάλλουν ώστε οι εκπαιδευόμενοι να σκέφτονται κριτικά για τον εαυτό τους, για την ίδια τους την εκπαίδευση, αλλά και για τον κόσμο που τους περιβάλλει.
* Goleman D., H συναισθηματική νοημοσύνη, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1996. Με αφετηρία πρωτοποριακές έρευνες γύρω από τη λειτουργία του εγκεφάλου και τη συμπεριφορά, ο Goleman προσδιορίζει τους παράγοντες που μας κάνουν να πετυχαίνουμε ή να αποτυγχάνουμε στη ζωή μας. Αυτοί οι παράγονες συνθέτουν μια εντελώς διαφορετική ευφυΐα από το I.Q., που είναι η συναισθηματική νοημοσύνη. Αυτή περιλαμβάνει την αυτεπίγνωση, το ζήλο, την αυτοενεργοποίηση, την ενσυναίσθηση και την κοινωνική προσαρμοστικότητα.
Holmberg B., Theory and Practice of Distance Education, Routledge, London, 1989. Πρόκειται για μια εξαιρετική εισαγωγή σε πολλά ζητήματα της εκπαίδευσης από απόσταση, γραμμένη από έναν από τους θεμελιωτές του πεδίου αυτού. Είναι πρακτικό και προσφέρει στον αναγνώστη τη δυνατότητα να γνωρίσει την προσπάθεια του Holmberg να προσεγγίσει την εκπαίδευση από απόσταση ως μια αμφίδρομη διαπροσωπική επικοινωνία.
* Houle C., Continuing Learning in the Professions, San Francisco, Jossey-Bass, 1980. Αυτό το βιβλίο απέκτησε μεγάλη σημασία στο πεδίο της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης ως θεμελιώδες έργο. Δεν αναφέρεται μόνο σε θεωρητικά ζητήματα, αλλά επεκτείνεται και στην εφαρμογή της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης στα διάφορα επαγγέλματα. Ο Houle είναι ένας από τους πρώτους θεωρητικούς της εκπαίδευσης ενηλίκων στην Αμερική, και αξίζει οι εκπαιδευτές στα διάφορα επαγγέλματα να είναι ενήμεροι όσον αφορά τις ιδέες που πρεσβεύει.
Jarvis P., Adult Learning in the Social Context, Croom Helm, London, 1987. Το βιβλίο περιέχει μια πλήρη αναφορά στις θεωρίες της μάθησης. Ταυτόχρονα επικεντρώνεται στις κοινωνικές συνιστώσες που επηρεάζουν τον τρόπο πρόσβασης των ενηλίκων στην εκπαίδευση.
* Jarvis P., Adult and Continuing Education: Theory and Practice, Routledge, London, 2000 (5th ed.). Πρόκειται για ένα σημαντικό βιβλίο, που παρουσιάζει με πληρότητα το θεωρητικό πλαίσιο και τις μεθοδολογικές αρχές της εκπαίδευσης ενηλίκων, το έργο των θεμελιωτών της, τη μεθοδολογία της εκπαίδευσης εκπαιδευτών, τη σχέση της εκπαίδευσης ενηλίκων με την εκπαίδευση από απόσταση. Εκδόθηκε από το Μεταίχμιο (2004) με τίτλο: «Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Κατάρτιση: Θεωρία και Πράξη».
Keegan D., Οι βασικές αρχές της Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2001. Πρόκειται για μια κατανοητή εισαγωγή στα θεωρητικά ζητήματα της εκπαίδευσης από απόσταση. Εισάγει τους αναγνώστες στη σκέψη και στο έργο των κύριων μελετητών αυτού του πεδίου. Επιπλέον, το βιβλίο περιλαμβάνει συγκεκριμένες αναφορές για το σχεδιασμό συστημάτων εκπαίδευσης από απόσταση.
Knowles M., The Modern Practice of Adult Education: From Pedagogy to Andragogy, Cambridge Books, New Jersey, 1988. Πρόκειται για ένα ογκώδες βιβλίο, στο οποίο ο Knowles προσφέρει έναν οδηγό στη θεωρία και πρακτική της εκπαίδευσης ενηλίκων. Ο Knowles είναι πολυγραφότατος συγγραφέας, και αυτό το βιβλίο περιλαμβάνει πολλές από τις ώριμες ιδέες του. Αυτή η έκδοση είναι σημαντική, αφού περιέχει την απάντησή του στη διαμάχη “Ανδραγωγικής”-”Παιδαγωγικής”, η οποία ξεκίνησε με την πρώτη έκδοση αυτού του βιβλίου, που έγινε στις αρχές του ’70.
* Knowles M., The Adult Learner: A neglected species, Gulf, Houston, 1990, 4th ed. Το βιβλίο συμπυκνώνει με τρόπο εύγλωττο τις απόψεις του Knowles για τη θεωρία και τη μεθοδολογία της εκπαίδευσης ενηλίκων.
Knox A., Adult Development and Learning, Jossey-Bass, San Francisco, 1977. Πρόκειται για μια εκτεταμένη μελέτη, μεγάλο μέρος της οποίας είναι αφιερωμένη στον ενήλικο, στην ανάπτυξή του και στη θέση του στον ευρύτερο κόσμο. Παρά το μέγεθός του και την έκταση των αναφορών του, είναι βιβλίο που διαβάζεται σχετικά εύκολα.

*Κόκκος, Α., «Εκπαίδευση Ενηλίκων: Ανιχνεύοντας το Πεδίο» Μεταίχμιο, 2005: Το βιβλίο αυτού αποτελεί «υλικό βάσης» για όσους ασχολούνται με το πεδίο της Εκπαίδευσης Ενηλίκων, ερευνητές, φοιτητές, εκπαιδευτές και στελέχη φορέων. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο ομότιμος καθηγητής του London School of Economics Ν. Μουζέλης, που έγραψε τον πρόλογο στο βιβλίο, πρόκειται «για μια υψηλής ποιότητας εισαγωγή στο χώρο της Εκπαίδευσης Ενηλίκων. Μας δίνει μια συνολική, συνθετική εικόνα του γνωστικού αυτού πεδίου – εικόνα που βασίζεται στη συστηματική παροχή εμπειρικών στοιχείων και στη σοβαρή κριτική ανάλυση των σχετικών θεωριών. Αποτελεί πολύτιμο εργαλείο και σίγουρο οδηγό για όποιον ενδιαφέρεται για την εκπαίδευση ενηλίκων σε θεωρητικό ή πρακτικό επίπεδο».
Kolb D., Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development, Prentice Hall, Englewood Cliffs, NJ, 1984. Αυτό το βιβλίο συνθέτει πολλές από τις σκέψεις του Kolb, και περιέχει μια πλήρη αναφορά στη θεωρία του για τον “Κύκλο της Μάθησης”, καθώς και για την έρευνά του αναφορικά με τους τρόπους μάθησης.
* Merriam S. B., Caffarella R., Learning in Adulthood, Jossey-Bass, San Francisco, 1999. Το βιβλίο αποτελεί τον πιο πλήρη ίσως “οδηγό” στη βιβλιογραφία και στα ερευνητικά δεδομένα της εκπαίδευσης ενηλίκων, κάτω από την αμερικανική οπτική γωνία. Είναι εύληπτο, και παρέχει μια πολύ υποβοηθητική εισαγωγή για όσους θα ήθελαν να γνωρίσουν τις εξελίξεις στο πεδίο αυτό.
Noye D., Piveteau J., Πρακτικός οδηγός του εκπαιδευτή, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2002 (2η έκδ.). Πολύ χρήσιμο “εργαλείο” για τους εκπαιδευτές ενηλίκων, αναφέρεται με πρακτικό τρόπο σε όλες τις διαστάσεις του έργου τους (σχεδιασμός προγραμμάτων, σχέση εκπαιδευτών- εκπαιδευομένων, εκπαιδευτικές τεχνικές, ενδοεπιχειρησιακή κατάρτιση κ.ά.). Θεωρείται κλασικό στη γαλλική βιβλιογραφία.
* Race Ph., 500 πρακτικές συμβουλές για την ανοικτή και ευέλικτη εκπαίδευση, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2001. Το βιβλίο απευθύνεται σε όσους οργανώνουν προγράμματα εκπαίδευσης από απόσταση. Περιέχει πρακτικές οδηγίες που αφορούν τη διαμόρφωση διδακτικού υλικού, την επικοινωνία εκπαιδευτών-εκπαιδευομένων, τη χρήση της τεχνολογίας της πληροφορίας, την αξιολόγηση των προγραμμάτων.
* Race Ph., Το εγχειρίδιο της ανοικτής εκπαίδευσης, Μεταίχμιο, Αθήνα, 1999. Πρόκειται για ένα κλασικό βιβλίο με μεγάλη διεθνή απήχηση. Καλύπτει όλα τα βασικά ζητήματα της εκπαίδευσης από απόσταση: σχεδιασμό προγραμμάτων, διαμόρφωση διδακτικού υλικού, αξιολόγηση των εργασιών των εκπαιδευομένων, διεξαγωγή εκπαιδευτικών συναντήσεων, ρόλος του εκπαιδευτή-συμβούλου, σχέση της εκπαίδευσης από απόσταση με τη συμβατική εκπαίδευση.
* Rogers A., Η εκπαίδευση ενηλίκων, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2003 (2η έκδ.). Ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχουν γραφτεί για την εκπαίδευση ενηλίκων. Καλύπτει τόσο τα θεωρητικά ζητήματα, γύρω από τις θεωρίες και τις αρχές μάθησης, όσο και τα πρακτικά, γύρω από τις μεθόδους εκπαίδευσης, το σχεδιασμό προγραμμάτων και την αξιολόγηση.
* Rogers C., Freedom to Learn for the 80′s, Merril-McMillan, N. York, 1983. Πρόκειται για μια αναθεώρηση του βιβλίου του συγγραφέα Freedom to Learn, στο οποίο παρουσιάζει τις ιδέες του γύρω από τη βιωματική μάθηση. Η πρωτότυπη έκδοση θεωρείται κλασική, ενώ η παρούσα περιέχει έναν σημαντικό εμπλουτισμό των ιδεών του επάνω στην υποκίνηση του ενδιαφέροντος για μάθηση, καθώς και επάνω στις βασικές αρχές της εκπαίδευσης ενηλίκων.
Rogers J., Adults Learning, Open University Press, 1989, 3rd ed. Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο που γράφτηκε ειδικά για εκπαιδευτές ενηλίκων και εξετάζει τα διάφορα προβλήματα που συναντούν όσοι/όσες συνεχίζουν να εκπαιδεύονται. Απευθύνεται σε εκπαιδευτές που δεν έχουν εμπειρία και είναι γραμμένο με απλό και παραστατικό τρόπο. Χαρακτηριστικό είναι ότι περιέχει πολλά παραδείγματα και αυθεντικές απόψεις των εκπαιδευομένων: ποιοι είναι, γιατί συνεχίζουν να εκπαιδεύονται, γιατί εγκαταλείπουν τις σπουδές, πώς αντιδρούν απέναντι στους διαφορετικούς τρόπους διδασκαλίας.
Satir V., Ανθρώπινη Επικοινωνία, Δίοδος, Αθήνα, 1989. Πρόκειται για ένα μικρό, αλλά σημαντικό βιβλίο μιας από τις κορυφαίες ψυχολόγους του 20ου αιώνα, που διαβάζεται εύκολα. Αναφέρεται στην ανάπτυξη των διαπροσωπικών σχέσεων και στην αντιμετώπιση των εμποδίων που προκύπτουν.
Silberman M., Active Training, Jossey-Bass, San Francisco, 1998. Πρόκειται για ένα πολύ χρήσιμο εγχειρίδιο, που περιέχει πλήθος παραδειγμάτων ενεργητικών εκπαιδευτικών τεχνικών.
* Titmus C. J. (ed), Lifelong Education for Adults: An International Handbook, Pergamon Press, 1985. Πρόκειται για ένα σημαντικό βιβλίο, που περιλαμβάνει 128 άρθρα γύρω από διάφορες όψεις της δια βίου εκπαίδευσης. Κάθε κεφάλαιο είναι γραμμένο από έναν αναγνωρισμένο θεωρητικό του πεδίου και προσφέρει μια εισαγωγή στο χώρο της εκπαίδευσης ενηλίκων. Το βιβλίο δίνει συνολικά μια πολύτιμη εικόνα αυτού του χώρου.

Πηγή Ανάρτησης:
24grammata
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Η "Εκπαίδευση Ενηλίκων" 4 αποτέλεσμα στην αναζήτηση Google σε διεθνές επίπεδο

Τ

ο ιστολόγιο της Εκπαίδευσης Ενηλίκων εμφανίζεται ως τέταρτο (4ο) αποτέλεσμα στην αναζήτηση Google με όρους αναζήτησης Adult Education.

Όπως μπορείτε να διαπιστώσετε και μόνοι σας στη σχετική αποτύπωση των αποτελεσμάτων της αναζήτησης, ανάμεσα στα 305.000.000 αποτελέσματα που εμφανίζονται, το blog της Εκπαίδευσης Ενηλίκων, κατατάσσεται στην 4η θέση.

Το γεγονός αυτό αποτελεί μία άνευ προηγουμένου επιτυχία αλλά και αναγνώριση για το ιστολόγιο της Εκπαίδευσης Ενηλίκων.

Η Εκπαίδευση Ενηλίκων εδώ και πολύ καιρό εμφανίζεται στα πρώτα αποτελέσματα (ορισμένες φορές και ως πρώτο αποτέλεσμα) στην αναζήτηση Google με ελληνικούς όρους αναζήτησης. Η χρήση αγγλικών όρων που δίνει ως αποτέλεσμα 305.000.000 σχετικές καταχωρήσεις και η εμφάνιση της Εκπαίδευσης Ενηλίκων στην 4η θέση είναι χωρίς καμία αμφιβολία ένα πολύ εντυπωσιακό αποτέλεσμα.

Συνεχίζουμε με πρισσότερη διάθεση για την πρωτιά...

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Η Αξιοποίηση της Θεωρίας της Μετασχηματίζουσας Μάθησης στην Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Το Παράδειγμα «Ο Κύριος της Φτωχής Οικογένειας» του Cheri Samba

Της Αικατερίνης Καλαμαρτζή (Ιστορικός Ελληνικού Πολιτισμού – M.Sc. Σπουδές στην Εκπαίδευση)

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η Θεωρία της Μετασχηματίζουσας Μάθησης του J. Mezirow δύναται να οδηγήσει στην αναθεώρηση σκέψεων και στάσεων μέσα από την διεργασία του κριτικού στοχασμού πάνω στις πηγές των παραδοχών των ανθρώπων. Η τέχνη από την πλευρά της μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο για να τεθεί σε λειτουργία η διεργασία του μετασχηματισμού. Με δεδομένο το γεγονός ότι η προώθηση της Αειφόρου Ανάπτυξης προϋποθέτει πολίτες που είναι πρόθυμοι να αλλάξουν συνήθειες και συμπεριφορές, ώστε να προσαρμοστούν σε μια νέα πραγματικότητα, η Θεωρία της Μετασχηματίζουσας Μάθησης, με όργανό της την τέχνη,μπορεί να αξιολογηθεί ως κατάλληλο πλαίσιο εκπαιδευτικών πρακτικών.

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: Αειφόρος Ανάπτυξη, Ανθρωπιστικές Θεωρίες, Μετασχηματίζουσα Μάθηση, Εμψυχωτής, Συντονιστής, Αισθητική Εμπειρία

Για να διαβάσετε ολόκληρη την εργασία της Αικατερίνης Καλαμαρτζή, πατήστε εδώ


Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών και άλλες ρυθμίσεις

Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών και άλλες ρυθμίσεις

Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών_κα_pdf


Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Προγραμματίζοντας σε λειτουργικό σύστημα Android

T

o λειτουργικό σύστημα Android είναι το πλέον διαδεδομένο λειτουργικό σύστημα στα κινητά τηλέφωνα και τα tablet pc. Οι εφαρμογές που έχουν αναπτυχθεί είναι εκατοντάδες χιλιάδες και αφορούν σε οτιδήποτε μπορεί να φανταστεί κανείς.

Το λειτουργικό σύστημα Android τυγχάνει επίσης ευρύτατης χρήσης στις εφαρμογές mobile learning που αποτελούν τη νέα κατεύθυνση στην εκπαίδευση σε διεθνές επίπεδο(για την Ελλάδα, το mobile learning αποτελεί ακόμα άγνωστη λέξη).

Ενδεικτικά για το mobile learning, μπορείτε να επισκεφθείτε τις σχετικές αναρτήσεις της "Εκπαίδευσης Ενηλίκων"
http://edu4adults.blogspot.com/2011/08/mobile-learning-serious-games.html
http://edu4adults.blogspot.com/2011/08/mobile-learning-around-world.html
http://edu4adults.blogspot.com/2010/08/blog-post_28.html
http://edu4adults.blogspot.com/2010/06/9-13-156.html
http://edu4adults.blogspot.com/2011/08/designing-educational-software-with.html

Ο προγραμματισμός εφαρμογών για το λειτουργικό σύστημα Android απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις προγραμματισμού. Ωστόσο, ο προγραμματισμός βασικών εφαρμογών μπορεί να γίνει εύκολα και κυρίως δωρεάν μέσω της πλατφόρμας Andromo που επιτρέπει τη δημιουργία εφαρμογών για λειτουργικό σύστημα Android μέσω γραφικού περιβάλλοντος που δεν απαιτεί καμία γνώση προγραμματισμού. Έτσι, ακόμα και μη έμπειρος προγραμματιστής μπορεί να πειραματιστεί αναπτύσσοντας τη δική του εφαρμογή, την οποία αν θέλει μπορεί στη συνέχεια να ανεβάσει στο Android Market όπου έχουν πρόσβαση όλοι οι χρήστες Android κινητών συσκευών.

Για να δοκιμάσετε την πλατφόρμα του Andromo, πατήστε εδώ

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Μέχρι τώρα ξέραμε τα Wiki. Ας γνωρίσουμε και τα Qwiki

Τ

α Wiki όπως είναι γνωστό αποτελούν μία από τις εφαρμογές του Web 2.0 που έχουν τύχει ιδιαίτερης αποδοχής, ιδιαίτερα για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Τα Qwiki επιτρέπουν το συνδυασμό φωνής, εικόνων, video κ.λπ. σε μία ενιαία διαδραστική εφαρμογή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πλήθος διαφορετικών σκοπών.

Ενημερωθείτε για τα Qwiki εδώ Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία κατά θεματική ενότητα

Η προτεινόμενη βιβλιογραφία είναι από τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χίου



Επιστημονικές & παιδαγωγικές δεξιότητες για τα στελέχη της εκπαίδευσης

Βιβλιογραφία
Fogarty, R. (2007α). A look at transfer. Corwin Press
Fogarty, R. (2007β). From staff room to classroom: A guide for planning and coaching professional
development. Corwin Press
Jackson, L. (2006). Teacher training: Delivering relevant staff development . At www.educationworld.com
Richardson, J. (2003). Building a bridge between the workshop and the classroom: Follow-up
techniques put training into practice. At www.nsdc.org Tools for Schools
Κόκκος, Α. (2000). Ο μετασχηματισμός των στάσεων και ο ρόλος του εμψυχωτή. Πάτρα: Μέντωρ
Εκπαιδευτική
Κόκκος, Α. (2007α) Χαρακτηριστικά των ενηλίκων εκπαιδευομένων κι προϋποθέσεις αποτελεσματικής μάθησης. Στο Εκπαιδευτικό υλικό για τους εκπαιδευτές θεωρητικής κατάρτισης, τ. 1ος. Αθήνα: ΕΚΕΠΙΣ
Κόκκος, Α. (2007β) Εκπαιδευτικές τεχνικές. Στο Εκπαιδευτικό υλικό για τους εκπαιδευτές θεωρητικής κατάρτισης, τ. 1ος. Αθήνα: ΕΚΕΠΙΣ
Πολέμη-Τοδούλου, Μ. (2007). Αξιοποίηση της ομάδας στην εκπαίδευση ενηλίκων. Στο Εκπαιδευτικό υλικό για τους εκπαιδευτές θεωρητικής κατάρτισης, τ. 3ος. Αθήνα: ΕΚΕΠΙΣ
...

Ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων – ενσυναίσθηση

Βιβλιογραφία
Dave Ε. (2000). Becoming a master student (Ninth ed.). Houghton Mifflin. Boston.
Eisenberg, N. (2002). Empathy-related emotional responses, altruism, and their socialization. In R. J.
Davidson & A. Harrington (Eds.). Visions of compassion: Western scientists and Tibetan Buddhists examine human nature. (pp. 135; 131-164). London: Oxford University Press.
Hakansson, J. (2003). Exploring the phenomenon of empathy. Doctoral Dissertation, Department of Psychology, Stockholm University. In http://www.psychology.su.se/staff/jh/dissertation.pdf
Lamm, C., Batson, C.D., & Decety, J. (2007). The neural basis of human empathy – Effects of perspective-taking and cognitive appraisal. Journal of Cognitive Neuroscience, 19, pp. 42-58.
Lytras, M.D. and Sicilia, M.A. (2005). The knowledge society: a manifesto for knowledge and learning, Int. J. Knowledge and Learning, Vol. 1, Nos. 1/2, pp.1–11.
Nilsson, P. (2003). Empathy and emotions: On the notion of empathy as emotional sharing. Umea: Department of Philosophy and Linguistics, Umea University. In http://www.diva-portal.org/diva/getDocument?urn_nbn_se_umu_diva-75-1__fulltext.pdf
Βοσνιάδου, Σ. (2006). Σχεδιάζοντας περιβάλλοντα μάθησης υποστηριζόμενα από τις νέες τεχνολογίες, εκδ. Gutenberg.
Κολιάδης, Ε. (2005). Θεωρίες Μάθησης και εκπαιδευτική πράξη, τομός Γ΄, Αθήνα.
Μακρή – Μπότσαρη, Ε. (2001). Αυτοαντίληψη και αυτοεκτίμηση: Μοντέλα, ανάπτυξη, λειτουργικός ρόλος και αξιολόγηση. Αθήνα: Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.
Παρασκευά, Φ. (2007). Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.) στην Αντιμετώπιση της Ανεπιθύμητης Συμπεριφοράς στο Σχολείο, στο υπό έκδ. βιβλίο
‘Προβλήματα Συμπεριφοράς και Αντιμετώπισή τους στη Σχολική Πράξη’ Επιμ. Εμμ. Κολιάδης Αθήνα.

Τεχνικές επικοινωνίας και διαχείρισης συγκρούσεων

Βιβλιογραφία
Gordon, T. & Burch, N. (2002). What every teacher should know. Gordon Training International at www.gordontraining.com
Kraybill, R. (2000). The Kraybill Conflict Style Inventory. in Mediation and Facilitation Training Manual, (4th ed.). Mennonite Conciliation Service (Akron,PA: MCS), p. 64-66.
Πλωμαρίτου, Β. (2004). Πρόγραμμα ανάπτυξης συναισθηματικής νοημοσύνης. Αθήνα: Γρηγόρη.
Χατζηχρήστου, X. & Hopf, D. (1992). Αυτοαντίληψη μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 17, 253-277.
Χατζηχρήστου, X. (2003). H σχολική ψυχολογία ως επιστήμη και επάγγελμα: Σύγχρονες τάσεις καιμελλοντικές προοπτικές στο διεθνή και ελληνικό χώρο. Ψυχολογία, Ειδικό Τεύχος, Θέματα Εκπαιδευτικής και Σχολικής Ψυχολογίας, 10 (4), 415-436.
Χατζηχρήστου, X. (2004). Πρόγραμμα προαγωγής της ψυχικής υγείας και της μάθησης: Κοινωνική και συναισθηματική αγωγή στο σχολείο. Αθήνα: Τυπωθήτω.

Ενσωμάτωση σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων στη
διδακτική πράξη

Βιβλιογραφία
Κόκκος, Α. (2007) Εκπαιδευτικές τεχνικές. Στο Εκπαιδευτικό υλικό για τους εκπαιδευτές θεωρητική κατάρτισης, τ. 1ος. Αθήνα: ΕΚΕΠΙΣ
Κολιάδης, Ε.Α. ( 2002). Θεωρίες μάθησης και εκπαιδευτικής πράξης: Γνωστική Θεωρία, Τόμος Γ’.Αθήνα : Αυτοέκδοση
Κουτσουβάνου, Ε. (2003). Προγράμματα Προσχολικής Εκπαίδευσης και η Διαθεματική Διδακτική Προσέγγιση. Αθήνα: Οδυσσέας
Ματσαγγούρας, Η.Γ (2002). Η διαθεματικότητα στη σχολική γνώση. Αθήνα: Γρηγόρη
Παπανδρέου, Α. (2001). Μεθοδολογία της διδασκαλίας. Αθήνα: Γρηγόρης
Φλουρής, Γ. (2003). Σκέψεις για την αναζήτηση ενός πλαισίου επιμόρφωσης και δια βίου μάθησης των εκπαιδευτικών στην κοινωνία της γνώσης. Αθήνα: Ατραπός
Φλουρής, Γ. & Κασσωτάκης, Μ., (2006). Μάθηση & Διδασκαλία: Θεωρία, Πράξη και Αξιολόγηση της Διδασκαλίας. τ. Β΄. Αθήνα: Γρηγόρης
Χατζηχρήστου, Χ., (2004). Πρόγραμμα προαγωγής της ψυχικής Υγείας και της Μάθησης. Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο Σχολείο. Εκπαιδευτικό υλικό για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: Τυπωθήτω

Ανάπτυξη της ενεργητικής και βιωματικής μάθησης

Βιβλιογραφία
Aloyan, H. & Au, W. (2004). Exploration of Instructional Strategies and Individual Difference within the Context of Web-based Learning. Ιnternational Education Journal 4.4, pp.86-91.
Bloomer, Μ. & Hodkinson, P. (2000). Learning Careers: Continuing and Change in Young People’s Dispositions to Learning. British Educational Research Journal, 26, pp. 583–597.
Calcaterra, A., Antonietti, A., and Underwood, J. (2005). Cognitive Style, Hypermedia Navigation and Learning. Computers & Education 44 pp. 441–457.
Ford, N., & Chen, S. Y. (2000). Individual Differences, Hypermedia Navigation, and Learning: An Empirical Study. Journal of Educational Multimedia and Hypermedia, 9, pp. 281–312.
Lave, J. & Wenger, E. (2003). Situated learning. Legitimate peripheral participation. Cambridge: University of Cambridge Press.
Prince, M., (2004). Does Active Learning Work? A Review of the Research, Journal of Engineering Education, In
http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3886/is_200407/ai_n9427634/pg_2
Snowman, J. & Biehler, R. (2006). Psychology applied to teaching, Houhton Mifflin Com. New York.
Woolfolk A.E. (2000). Educational Psychology. Allyn and Bacon, Boston.
Βοσνιάδου, Σ. (2006). Σχεδιάζοντας περιβάλλοντα μάθησης υποστηριζόμενα από τις νέες τεχνολογίες, εκδ. Gutenberg.
Βρεττός, Ι. Ε. & Καψάλης, Α. Γ. (2002). Μικροδιδασκαλία και άσκηση διδακτικών δεξιοτήτων, εκδ. Ατραπός.
Κολιάδης, (2004). Θεωρίες Μάθησης και Εκπαιδευτική Πράξη, τ. Γ΄, Aθήνα.
Κολιάδης, (2005). Γνωστική Ψυχολογία, Γνωστική Νευροεπιστήμη & Εκπαιδευτική Πράξη, Αθήνα.
Κουλουμπαρίτση, Α. και Μουρατιάν Ζ. (2003). Σχέδια εφαρμογής στην τάξη και στην πράξη, εκδ. Πατάκη, σ. 31.
Μακρή – Μπότσαρη, Ε. (2001). Αυτοαντίληψη και αυτοεκτίμηση: Μοντέλα, ανάπτυξη, λειτουργικός ρόλος και αξιολόγηση. Αθήνα: Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.
Mατσαγγούρας, Η. (2003). Διαθεματικότητα στη σχολική γνώση, εκδ. Γρηγόρη, σ. 21, σ. 38.
Ματσαγγούρας, Η. (2004). Θεωρία και Πράξη της διδασκαλίας, Προσέγγιση του Γραπτού Λόγου, εκδ. Γρηγόρη, σ. 201.
Παρασκευά, Φ. Δημάκος, Γ. (2007). Τ.Π.Ε. στην Εκπαίδευση: Ενεργός Μάθηση και Κοινότητες Πρακτικών,Θέματα Εισαγωγικής Επιμόρφωσης, Π.Ι.-ΥΠΕΠΘ.


Αξιοποίηση των πολλαπλών μορφών νοημοσύνης στο σχολείο
(παραδείγματα στη διδακτική πράξη)

Βιβλιογραφία
Aloyan, H. & Au, W. (2004). Exploration of Instructional Strategies and Individual Difference within the Context of Web-based Learning. Ιnternational Education Journal 4.4, pp.86-91.
Bloomer, Μ. & Hodkinson, P. (2000). Learning Careers: Continuing and Change in Young People’s Dispositions to Learning. British Educational Research Journal, 26, pp. 583–597.
Calcaterra, A., Antonietti, A., and Underwood, J. (2005). Cognitive Style, Hypermedia Navigation and Learning. Computers & Education 44 pp. 441–457.
Ford, N., & Chen, S. Y. (2000). Individual Differences, Hypermedia Navigation, and Learning: An Empirical Study. Journal of Educational Multimedia and Hypermedia, 9, pp. 281–312.
Lave, J. & Wenger, E. (2003). Situated learning. Legitimate peripheral participation. Cambridge: University of Cambridge Press.
Prince, M., (2004). Does Active Learning Work? A Review of the Research, Journal of Engineering Education, In
http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3886/is_200407/ai_n9427634/pg_2
Snowman, J. & Biehler, R. (2006). Psychology applied to teaching, Houhton Mifflin Com. New York Woolfolk A.E. (2000). Educational Psychology. Allyn and Bacon, Boston.
Βοσνιάδου, Σ. (2006). Σχεδιάζοντας περιβάλλοντα μάθησης υποστηριζόμενα από τις νέες τεχνολογίες, εκδ. Gutenberg.
Βρεττός, Ι. Ε. & Καψάλης, Α. Γ. (2002). Μικροδιδασκαλία και άσκηση διδακτικών δεξιοτήτων, εκδ. Ατραπός.
Κολιάδης, (2004). Θεωρίες Μάθησης και Εκπαιδευτική Πράξη, τ. Γ΄, Aθήνα.
Κολιάδης, (2005). Γνωστική Ψυχολογία, Γνωστική Νευροεπιστήμη & Εκπαιδευτική Πράξη, Αθήνα.
Κουλουμπαρίτση, Α. και Μουρατιάν Ζ. (2003). Σχέδια εφαρμογής στην τάξη και στην πράξη, εκδ. Πατάκη, σ. 31.
Μακρή – Μπότσαρη, Ε. (2001). Αυτοαντίληψη και αυτοεκτίμηση: Μοντέλα, ανάπτυξη, λειτουργικός ρόλος και αξιολόγηση. Αθήνα: Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.
Mατσαγγούρας, Η. (2003). Διαθεματικότητα στη σχολική γνώση, εκδ. Γρηγόρη, σ. 21, σ. 38.
Ματσαγγούρας, Η. (2004). Θεωρία και Πράξη της διδασκαλίας, Προσέγγιση του Γραπτού Λόγου, εκδ. Γρηγόρη, σ. 201.


Αξιοποίηση των πολλαπλών μορφών νοημοσύνης στο σχολείο
(παραδείγματα στη διδακτική πράξη)

Βιβλιογραφία
Brunning, R. H.; Schraw, G. J. ; Ronning, R. R. (2004). Cognitive psychology and instruction, Prentice Hall, 4th ed., N.Y.
Gredler M.E. (2000). Learning and Instruction: Theory into Practice 4TH Prentice Hall.
Slavin R. E. (2003): Educational Psychology: Theory and Practice, 7/E Allyn & Bacon.
Snowman, J. & Biehler, R. (2006). Psychology applied to teaching, 11th ed. Houghton Mifflin Co., N.Y.
Woolfolk, A.E. (2000). Educational Psychology, 6th ed. Allyn and Bacon, Boston.
Boσνιάδου Σ. (2002). Εισαγωγή στην Ψυχολογία, τ. Α΄ & Β΄ εκδ. Gutenberg.
Βοσνιάδου, Σ. (2006a). Παιδιά Σχολεία & Υπολογιστές, εκδ. Cutenberg.
Βοσνιάδου, Σ. (2006b). Σχεδιάζοντας περιβάλλοντα μάθησης υποστηριζόμενα από τις σύγχρονες τεχνολογίες, εκδ. Cutenberg.
Κασσωτάκης, M. & Φλουρής, Γ (2005). Μάθηση και Διδασκαλία , τ. Α΄, B΄Αθήνα.
Κολιάδης Ε. (2005). Γνωστική Ψυχολογία, Γνωστική Νευροεπιστήμη] τ. Δ, Αθήνα.
Kωσταρίδου-Ευκλείδη Α. (1997). Ψυχολογία της Σκέψης. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Ματσαγγούρας Ηλίας (2000). Η Σχολική τάξη. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
Μικρόπουλος, Τ. (2006). Ο Υπολογιστής ως Γνωστικό Εργαλείο, εκδ. Ελληνικά Γράμματα.


H μάθηση και η διδασκαλία με τη χρήση των Τ.Π.Ε. – Δεξιότητες χρήσης Νέων Τεχνολογιών

Βιβλιογραφία
Burbules, N. (2000). Constructivism: Moving beyond the impasse. In D. C. Phillips (Ed.), Constructivism in education: National society for the study of education (NSSE) yearbook (pp. 308-330). Chicago: University of Chicago Press.
Cañas, A. J., Hill, G., Carff, R., Suri, N., Lott, J., Eskridge, T., et al. (2004a). CmapTools: A knowledge modeling and sharing environment. In http://cmap.ihmc.us.
Cañas, A. J.,, Novak J. D. & González F. M. (2004b). Concept maps: Theory methodology, technology. Proceedings of the first international conference on concept mapping (Vol. I, pp. 409-416). Pamplona, Spain: Universidad Pública de Navarra.
Reiser, R. (2001). A history of instructional design and technology. Part 2: a history of instructional design. Educational Technology Research & Development, 49, 57–67.
Strijbos J.W., Martens R.L., Jochems W.M.G (2004). Designing for interaction: Six steps to designing computer-supported group-based learning. Computers & Education ,42 ,403–424
Κολιάδης, Ε. (2002). Γνωστική ψυχολογία, γνωστική νευροεπιστήμη και εκπαιδευτική πράξη: Μοντέλο Επεξεργασίας Πληροφοριών. Δ’ τόμος. Αθήνα.
Ψυχάρης, Σ., Σιδηροπούλου, Π. & Σπάρταλη, Μ. (2006). Οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών στο πλαίσιο της συνεργατικής μάθησης και η διασύνδεσή τους με την αλληλεπίδραση και την αυτοεκτίμηση των μαθητών. Περιοδικό Νέα Παιδεία.
Ψυχάρης Σ. & Παντελή Α. (2007). Αξιοποίηση του λογισμικού Synergo για τη δημιουργία εννοιολογικών χαρτών στα πλαίσια της κονστρουκτιβιστικής μάθησης, στο 4ο Συνέδριο για την ‘Αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. στην Εκπαίδευση’. Οργάνωση
‘Ελληνική Ένωση για την Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση’ (e Δίκτυο-Τ.Π.Ε.) υπό την αιγίδα του ΥΠΕΠΘ - Σύρος 4-5 Μαΐιος

Web links for the Tools
Inspiration, In http://www.inspiration.com/
MindManager In http://www.mindjet.com,
SMARTIdeas In http://www2.smarttech.com/st/en-US/Products/SMART+Ideas/default.htm ,
IHMC Concept Map Toolkit Software In http://cmap.ihmc.us,
VisiMap In http://www.visimap.com/


Επιμόρφωση

Βιβλιογραφία
Αρχοντάκη, Ζ. και Φιλίππου, Δ. (2003). Βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων ψυχοθεραπείας, κοινωνικής εργασίας, εκπαίδευσης. Αθήνα: Καστανιώτης.
Βρατσάλης, Κ. (2005) (επιμ.-εισ.). Κείμενα για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικώνΑθήνα: Ατραπός.
Δαμανάκης, Μ. και Αναστασιάδης, Π. (2005). Διά βίου εκπαίδευση από απόσταση. Ανάπτυξη προγράμματος (e-learning) για την επιμόρφωση ομογενών εκπαιδευτικών. Στο Γ. Μπαγάκης (επιμ.), Επιμόρφωση και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Δεδούλη, Μ. (2005). Πειραματική εφαρμογή της μεθόδου project στο πλαίσιο προγράμματος επαγγελματικής ανάπτυξης εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο Γ. Μπαγάκης (επιμ.), Επιμόρφωση και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού. Μονάδα Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων
Εκπαίδευσης, Τομέας ΓΔΑ, Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Πατρών. Αθήνα: Μεταίχμιο.Δ.Ο.Ε. – Π.Ο.Ε.Δ. (2001). 14ο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο με θέμα: Μόρφωση – επιμόρφωση – μετεκπαίδευση – μεταπτυχιακές σπουδές (επιμ. Ν. Τζαβάρας). Αθήνα: Επιστημονικό Βήμα Δ.Ο.Ε.
Κακανά, Δ. και Μητσιούλη, Β. (2001). Πρόγραμμα επαγγελματικής και ακαδημαϊκής αναβάθμισης εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Π.Τ.Ν. του
Πανεπιστημίου Θεσσαλίας: Αξιολόγηση πεπραγμένων. Στο Κ.Π. Χάρης, N.B. Πετρουλάκης και Σ. Νικόδημος (επιμ.), Πρακτικά Θ΄ Διεθνούς Παιδαγωγικού Συνεδρίου με θέμα: Συνεχιζόμενη εκπαίδευση και διά βίου μάθηση: Διεθνής εμπειρία και ελληνική προοπτική. Αθήνα: Ατραπός.
Καραλής, Θ. (2005). Η επιμόρφωση των άνεργων παιδαγωγών στο πλαίσιο του συστήματος συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης κατά την περίοδο 1994-2004. Στο Γ. Μπαγάκης (επιμ.), Επιμόρφωση και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού. Μονάδα Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων Εκπαίδευσης, Τομέας ΓΔΑ, Παιδαγωγικό τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου
Πατρών. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Καταβάτη, Ε. και Τσερεγκούνη, Α. (2005). Οι ανάγκες για επιμόρφωση των νέων διευθυντών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Στο Γ. Μπαγάκης (επιμ.),
Επιμόρφωση και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού. Μονάδα Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων Εκπαίδευσης, Τομέας ΓΔΑ, Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Πατρών. Αθήνα: Μεταίχμιο
ΚΕ.ΜΕ.ΤΕ. (2001). Οι θέσεις της ΟΛΜΕ για την εκπαίδευση. Τι ψήφισαν τα συνέδρια της ΟΛΜΕ για τα εκπαιδευτικά ζητήματα (επιμ. Π. Χαραμής). Αθήνα: ΚΕ.ΜΕ.ΤΕ.
Κόκκος, Α. (2001). Μεθοδολογία της εκπαίδευσης από απόσταση. Επιμορφωτικό υλικό για τα μέλη του συνεργαζόμενου εκπαιδευτικού προσωπικού. Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Κόκκος, Α. (2005). Εκπαίδευση ενηλίκων. Ανιχνεύοντας το πεδίο. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Κοντάκος, Α., Ζούκης, Ν., Τσίνας, Ε. και Μπάμπαλης, Θ. (2003). Επιμόρφωση εκπαιδευτικών: Μοχλός χαμένων ευκαιριών για το σύγχρονο ελληνικό σχολείο. Στο Π. Φώκιαλη, Β. Τριάρχη-Herrmann και Μ. Καΐλα (επιμ.), Θεματικές επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης εκπαιδευτικών. Ρόδος: Ακαδημία Lillingen Μονάχου, Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Κοσσυβάκη, Φ. (2005). Ολιστική θεματοκεντρική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών: Πρακτικές και όρια. Στο Κ. Βρατσάλης (επιμ.), Κείμενα για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Αθήνα: Ατραπός.
Κωστίκα, Ι. (2004). Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Διερεύνηση απόψεων και στάσεων των στελεχών εκπαίδευσης. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.
Λαμπράκη-Παγανού, Α. (1992). Η παιδαγωγική κατάρτιση του προσωπικού της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Ημερίδα του Πανεπιστημίου. Νεοελληνική Παιδεία, 24, 5-13.
Μαρμαρινός, Ι. (2000). Το σχολικό πρόγραμμα. Αθήνα.
Μαρμαρινός, Ι. (2005). Υπόμνημα προς το ΥΠ.Ε.Π.Θ. Τρίπολη.
Μπαγάκης, Γ. (επιμ.) (2000). Προαιρετικά εκπαιδευτικά προγράμματα στη σχολική εκπαίδευση. Μονάδα Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων Εκπαίδευσης, Τομέας ΓΔΑ, Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Πατρών.
Αθήνα: Μεταίχμιο.
Μπαγάκης, Γ. (2005). Προς αναζήτηση σύγχρονων λειτουργικών στοιχείων και επαγγελματικής ανάπτυξης του εκπαιδευτικού. Ο ρόλος του «κριτικού φίλου» και του «διευκολυντή» στις επιστήμες. Στο Κ. Βρατσάλης (επιμ.), Κείμενα για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Αθήνα: Ατραπός.
Μπαγάκης, Γ και Μπαλάσκα, Γ. (2000). Διερεύνηση των καινοτόμων μεθόδων διδασκαλίας στα προγράμματα κινητικότητας μαθητών του 2ου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Στο Γ. Μπαγάκης (επιμ.), Προαιρετικά εκπαιδευτικά προγράμματα στη σχολική εκπαίδευση. Μονάδα Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων Εκπαίδευσης, Τομέας ΓΔΑ, Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Πατρών. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Μπαγάκης, Γ. (2005). Επιμόρφωση και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού. Μονάδα Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων Εκπαίδευσης, Τομέας ΓΔΑ, Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Πατρών. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Μπατσούτα, Παπαγιαννίδου (2006). Διερεύνηση των επιμορφωτικών αναγκών των νηπιαγωγών. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, 11.
Ναυρίδης, Κ., Δραγώνα, Θ., Μιλιαρίνι, Μ. και Τσιάντης, Ι. (1990). Ψυχοκοινωνική ευαισθητοποίηση εκπαιδευτικών. Παρουσίαση και αξιολόγηση προγράμματος. Ανακοινώθηκε στο 2ο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας, Ρέθυμνο.
Ξωχέλλης, Π. (2003). Η ενδοσχολική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών: Ελληνικές εμπειρίες. Στο Π. Φώκιαλη, Β. Τριάρχη-Herrmann και Μ. Καΐλα (επιμ.), Θεματικές επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης εκπαιδευτικών. Ρόδος: Ακαδημία Lillingen Μονάχου, Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Ξωχέλλης, Π. και Παπαναούμ, Ζ. (2000). Η ενδοσχολική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Ελληνικές εμπειρίες 1997-2000. Θεσσαλονίκη: Action Α.Ε.
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (Τμήμα Αξιολόγησης-Επιμόρφωσης) (2006). Σχέδιο πρότασης για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Αθήνα.
Παπαδάκης, Σ. και Φραγκούλης, Ι. (2005). Διερεύνηση επιμορφωτικών αναγκών και στάσεων εκπαιδευτικών για την παροχή εξ αποστάσεως επιμόρφωσης σε περιβάλλον ηλεκτρονικής μάθησης (e-learning). Στο Γ. Μπαγάκης (επιμ.), Επιμόρφωση και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού. Μονάδα Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων Εκπαίδευσης, Τομέας ΓΔΑ, Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Πατρών. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Παπανδρέου, Α. (2001). Μεθοδολογία της διδασκαλίας. Αθήνα: Γρηγόρης.
Πατούνα, Α., Στελλάκου, Β., Κουτούζης, Μ., Βερέβη, Α. και Θωμαδάκη, Ε. (2005). Τα μαθήματα παιδαγωγικής στα προγράμματα σπουδών και ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ: Ενδείξεις για τις επιμορφωτικές ανάγκες των εκπαιδευτικών. Στο Γ. Μπαγάκης (επιμ.), Επιμόρφωση και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού. Μονάδα Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων Εκπαίδευσης, Τομέας ΓΔΑ, Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Πατρών. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Σολομών, Ι. (2000). «Το κλειστό σχολείο έχει πεθάνει;» Προαιρετικά προγράμματα εκπαίδευσης και αξιολόγηση. Στο Γ. Μπαγάκης (επιμ.), Προαιρετικά εκπαιδευτικά προγράμματα στη σχολική εκπαίδευση. Μονάδα Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων Εκπαίδευσης, Τομέας ΓΔΑ, Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Πατρών. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Σαΐτης, Χ. και Γουρναρόπουλος, Γ. (2001). Η αναγκαιότητα προγραμματισμού για τη δημιουργία διοικητικών στελεχών στην εκπαίδευση. Νέα Παιδεία, 99, 75-90.
Τζαβάρα, Δ. και Βεργίδης, Δ. (2005). Η διαρκής αναθέσμιση της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών ως επιμορφωτικό πρόταγμα. Η περίπτωση του προγράμματος
ΜΕΛΙΝΑ. Στο Γ. Μπαγάκης (επιμ.), Επιμόρφωση και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού. Μονάδα Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων
Εκπαίδευσης, Τομέας ΓΔΑ, Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Πατρών. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Τριλιανός, Θ (1992, 2004). Μεθοδολογία της σύγχρονης διδασκαλίας. Αθήνα.
Τσάφος, Β. και Κατσαρού, Ε. (2000). Η αξιοποίηση της έρευνας-δράσης στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Σύγχρονη Εκπαίδευση, 114, 67-74. 104
Τσετσίλας, Ι. (2006). Καταγραφή επιμορφωτικών αναγκών των εκπαιδευτικών και σχεδιασμός προγραμμάτων επιμόρφωσης: Η μελέτη περίπτωσης μίας σχολικής μονάδας της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με το μοντέλο D.I.O.N. Διπλωματική εργασία. Πάτρα: Ε.Α.Π.
ΥΠ.Ε.Π.Θ. – Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2000). 1997-2000: Το έργο μιας τριετίας. Αθήνα.
ΥΠ.Ε.Π.Θ. – Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2004). Απολογισμός 2000-2004. Αθήνα.
Φώκιαλη, Π., Τριάρχη-Herrmann, Β. και Καΐλα, Μ (επιμ.) (2003). Θεματικές επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης εκπαιδευτικών. Ρόδος: Ακαδημία Lillingen Μονάχου, Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Φώκιαλη, Π. και Καΐλα, Μ. (2005). Ζήτηση και προσφορά επιμόρφωσης: Η επαγγελματική ανάπτυξη ως στόχος επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών. Στο Κ. Βρατσάλης (επιμ.), Κείμενα για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Αθήνα:Ατραπός.
Χαραλάμπους, Η. και Μιχαηλίδου, Α. (2001). Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών Δημοτικής Εκπαίδευσης στην Κύπρο. Πραγματικότητες και προοπτικές. Στο Δ.Ο.Ε. – Π.Ο.Ε.Δ., 14ο Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο με θέμα: Μόρφωση – επιμόρφωση – μετεκπαίδευση – μεταπτυχιακές σπουδές (επιμ. Ν. Τζαβάρας). Αθήνα: Επιστημονικό Βήμα Δ.Ο.Ε.
Χαραμής, Π. και Κοτσιφάκης, Θ. (2005). Πολιτικές επιμόρφωσης εκπαιδευτικών 1992-2004: Αξίες, σκοποί, προτάγματα. Στο Γ. Μπαγάκης (επιμ.),
Επιμόρφωση και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού. Μονάδα Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων Εκπαίδευσης, Τομέας ΓΔΑ, Παιδαγωγικό
Τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Πατρών. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Χασάπης, Δ. (2000). Σχεδιασμός, οργάνωση, εφαρμογή και αξιολόγηση προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Χατζηπαναγιώτου, Π. (2001). Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Ζητήματα οργάνωσης, σχεδιασμού και αξιολόγησης. Αθήνα: Τυπωθήτω – Γ. Δαρδανός.
Elliott, J. (2005). Ο εκπαιδευτικός ως μέλος μιας δικτυωμένης κοινότητας μάθησης. Στο Γ. Μπαγάκης (επιμ.), Επιμόρφωση και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού. Αθήνα: Μεταίχμιο.




Η Αξιολόγηση στην Πρωτοβάθμια και στη
Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Βιβλιογραφία
Black, P. & Wiliam, D. (2001). Inside the black box: Raising standards through classroom assessment. London: King’s College.207
Black, P. & Wiliam, D. (2003). In praise of educational research: Formative assessment. British Educational Research Journal, 29 (5), 623-637.
Eurydice (2002). Key topics in education, vol. 3: The teaching profession in Europe Profile, trends and concerns, Report I: Initial training and transition to working life. Brussels: European Commission.
Eurydice (2004). Evaluation of schools providing compulsory education in Europe. Brussels: Eurydice European Unit, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.eurydice.org
Goldenring Fine, J. & Davis, J. (2003). Grade retention and enrollment in postsecondary education. Journal of School Psychology, 41, 6, 401-411.
Ingvarson, L.C. (2001). Strengthening the profession: A comparison of recent reforms in the USA and the UK. Canberra: ACE.
McDonald, D. (2003). Curriculum change and the post-modern world: Is the school curriculum-reform movement an anachronism? Journal of Curriculum Studies, 35, 139-149.
Peterson, K.D. (2000). Teacher evaluation: A comprehensive guide to new directions and practices. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
Αγγελόπουλος, Α., Κατσαρού, Ε., Ντούρου, Κ., Οικονόμου, Π., Παππά, Θ., Σιώπα, Χ. και Σοφιανού, Ε. (2004). Δοκιμή του φακέλου υλικού εκπαιδευομένων (portfolio) στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Αχαρνών: Διερεύνηση των 209 δυνατοτήτων και των ορίων του. Στα Πρακτικά του 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας με θέμα: Δύο χρόνια πειραματικής λειτουργίας: Διδακτικές καινοτομίες και αναστοχασμός των πρακτικών μας. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων, 117-125.
Βερβενιώτη, Α. (2002). Αξιολόγηση project. Προφορικό σεμινάριο στο ΚΕΣΥΠ Αγρινίου.
Βλάχου, Μ. (2006). Ο λόγος για την αξιολόγηση των μαθητών και μαθητριών στα Μαθηματικά του Δημοτικού Σχολείου. Αδημοσίευτη μεταπτυχιακή εργασία στο πλαίσιο Π.Μ.Σ. του Π.Τ.Δ.Ε. του Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη.
Bonniol, J. & Vial, M. (2007). Τα μοντέλα της αξιολόγησης (μτφρ. Η. Παπαδημητρίου, Ζ. Πολυμεροπούλου και Γ. Στεργίου). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Βρεττός, Γ. και Καψάλης, Α. (1999). Αναλυτικό Πρόγραμμα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Γουβιάς, Δ. (2002). Σκέψεις για τις εξετάσεις του Α.Σ.Ε.Π. Στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Ελλήνων Κοινωνιολόγων στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
http://www.sociology.gr/pages/articles/Varticles/asep2002.htm
Γρόλλιος, Γ., Λιάμπας, Τ. και Τζήκας, Χ. (2002). Ορισμένα ζητήματα σχετικά με την ιστορία της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού. Στο Χ. Κάτσικας και Γ. Καββαδίας (επιμ.), Η αξιολόγηση στην εκπαίδευση. Ποιος, ποιον και γιατί. Αθήνα: Σαββάλας, 113-135.
Eurydice (2006). Διασφάλιση ποιότητας στην εκπαίδευση εκπαιδευτικών στην Ευρώπη, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.eurydice.org/Documents/QA/en/FrameSet.htm
Ιστοσελίδα Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου: Διάλογος για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.paideia.org.cy
Καγκά, Ε. (2003). Ευρωπαϊκό portfolio γλωσσών (European language portfolio). Αθήνα: Eiffel.
Καγκά, Ε. (2004). Portfolio γλωσσών: Καινοτόμες πρακτικές προσεγγίσεις πολυγλωσσικού γραμματισμού. Στο Π. Παπούλια-Τζελέπη και Ε. Τάφα
(επιμ.), Γλώσσα και γραμματισμός στη νέα χιλιετία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Καλαϊτζοπούλου, Μ. (2001). Ο εκπαιδευτικός ως στοχαζόμενος επαγγελματίας Αθήνα: Τυπωθήτω – Γ. Δαρδανός.
Κασσωτάκης, Μ. και Κλάδης, Δ. (1999). Το πιστοποιητικό παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας – Η πρόταση του Κ.Ε.Ε. Στο Συμπόσιο – επιμορφωτικό σεμινάριο: Αρχική εκπαίδευση και επιμόρφωση του διδακτικού προσωπικού. Σύγχρονες ερευνητικές προσεγγίσεις. Οργάνωση: Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας.
Κασσωτάκης, Μ. και Φλουρής, Γ. (2005). Μάθηση και διδασκαλία. Θεωρία, πράξη και αξιολόγηση της διδασκαλίας. Αθήνα.
Κατσαρού, Ε. (2004). Εναλλακτικοί τρόποι αξιολόγησης του μαθητή στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας: Από την αξιολόγηση του μαθητή στην αξιολόγηση του λόγου. Στα Πρακτικά του σεμιναρίου με θέμα: Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας της Νεοελληνικής Γλώσσας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο. Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας – Π.Μ.Σ.: Θεωρία, πράξη και αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Κατσαρού, Ε. (2005). Αναζητώντας ένα εναλλακτικό πλαίσιο αξιολόγησης στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας στο Γυμνάσιο. Στο Κ. Μπαλάσκας και Κ. Αγγελάκος (επιμ.), Γλώσσα και Λογοτεχνία στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Κατσαρού, Ε., Μπανιάς, Π., Σοφιανού, Ε. και Τσάφος, Β. (2003). Εσωτερική αξιολόγηση στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Αχαρνών. Στα Πρακτικά του 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων.
Κάτσικας, Χ. και Καββαδίας, Γ. (επιμ.) (2002). Η αξιολόγηση στην εκπαίδευση. Ποιος, ποιον και γιατί. Αθήνα: Σαββάλας.
Κουλαϊδής, Β. (επιμ.) (2005). Αποτύπωση του εκπαιδευτικού συστήματος σε επίπεδο σχολικών μονάδων. Αθήνα: Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας.
Κουλαϊδής, Β., Δημόπουλος, Κ., Σκλαβενίτη, Σ. και Χρηστίδου, Β. (2002). Τα κείμενα της τεχνο-επιστήμης στο δημόσιο χώρο. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Κωνσταντίνου, Χ. (2000). Η αξιολόγηση u964 της επίδοσης του μαθητή ως παιδαγωγική λογική και σχολική πρακτική. Αθήνα: Gutenberg.
Λιακοπούλου, Μ. (2004). Η παιδαγωγική και διδακτική κατάρτιση των υποψηφίων εκπαιδευτικών στην Ελλάδα: Περιεχόμενο και οργάνωση των Προγραμμάτων Σπουδών. Στο 3ο Διεθνές Συνέδριο Ιστορίας της Εκπαίδευσης, Πάτρα, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.elemedu.upatras.gr/eriande/synedria/synedrio3/praltika%2011/liak opoulou.htm
MacBeath, J. (2001). Η αυτοαξιολόγηση στο σχολείο. Ουτοπία και πράξη (επιμ. – μτφρ.Χρίστος Δούκας και Ζωή Πολυμεροπούλου). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
MacBeath, J., Schratz, M., Meuret, D. & Jacobsen, L. (2005). Η αυτοαξιολόγηση στο ευρωπαϊκό σχολείο. Πώς άλλαξαν όλα (μτφρ. Μαρία Δεληγιάννη). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Ματσαγγούρας, Η. (2004). Κριτική ανάλυση των διδακτικών εγχειριδίων: Κριτική ανάλυση γνωσιακής, διδακτικής και μαθησιακής λειτουργίας. Σημειώσεις στο Π.Μ.Σ., Θεωρία, πράξη και αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, στο Τμήμα Φ.Π.Ψ. του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ματσαγγούρας, Η. και Χέλμης, Σ. (2003). Παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού στην εκπαίδευση. Στο Β. Ψαλλιδάς (επιμ.), Σχεδιασμός και παραγωγή εκπαιδευτικού 211 υλικού για την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Πανελλήνιο Συμπόσιο Ελληνικής Εταιρείας. Αθήνα: Λιβάνη.
Ματσαγγούρας, Η. (2000). Η σχολική τάξη. Αθήνα.
Ματσαγγούρας, Η. (2004). Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας. Στρατηγικές διδασκαλίας. Η κριτική σκέψη στη διδακτική πράξη. Αθήνα: Gutenberg.
Μιχαηλίδου-Ευριπίδου, Α. (2005). Η αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας, στην
ηλεκτρονική διεύθυνση: http://athena.pi.ac.cy/2005/erevna/erevna_evaluation.pdf
Μητσικοπούλου, Β. (2006). Λόγος: Η έννοια του όρου λόγος, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.greek-language.gr/greekLang/studies/discourse
Μπονίδης, Κ. (2004). Το περιεχόμενο του σχολικού βιβλίου ως αντικείμενο έρευνας. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2003). Γενικές προδιαγραφές, κριτήρια αξιολόγησης και «δείγματα γραφής» εκπαιδευτικού υλικού. Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
Σακκά, Β. (2006). Η αρχική εκπαίδευση/κατάρτιση των εκπαιδευτικών που διδάσκουν Ιστορία: Η ελληνική πραγματικότητα, η ευρωπαϊκή πολιτική και οι «συστάσεις» του Συμβουλίου της Ευρώπης και κάποια ερωτήματα… Παιδαγωγικά ρεύματα στο Αιγαίο, 2, 39-59.
Σπανός, Γ. (2005). Προγράμματα σπουδών των πανεπιστημιακών τμημάτων και παιδαγωγική – ψυχολογική κατάρτιση και διδακτική επάρκεια των προς διορισμό φιλολόγων καθηγητών. Στο Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων – Β. Τσάφος (επιμ.), Ο φιλόλογος στη σύγχρονη κοινωνία: Σπουδές – δυνατότητες – προοπτικές. Αθήνα: Μεταίχμιο, 15-29.
Σπανός, Γ. (2001). Απόψεις και στάσεις των φοιτητών για την παιδαγωγική – ψυχολογική κατάρτιση και τη διδακτική επάρκεια. Στα Πρακτικά του Α' Πανελλήνιου Συνεδρίου με θέμα: Σύνδεση Τριτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Θεσσαλονίκη: Α.Π.Θ., 158-163.
Stenhouse, L. (2003). Εισαγωγή στην έρευνα και την ανάπτυξη του Αναλυτικού Προγράμματος (μτφρ. Α. Τσάπελης). Αθήνα: Σαββάλας.
Τσάφος, Β. (2007). Οι αντιλήψεις των νεοδιόριστων εκπαιδευτικών για το ρόλο του μαθήματος της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας και Γλώσσας και τις μεθόδους διδασκαλίας του. Στα Πρακτικά Διημερίδας της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων με θέμα: Η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Φλογαΐτη, Ε. (2003). Το παιδαγωγικό υλικό στην περιβαλλοντική εκπαίδευση. Στα Πρακτικά του Πανελλήνιου Συμποσίου με θέμα: Σχεδιασμός και παραγωγή παιδαγωγιού υλικού για την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Αθήνα: Λιβάνης, 107-118.
Φρυδάκη, Ε. (2001). Προς ένα κριτικό – ερευνητικό παράδειγμα για την αρχική κατάρτιση των καθηγητών. Στα Πρακτικά του Α' Πανελλήνιου Συνεδρίου με θέμα: Σύνδεση Τριτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Θεσσαλονίκη: Α.Π.Θ., 255-260.
Χατζηγεωργίου, Γ. (2004). Γνώθι το Curriculum. Αθήνα: Ατραπός.
Χατζησαββίδης, Σ. (2000). Εκπαιδευτικό υλικό και ομαδοκεντρική διδασκαλία: Το παράδειγμα της διδασκαλίας της λειτουργικής χρήσης της Γλώσσας. Στα Πρακτικά του Διήμερου Επιστημονικού Συμποσίου με θέμα: Η εφαρμογή της ομαδοκεντρικής διδασκαλίας: Τάσεις και εμπειρίες. Θεσσαλονίκη: Graphica, 35-45 213
Χατζόπουλος, Α. (2006). Μια πρόταση αυτοαξιολόγησης του ελληνικού σχολείου με βάση την ευρωπαϊκή εμπειρία. Στην ηλεκτρoνική διεύθυνση:
www.theologika.gr/hmerides/f/protashautoax.doc
Ψαλλιδάς, Β. (επιμ.) (2003). Σχεδιασμός και παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού για την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Πανελλήνιο Συμπόσιο Ελληνικής Εταιρείας. Αθήνα: Λιβάνης.

Πηγή αρχικού εγγράφου:
http://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=44&ved=0CDgQFjADOCg&url=http%3A%2F%2Fwww.cpe.gr%2Fsymv_a%2Fvivliografia.doc&ei=SI1wT6iwNMaSOsKHgOEF&usg=AFQjCNFnzpRJh48SgsqGjBjsXDV9HLS92A&sig2=tXNTTvFNXZq245mycBE47w
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...