Καλό Πάσχα

Εύχομαι ολόψυχα σε όλες και όλους Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση.
Θα τα ξαναπούμε από 8-4-2010.
Να είστε όλοι καλά και να περάσετε ακόμα καλύτερα.


Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Εργαλεία και μεθοδολογίες αξιολόγησης ανοικτών περιβαλλόντων μάθησης

Των Μαρία Κορδάκη, Νίκος M. Αβούρης, Νίκος K. Τσέλιος
Ερευνητική ομάδα Aλληλεπίδρασης Aνθρώπου Yπολογιστή, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και
Τεχνολογίας Υπολογιστών, Πανεπιστήμιο Πατρών, 265 00 Ρίο Πάτρα.
Kordaki@cti.gr , N.Avouris@ee.upatras.gr, nitse@ee.upatras.gr

Διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφή εδώ

Περίληψη
Οι σύγχρονες θεωρίες μάθησης επηρεάζουν το σχεδιασμό εκπαιδευτικού λογισμικού και δημιουργούν
αρκετά ερωτήματα για το σχεδιασμό των μελετών αξιολόγησής του. Η έμφαση πια δίνεται στο
σχεδιασμό ανοικτών περιβαλλόντων μάθησης στηριγμένων στο συνδυασμό κοινωνικών και
εποικοδομιστικών προσεγγίσεων για τη γνώση και τη μάθηση. Η αξιολόγηση αυτών των περιβαλλόντων...

παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον μιας και η συμπεριφορά των μαθητών μέσα σε αυτά δεν είναι
προβλέψιμη. Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται ένα περιβάλλον αξιολόγησης το οποίο συνδυάζει την
ευρετική μέθοδο αξιολόγησης, τη μέθοδο πεδίου και την αξιολόγηση βασισμένη σε μοντέλο χρήστη.
Για την υποστήριξη αυτών των μεθόδων δημιουργήθηκαν νέα εργαλεία τα οποία παρουσιάζονται σε
συνδυασμό με ενδεικτικά παραδείγματα, τα οποία σχολιάζονται κριτικά και συγκρίνονται μεταξύ τους.
Το περιβάλλον αξιολόγησης παρουσιάζεται μέσα από την εμπειρία αξιολόγησης ενός ανοικτού
περιβάλλοντος μάθησης και πειραματισμού με γεωμετρικές έννοιες που προορίζεται για τις πρώτες
τάξεις του γυμνασίου.
Λέξεις κλειδιά : Αξιολόγηση, εκπαιδευτικό λογισμικό
Tools and methodologies for evaluation
of open learning environments
Maria Kordaki, Nikolaos M. Avouris, Nikolaos K. Tselios
Human-Computer Interaction Group, Electrical and Computer Engineering Department
University of Patras, GR-26500 Rio Patras, Greece
Kordaki@cti.gr , N.Avouris@ee.upatras.gr, nitse@ee.upatras.gr
Abstract
Modern theories of learning influence the design of educational software and raise questions on the most
appropriate techniques to be used for its evaluation. Today special emphasis is given on the design of
open learning environments, based on constructivist and social approaches. Evaluation of such
environments is particularly difficult, since the behaviour of students in this context is not easily
predictable. In this paper, an environment supporting the evaluation of open learning environments is
presented. This environment combines a heuristic evaluation technique, field study and evaluation based
on user models. New tools have been developed supporting this process, which are presented here in
relation to typical evaluation examples. The evaluation environment is presented through a case study of
an open environment for learning and experimentation with geometrical concepts for the first years of
secondary school. Key words : Evaluation, educational software

1. Εισαγωγή
Η αξιολόγηση εκπαιδευτικού λογισμικού έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους
εκπαιδευτικούς, τους γονείς αλλά και τους ειδικούς προκειμένου να τους βοηθήσει να
αποφασίσουν για την επιλογή του κατάλληλου εργαλείου το οποίο θα μπορεί να
χρησιμοποιηθεί ως περιβάλλον μάθησης. Κατά το σχεδιασμό μελετών αξιολόγησης ο
ερευνητής καλείται να απαντήσει σε μια σειρά από ερωτήματα. Τα βασικότερα από
αυτά συνδέονται με το αν η αξιολόγηση θα αφορά σε τεχνικά ζητήματα όπως η
ευχρηστία του λογισμικού ή σε θέματα εκπαιδευτικού χαρακτήρα όπως το τι ο
μαθητής μαθαίνει σε αλληλεπίδραση με το λογισμικό. Σχετικά έχει γίνει αποδεκτή η
θεώρηση μελέτης της ευχρηστίας του εκπαιδευτικού λογισμικού σε συνδυασμό με την
εκπαιδευτική του σημασία (Squires & Preece, 1999). Επιπλέον ερωτήματα αφορούν
στο αν η αξιολόγηση θα γίνει από εκπαιδευτικούς ή από εδικούς, στο αν θα
πραγματοποιηθεί στο εργαστήριο ή στην τάξη, όπως και στο αν θα συμμετέχουν ή όχι
οι μαθητές σε αυτή τη διαδικασία. Σημαντικό ρόλο επίσης παίζει ο ορισμός των
στόχων οι οποίοι τίθενται από κάθε τέτοια μελέτη.
Μια ποικιλία από μεθοδολογίες έχουν αναπτυχθεί για την αξιολόγηση εκπαιδευτικού
λογισμικού. Ορισμένες από αυτές είναι δανεισμένες από το χώρο των θετικών
επιστημών, πραγματοποιούνται στο εργαστήριο, προσπαθούν να απομονώσουν τον
έλεγχο κάποιων μεταβλητών, συχνά πραγματοποιούνται ανεξάρτητα από κάποιο
θεωρητικό πλαίσιο και έχουν κυρίως ποσοτικό χαρακτήρα (Bates, 1981). Αν και η
σημασία των τεχνικών αυτών είναι αναμφισβήτητη, επειδή το περιβάλλον αυτών των
ερευνών είναι τεχνητό και ως εκ τούτου δεν παρέχει αρκετές πληροφορίες για το τι
συμβαίνει όταν το εκπαιδευτικό λογισμικό δοκιμάζεται με πραγματικούς χρήστες
(Gunn, 1995) είναι απαραίτητη η συμπλήρωση τους με μελέτες πεδίου. Άλλες
μεθοδολογίες πραγματοποιούνται μεν στην τάξη με χρήση ερωτηματολογίων, όμως τα
ερωτήματα που χρησιμοποιούνται είναι κλειστού τύπου και ως εκ τούτου δεν δίνουν
την ευκαιρία για τον εντοπισμό επιπλέον παραγόντων οι οποίοι μπορεί να είναι
σημαντικοί, επιδρούν στη μάθηση και οφείλονται στη συμμετοχή του εκπαιδευτικού
λογισμικού στη μαθησιακή διαδικασία. Τέτοιοι παράγοντες πολλές φορές είναι
αδύνατον να προσδιοριστούν από τη φάση του σχεδιασμού της έρευνας ώστε να
διερευνηθεί η επίδρασή τους στη μάθηση μέσω κλειστών ερωτήσεων. Επιπλέον μέσα
από αυτές τις μεθοδολογίες δεν είναι τόσο εύκολο να εκφραστούν οι ατομικές
διαφορές των μαθητών στη μάθηση (Marton & Sajio, 1976). Γενικότερα οι

προσεγγίσεις αξιολόγησης σύμφωνα με τις οποίες γίνεται πρόβλεψη της χρήσης του
εκπαιδευτικού λογισμικού με τους μαθητές από κάποιον ειδικό λογισμικού ή
εκπαιδευτικό έχουν αμφισβητηθεί ως μονοσήμαντες προσεγγίσεις και για αυτό έχουν
συμπληρωθεί από εναλλακτικές ποιοτικές προσεγγίσεις. Οι ποιοτικές αυτές
προσεγγίσεις δίνουν έμφαση στο πως και τι ο μαθητής μαθαίνει (Marton, 1981; 1988)
ενώ οι εποικοδομιστικές προσεγγίσεις στη μάθηση συνδέουν την αξιολόγηση της
μάθησης του μαθητή με την εξέλιξή του σε κάποιο περιβάλλον έτσι ώστε ενεργητικά
να κατασκευάζει τις προσωπικές του στρατηγικές προκειμένου να λύνει προβλήματα
τα οποία έχουν σημασία για αυτόν (von Glasersfeld, 1987). Οι εποικοδομιστικές
ποιοτικές προσεγγίσεις σε συνδυασμό με κοινωνικές θεωρήσεις για τη γνώση και τη
μάθηση έχουν γίνει αποδεκτές στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού λογισμικού όπου
επιχειρείται επίσης ένας συνδυασμός της αξιολόγησης της μάθησης και της
ευχρηστίας του (Squires & Preece, 1999). Eπιπλέον αναγνωρίζεται η ανάγκη της
συμβατότητας μεταξύ του θεωρητικού πλαισίου του σχεδιασμού του εκπαιδευτικού
λογισμικού και εκείνου της αξιολόγησής του (Kordaki & Avouris, 2000; Kordaki &
Potari, 1988).
1.1 Ανοικτά περιβάλλοντα μάθησης
Τα περιβάλλοντα μάθησης τα οποία σχεδιάζονται με βάση το γνωσιοθεωρητικό
πλαίσιο του εποικοδομισμού είναι κυρίως ανοικτά περιβάλλοντα. Χαρακτηριστικά
αναφέρονται το περιβάλλον της γλώσσας Logo, το περιβάλλον της δυναμικής
Γεωμετρίας Cabri-Geometry (Laborde, 1990), όπως και το περιβάλλον ημι-ποσοτικών
μοντέλων Models Creator (Dimitrakopoulou, et al, 1999). Tα περιβάλλοντα αυτά τα
οποία ορίζονται και ως μικρόκοσμοι (Papert, 1980) αποτελούνται : από ένα σύνολο
από πρωταρχικά αντικείμενα και βασικές λειτουργίες που επιδρούν σε αυτά όπως και
ένα σύνολο από κανόνες που διέπουν αυτή την επίδραση, τα οποία σχετίζονται με τη
συνήθη δομή ενός τυπικού συστήματος. Επιπλέον αποτελούνται από έναν χώρο ο
οποίος συνδέει αντικείμενα και λειτουργίες με τα φαινόμενα στην οθόνη του
υπολογιστή. Ουσιαστικά αυτός ο χώρος καθορίζει τον τύπο της ανάδρασης που
παρέχουν αυτά τα περιβάλλοντα (Balacheff & Sutherland, 1994). Η αξιολόγηση
τέτοιων περιβαλλόντων έχει δυσκολίες από την άποψη του ότι η μαθησιακή πορεία
του μαθητή δεν μπορεί να προβλεφθεί από τη φάση του σχεδιασμού του λογισμικού.
Επιπλέον, αυτά τα περιβάλλοντα είναι δυνατόν να εξελίσσονται κατά τη διάρκεια της
χρήσης τους από τους μαθητές (Hoyles, 1993, σελ. 3). Από αυτή την άποψη η έρευνα

για την αξιολόγησή τους στο πεδίο είναι αναντικατάστατη. Από μιαν άλλη όμως
άποψη υπάρχουν αρκετά θέματα τα οποία αφορούν στο σχεδιασμό των περιβαλλόντων
αυτών ως εργαλείων όπως και ως περιβαλλόντων μάθησης τα οποία πρέπει να
εντοπισθούν από ειδικούς πριν από τη μελέτη στο πεδίο. Με τέτοια ζητήματα
ασχολούνται οι ευρετικές μέθοδοι αξιολόγησης της ευχρηστίας του λογισμικού
(Nielsen, 1994) όπως και οι παρόμοιες μέθοδοι αξιολόγησης της ευχρηστίας του
λογισμικού σε συνδυασμό με τη μάθηση (Squires & Preece, 1999). Οι ευρετικές αυτές
μέθοδοι υλοποιούνται στο εργαστήριο από ειδικούς.
Η αξιολόγηση εκπαιδευτικού λογισμικού στο πεδίο αποτελεί μια μεθοδολογική
προσέγγιση σύμφωνα με την οποία η γνώση παράγεται με βάση την επαγωγική μέθοδο
μέσα από την κατάλληλη οργάνωση των δεδομένων και όχι με τη χρήση της
παραγωγικής μεθόδου ως έλεγχος υποθέσεων (Babbie, 1989, σελ. 261-290). Επομένως
η πληρέστερη και σαφέστερη απεικόνιση της πραγματικής κατάστασης παίζει
σημαντικό ρόλο για την διεξαγωγή αξιόπιστων συμπερασμάτων. Για το λόγο αυτό
συσκευές συλλογής δεδομένων πολλαπλών αναπαραστάσεων όπως πχ. ήχος, εικόνα,
κίνηση, αρχεία καταγραφής πληκτρολογήσεων κλπ, δημιουργούν πηγές με βάση τις
οποίες
δύναται
να
γίνει
πληρέστερη
Οι
επεξεργασία
πολλαπλές
ώστε
να
εξαχθούν
δεδομένων
αντιπροσωπευτικότερα
συμπεράσματα.
μορφές
οργανώνονται ανά μαθητή ώστε να είναι δυνατή η μελέτη της συμπεριφοράς του. Οι
συμπεριφορές αυτές είναι συνεπώς δυνατόν να μελετηθούν με βάση το σύνολο των
μαθητών ή τον κάθε μαθητή ξεχωριστά.
2. Το πλαίσιο της έρευνας
Η μελέτη αυτή εστιάζει στη χρήση και στην ανάπτυξη εργαλείων για την υποστήριξη
της αξιολόγησης ανοικτών περιβαλλόντων μάθησης και ειδικότερα μικροκόσμων. Η
προσέγγιση που υιοθετήθηκε για την αξιολόγηση αυτών των περιβαλλόντων αποτελεί
μια σύνθεση της ευρετικής προσέγγισης και της αξιολόγησης στο πεδίο με μαθητές.
Για την ευρετική αξιολόγηση δημιουργήθηκαν νέοι κανόνες οι οποίοι συζητούνται σε
σχέση με ήδη υπάρχοντες στην ενότητα 3.1. Για την αξιολόγηση στο πεδίο
χρησιμοποιήθηκαν κατ αρχάς ήδη υπάρχοντα εργαλεία αξιολόγησης δημιουργήθηκαν
όμως στην πορεία και νέα εργαλεία τα οποία παρουσιάζονται στην ενότητα 3.2. Το
περιβάλλον αξιολόγησης που δημιουργήθηκε δοκιμάστηκε για την αξιολόγηση του
μικρόκοσμου C.AR.ME. ο οποίος αφορά στη μάθηση γεωμετρικών εννοιών.

2.1. Ο μικρόκοσμος C.AR.ME.
O μικρόκοσμος C.AR.ME. (The Conservation of ARea and its MEasurement)
κατασκευάστηκε προκειμένου να αποτελέσει ένα περιβάλλον μάθησης των εννοιών
που αφορούν στη διατήρηση και στη μέτρηση της επιφάνειας (Kordaki & Potari,
1988).
Αποτελεί
ένα
ανοικτό,
αλληλεπιδραστικό
περιβάλλον
πολλαπλών
αναπαραστάσεων και οπτικής ανατροφοδότησης των ενεργειών του μαθητή. Ο
σχεδιασμός του μικρόκοσμου ήταν αποτέλεσμα σύνθεσης τριών μοντέλων κατά την
κατασκευή των οποίων έγινε προσπάθεια να αντιστοιχηθούν θεωρητικές αρχές σε
τεχνικά χαρακτηριστικά. Στο πρώτο μοντέλο επιχειρήθηκε μια ερμηνεία της
εποικοδομιστικής
γνωσιοθεωρητικής
τοποθέτησης
σε
συνδυασμό
με
κοινωνικοπολιτισμικές θεωρήσεις για τη γνώση και τη μάθηση (Confrey, 1995;
Bauersfeld, 1988). Το δεύτερο μοντέλο στηρίχθηκε σε αποτελέσματα ερευνών που
αφορούν στην κατανόηση της έννοιας της διατήρησης και της μέτρησης της
επιφάνειας από τους μαθητές ενώ το τρίτο μοντέλο στηρίχθηκε επίσης σε πιθανές
ενέργειες των μαθητών προκειμένου να αντιμετωπίσουν προβλήματα που αφορούν τις
παραπάνω έννοιες. Στην εικόνα 1 παρουσιάζονται τα εργαλεία τα οποία παρέχονται
από το περιβάλλον του μικρόκοσμου όπως εμφανίζονται στη διεπιφάνεια χρήστη.
Αρχείο
Ανοιγμα
Ανοιγμα
τελευταίου
Αποθήκευση
τελευταίου
Αποθήκευση
σαν...
Εκτύπωση
Eξοδος
Καθάρισμα
οθόνης
Σχεδίαση
Τετραγωνικός
καμβάς
Τριγωνικός
καμβάς
Σχεδίαση
πολυγώνου
Σχεδίαση
ευθ. τμήματος
Τέλος σχεδίασης
πολυγώνου
Επεξεργασία
Επιλογή μέρους
Επιλογή όλου
Κοπή
Επικόλληση
Σχεδίαση
γωνίας στροφής
Στροφή
Σχεδίαση άξονα
συμμετρίας
Συμμετρία
ως προς άξονα
Σβηστήρες
Μέτρηση
Επιφάνειας
Γωνίας
Ευθυγράμμου
τμήματος
Aυτόματοι
Μετασχηματισμοί
Τετράγωνο
Ορθογώνια
Επιπλέον ορθογώνια
Παραλληλόγραμμα
Επιπλέον παρ/μα
Tρίγωνα
Επιπλέον τρίγωνα
Εμφάνιση
αριθμητικών στοιχείων
Εργαλεία
Τετραγωνική
μονάδα
Ορθογώνια μονάδα
Μονάδα του μαθητή
Επικάλυψη
με μονάδα
Καταμέτρηση
μονάδων
Τετραγωνικό καρέ
Ορθογώνιο καρέ
Καρέ του μαθητή
Βοήθεια
Εικόνα 1. Οι επιλογές του μικρόκοσμου C.AR.ME.
Διατίθενται εργαλεία με τη χρήση των οποίων ο μαθητής μπορεί να σχεδιάσει τα δικά
του σχήματα (εργαλεία κάτω από τον κατάλογο ‘Σχεδίαση’, εικόνα 1). Επιπλέον

εργαλεία τα οποία επιτρέπουν στο μαθητή να μελετήσει την έννοια της διατήρησης της
επιφάνειας μέσα από πολλαπλές αναπαραστάσεις της, όπως ύστερα από τεμαχισμό και
ανασύνθεση (εργαλεία κάτω από τον κατάλογο ‘Επεξεργασία’, εικόνα 1), καθώς και
μέσα από αυτόματους μετασχηματισμούς (εργαλεία κάτω από τον κατάλογο
‘Αυτόματοι μετασχηματισμοί’, εικόνα 1). Επιπλέον διατίθενται εργαλεία για την
κατανόηση της έννοιας της μέτρησης της επιφάνειας χρησιμοποιώντας μια ποικιλία
μονάδων μέτρησης (εργαλεία κάτω από τον κατάλογο ‘Εργαλεία’, εικόνα 1) όπως
επίσης και με τη χρήση αυτόματης μέτρησης επιφάνειας ενός επιλεγέντος σχήματος με
τυποποιημένες μονάδες μέτρησης πχ cm2 (εργαλεία κάτω από τον κατάλογο
‘Μέτρηση’, εικόνα 1). Στην εικόνα 2 παρουσιάζεται η αποτύπωση του περιβάλλοντος
κατά την αλληλεπίδραση ενός μαθητή με αυτό.
Εικόνα 2. Μετασχηματισμός ενός μη κυρτού πολυγώνου σε νέο ισοδύναμο σχήμα ύστερα από
τεμαχισμό και ανασύνθεση (α) & (β), μέτρηση ενός σχήματος με χρήση μονάδων
2.2. Το περιβάλλον αξιολόγησης
Στην επόμενη ενότητα 3, περιγράφονται οι επί μέρους φάσεις αξιολόγησης που
προτείνονται, τα εργαλεία που έχουν αναπτυχθεί για την υποστήριξη της μεθοδολογίας
και ενδεικτικά αποτελέσματα χρήσης της μεθοδολογίας κατά την αξιολόγηση του
μικρόκοσμου C.AR.ME.
3. Παρουσίαση των εργαλείων – αποτελέσματα
Στην Εικόνα 3 παρουσιάζεται μια διαγραμματική παράσταση του περιβάλλοντος το
οποίο δημιουργήθηκε για την αξιολόγηση ανοικτών περιβαλλόντων μάθησης όπως ο
μικρόκοσμος C.AR.ME. Στα πλαίσια του συνδυάζονται διαφορετικές τεχνικές που
παρουσιάζονται στη συνέχεια.

3.1. H Ευρετική αξιολόγηση
Η μέθοδος της ευρετικής αξιολόγησης αφορά στην εξέταση του συστήματος από
ειδικούς οι οποίοι ελέγχουν κατά πόσο το σύστημα ικανοποιεί γνωστούς ευρετικούς
κανόνες (heuristic rules) οι οποίοι έχουν αναπτυχθεί με βάση θεωρητικά μοντέλα και
συσσωρευμένη εμπειρία. Στα πλαίσια της δικής μας ερευνητικής προσπάθειας
ακολουθήθηκε μια προσέγγιση συνδυασμού ευρετικών κανόνων ευχρηστίας και
μάθησης. Οι τυπικοί κανόνες ευχρηστίας προσαρμόστηκαν με βάση την περιγραφή
των τυπικών χαρακτηριστικών ανοικτών περιβαλλόντων μάθησης. Παρατίθενται
αρχικά
ορισμένοι
κανόνες
που
διέπουν
ανοικτά
περιβάλλοντα
μάθησης,
προσαρμοσμένοι από το (Kορδάκη 1999, κεφάλαιο 5), οι οποίοι έχουν κωδικοποιηθεί
στον Πίνακα 1. Κατά την αξιολόγηση του συστήματος ελέγχεται αν ικανοποιούνται
και σε ποιο βαθμό οι οκτώ απαιτήσεις αυτού του πίνακα.
Κανόνες
αξιολόγησης
ευχρηστίας και
μάθησης
Ευρετική
αξιολόγηση
Πρόβλεψη της
ευχρηστίας και
της μάθησης
Συσκευές
παρατήρησης και
συλλογής
δεδομένων
Στόχοι
αξιολόγησης
Εργαλεία
ανάλυσης
δεδομένων
(Usability
Analyser)
Εργαλεία δημιουργίας
μοντέλων (Cognitive
Model Builder)
παρατήρηση
πεδίου
Δεδομένα
παρατήρησης
Επιλογή
δεδομένων με
βάση τους
στόχους της
αξιολόγησης
Ανάλυση και
επεξεργασία των
δεδομένων
Δημιουργία
μοντέλων που
αφορούν τη
μάθηση και την
χρήση
Ποσοτικά και
ποιοτικά
συμπεράσματα
παρατήρησης
Μοντέλα συμπεριφοράς
(γενικευμένα και ατομικά)
Εικόνα 3. Διαγραμματική παράσταση του περιβάλλοντος αξιολόγησης
Από την πλευρά της ευχρηστίας λογισμικού οι καθιερωμένοι ευρετικοί κανόνες
ευχρηστίας όπως έχουν προταθεί από τον (Nielsen, 1994) και έχουν χρησιμοποιηθεί
ευρύτατα στο πεδίο, είναι αυτοί που περιέχονται στον Πίνακα 2.

[α1] Είναι δυνατή η ενεργητική συμμετοχή του μαθητή στην αλληλεπίδραση του με το σύστημα;
[α2] Είναι δυνατή η ανάπτυξη προσωπικών στρατηγικών επίλυσης προβλημάτων από τους μαθητές;
[α3] Διατίθενται εργαλεία από το περιβάλλον προς τον μαθητή που ανταποκρίνονται στον τρόπο που ο
μαθητής μαθαίνει σύμφωνα με το νοητικό του επίπεδο;
[α4] Τα εργαλεία που διατίθενται είναι κυμαινόμενης διαφάνειας ώστε να είναι δυνατή η έκφραση
ατομικών διαφορών μεταξύ των μαθητών καθώς και εσωτερικών διαφορών του κάθε μαθητή;
[α5] Παρέχει το περιβάλλον δυνατότητα πειραματισμού με τις έννοιες που οικοδομούνται;
[α6] Υπάρχουν πολλαπλές αναπαραστάσεις και πολλαπλές λύσεις που μπορεί να δοθούν από τους
μαθητές;
[α7] Παρέχεται επαρκής ανάδραση της κατάστασης του συστήματος και της προόδου που έχει
επιτευχθεί ώστε να είναι δυνατός ο αναστοχασμός του μαθητή;
[α8] Υπάρχει η δυνατότητα ελέγχου της ορθότητας των δραστηριοτήτων από τον ίδιο τον μαθητή;
Πίνακας 1. Κανόνες μαθησιακών χαρακτηριστικών ανοικτών περιβαλλόντων μάθησης
[ε1] Παρέχει το σύστημα συνεχώς κατάλληλη ανάδραση της κατάστασης του σε εύλογο χρόνο;
[ε2] Χρησιμοποιείται απλή και κατανοητή γλώσσα και εικονικές και συμβολικές αναπαραστάσεις που
είναι προσαρμοσμένες στο νοητικό επίπεδο του χρήστη ;
[ε3] Παρέχεται δυνατότητα ελέγχου και ελευθερία κίνησης στον χρήστη, π.χ. δυνατότητα αναίρεσης
εσφαλμένης ενέργειας (undo) ;
[ε4] Υπάρχει συνέπεια στην χρήση ορολογίας επιλογών, σημασιολογία συμβόλων κλπ, σε όλη τη
διεπιφάνεια χρήστη;
[ε5] Το σύστημα προστατεύει τον χρήστη από πιθανά σφάλματα;
[ε6] Γίνεται προσπάθεια ελαχιστοποίησης του μνημονικού φορτίου του χρήστη, περιορίζονται στο
ελάχιστο όσα ο χρήστης πρέπει να θυμάται;
[ε7] Το σύστημα προσαρμόζεται στις ανάγκες των πεπειραμένων χρηστών, παρέχοντας συντομεύσεις
σε συχνές ακολουθίες ενεργειών;
[ε8] Το σύστημα χαρακτηρίζεται από καλαισθησία και μινιμαλισμό στην παρεχόμενη πληροφορία ώστε
να αποφεύγεται σύγχυση του χρήστη;
[ε9] Τα μηνύματα σε περίπτωση σφάλματος είναι σαφή και κατανοητά και προτείνουν διέξοδο από το
σφάλμα;
[ε10] Η παρεχόμενη βοήθεια και εγχειρίδια χρήσης είναι σύντομα και περιεκτικά, και εστιάζουν σε
εργασίες του χρήστη αντί για λειτουργίες του συστήματος;
Πίνακας 2. Ευρετικοί κανόνες αξιολόγησης ευχρηστίας λογισμικού (Nielsen 1994)
Μετά από σύγκριση των δύο ομάδων κανόνων που φαίνονται στους Πίνακες 1 και 2,
παρατηρούμε ότι αυτές δεν έρχονται σε κανένα σημείο σε σύγκρουση. Σε κάποιο
βαθμό παρατηρείται επικάλυψη μεταξύ των κανόνων αν και η έμφαση είναι
διαφορετική. Για παράδειγμα οι κανόνες (α7) και (ε1) ταυτίζονται. Επίσης οι κανόνες
(α1) και (ε3) είναι συμπληρωματικοί και αφορούν στο ίδιο αντικείμενο, δηλ. στον
βαθμό ελέγχου που ο μαθητής έχει επί της διαδικασίας. Επίσης οι κανόνες (α3) και
(ε2) εκφράζουν παρόμοια απαίτηση, δηλαδή την ανάγκη το σύστημα να είναι
προσαρμοσμένο στο νοητικό επίπεδο του μαθητή. Οι υπόλοιποι κανόνες είναι απόλυτα
συμπληρωματικοί, γενικά δε η πρώτη ομάδα καλύπτει λειτουργικά χαρακτηριστικά
ενώ η δεύτερη καλύπτει χαρακτηριστικά της διεπιφάνειας χρήσης και της διάδρασης
του μαθητή με το σύστημα. Στα πειράματα που έγιναν οι κανόνες συνδυάστηκαν και
χρησιμοποιήθηκαν ως ενιαίο σύνολο. Σε αντίθεση με άλλες τεχνικές, όπως
ερωτηματολόγια, οι άξονες αξιολόγησης είναι σχετικά λίγοι και γενικής μορφής. Το
αποτέλεσμα της φάσης αξιολόγησης αυτής για το CARME πήρε τη μορφή μιας

έκθεσης από παρατηρήσεις που αφορούν κάθε ξεχωριστό ευρετικό κανόνα. Για
παράδειγμα οι παρατηρήσεις που αφορούν τον κανόνα [ε3] φαίνονται στον πίνακα 3.
Μια γενική παρατήρηση ήταν ότι ενώ οι κανόνες της ομάδας (α) ικανοποιούνται σε
μεγάλο βαθμό, αυτοί της ομάδας (ε) ανέδειξαν πολλαπλά προβλήματα του
συστήματος.
Κανόνας [ε3]: Ελευθερία κίνησης- δυνατότητα αναιρεσης




Δεν υπάρχει δυνατότητα αναίρεσης κάποιας ενέργειας του μαθητή (π.χ. αναίρεση σχεδίασης μιας
πλευράς πολυγώνου κλπ)
Για να γίνει στροφή ενός σχήματος, πρέπει ο μαθητής να σχεδιάσει πρώτα επιλέγοντας το σχήμα,
μετά να ορίσει τη γωνία στροφής, να μετρήσει τη γωνία και τέλος να δώσει την εντολή "στροφή"
κατά τη διαδικασία σχεδίασης αν γίνει επιλογή από μενού χωρίς να ολοκληρωθεί η σχεδίαση δεν
δίνεται η δυνατότητα να ολοκληρωθεί η σχεδίαση
δεν δίνεται η δυνατότητα εναλλακτικού τρόπου ορισμού γωνίας στροφής (π.χ. με ορισμό μοιρών)
Πίνακας 3. Παρατηρήσεις ειδικών με βάση τον ευρετικό κανόνα [ε3]
3.2. Το περιβάλλον αξιολόγησης εκπαιδευτικού λογισμικού στο πεδίο
3.2.1. Εργαλεία συλλογής δεδομένων σε πραγματικές συνθήκες αλληλεπίδρασης των
μαθητών με το λογισμικό
Προκειμένου να υποστηριχθεί η μεθοδολογία της αξιολόγησης που προαναφέρθηκε
χρησιμοποιήθηκαν συσκευές του Εργαστηρίου Ευχρηστίας Λογισμικού, όπως
μικρόφωνα καταγραφής συνομιλιών, βίντεο, καταγραφή της οθόνης του μαθητή,
logfiles πληκτρολογήσεων, με δυνατότητα συγχρονισμού των διαφορετικών πηγών
δεδομένων. Με τα μέσα αυτά ήταν εφικτή η πληρέστερη καταγραφή της
συμπεριφοράς των μαθητών κατά την αλληλεπίδραση τους με τον μικρόκοσμο. Οι
συσκευές αυτές καταγράφουν την αλληλεπίδραση μαθητή-μικρόκοσμου κατά τη
διάρκεια του πειράματος, αλλά και την αλληλεπίδραση δάσκαλου-μαθητή και της
ομάδας μαθητών. Τα δεδομένα που προκύπτουν (εικόνα, κίνηση, ήχος, ιστορικό
πληκτρολογήσεων, χρόνοι διεκπεραίωσης εργασιών κλπ.) μπορούν να αναλυθούν στη
συνέχεια με κατάλληλο λογισμικό. Στην εικόνα 3, φαίνεται μια τυπική αποτύπωση
σύνθετων δεδομένων που έχουν προκύψει από μίξη δύο πηγών βίντεο και μιας πηγής
ήχου από το πείραμα αξιολόγησης: Στο υπόβαθρο έχει καταγραφεί η οθόνη του
υπολογιστή των μαθητών, ενώ έχει υπερτεθεί η εικόνα των μαθητών.
3.2.2. Εργαλεία παρουσίασης πολλαπλών μορφών δεδομένων
Για την διευκόλυνση της μελέτης της συμπεριφοράς κάθε μαθητή μετά την διεξαγωγή
των πειραμάτων, δημιουργήθηκε ένα εργαλείο ταυτόχρονης παρουσίασης πολλαπλών
μορφών δεδομένων στην οθόνη του υπολογιστή. Το πρωτότυπο αυτό εργαλείο

ονομάστηκε Usability Analyzer (UA). Τα δεδομένα τα οποία μπορεί να διαχειριστεί o
UA είναι τα αρχεία των παρατηρητών με τη μορφή κειμένου, οι κατασκευές των
μαθητών με τη μορφή εικόνας και τα αρχεία καταγραφής του ιστορικού επιλεγμένων
ενεργειών τους, οι οποίες είχαν καταγραφεί με τη μορφή log files.
Εικόνα 3. Παρουσίαση δεδομένων που έχουν συλλεγεί από μελέτη πεδίου
Τα δεδομένα αυτά διαφέρουν από εκείνα που συλλέγονται απευθείας από το πεδίο στο
ότι αποτελούν επιλεγμένα δεδομένα με βάση τα κριτήρια της αξιολόγησης. Ένα
παράδειγμα παρουσιάζεται στην εικόνα 4.
Το περιβάλλον του Usability Analyzer έδωσε την ευκαιρία για την επεξεργασία και τη
μελέτη των στρατηγικών των μαθητών μέσα από δεδομένα πολλαπλών τύπων, την
ομαδοποίησή τους και την οργάνωσή τους σε κατηγορίες. Για παράδειγμα
αναφέρονται οι κατηγορίες στρατηγικών που δημιουργήθηκαν από τους μαθητές και
μελετήθηκαν με τη βοήθεια του UA και αφορούν στην αντιμετώπιση του προβλήματος
της σύγκρισης ενός μη κυρτού πολυγώνου με ένα τετράγωνο (Πίνακας 4).

Χώρος παρουσίασης
αρχείου καταγραφής
ενεργειών μαθητή (log file)
Χώρος παρουσίασης
εικονικών δεδομένων
(αποτύπωμα σχεδίου
μαθητή)
Χώρος καταγραφής
σχολίων παρατηρητή
Εικόνα 4. Το περιβάλλον ανάλυσης δεδομένων πεδίου Usability Analyzer
Οι κατηγορίες των συγκρίσεων
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10
11
12
13
Σύνολο
Με το ‘μάτι’
Με την περίμετρο
Με την αυτόματη λειτουργία της μέτρησης
Με τις προσομοιωμένες αισθησιοκινητικές ενέργειες (ακε) των παιδιών
Με τη λειτουργία της μέτρησης
Με τους αυτόματους μετασχηματισμούς & τη λειτουργία της μέτρησης
Με τους αυτόματους μετασχηματισμούς
Με τους αυτόματους μετασχηματισμούς & τις προσομοιωμένες ακε των παιδιών
Με την αυτόματη λειτουργία της μέτρησης & τους αυτόματους μετασχηματισμούς
Με την αυτόματη λειτουργία της μέτρησης & τις προσομοιωμένες ακε
Με τους τύπους υπολογισμού & τις προσομοιωμένες ακε
Με τους τύπους υπολογισμού & the automatic area measurement
Με αυτόματους μετασχηματισμούς & προσομοιωμένες ακε & τη λειτουργία της
μέτρησης & με τύπους υπολογισμού σε συνδυασμό με τον εγκλεισμό του πολυγ.
Αριθμός
μαθητών
1
2
23
14
25
9
10
16
5
4
1
1
3
Αριθμός
στρατ/κών
1
2
28
19
49
12
15
18
5
4
1
1
4
159
Πίνακας 4. Στρατηγικές σύγκρισης που μελετήθηκαν με τη βοήθεια του Usability analyser
3.2.3 Αξιολόγηση μέσω μοντέλου εργασιών
Η ανάπτυξη ενός μοντέλου εργασιών (task model) ή γνωστικού μοντέλου του χρήστη
είναι μια διαδεδομένη μέθοδος σχεδιασμού διαδραστικών συστημάτων. Η μέθοδος
αυτή έχει ευρύτατη διάδοση στην επιστημονική κοινότητα της Επικοινωνίας
Ανθρώπου-Υπολογιστή και έχει οδηγήσει σε ανάπτυξη γνωστικού τύπου εργαλείων
και συμβολισμών, όπως η μέθοδος Hierarchical Task Analysis (ΗΤΑ) και το μοντέλο
Goals-Operators-Methods-Selection Rules (GOMS) (Κieras 1996).

Ως παράδειγμα η εργασία «μετασχηματισμός μη-κυρτού πολυγώνου» μπορεί να
αναλυθεί ως μια ακολουθία βημάτων γνωστικού χαρακτήρα σε πρώτο επίπεδο ως
εξής:
Στόχος 1: σχεδίαση ενός μη-κυρτού πολυγώνου στο χώρο εργασίας,
Στόχος 2: τεμαχισμός ή εγκλεισμός του πολυγώνου (προαιρετικά),
Στόχος 3: μετασχηματισμός των παραγομένων σχημάτων με διάφορα διατιθέμενα
εργαλεία ή συνδυασμούς τους,
Στόχος 4: ανασύνθεση σε ενιαίο σχήμα των μετασχηματισμένων τμημάτων,
Στόχος 5: εκτίμηση διατήρησης επιφάνειας μεταξύ αρχικού και τελικού σχήματος
Στη συνέχεια κάθε ένας από τους Στόχους 1 έως 5 αναλύεται περαιτέρω σε υπο -
στόχους μέχρι το επίπεδο πληκτρολογήσεων ή χειρισμών εργαλείων.
Μέσω των μεθόδων αυτών είναι δυνατή η καταγραφή των στρατηγικών επίλυσης τις
οποίες κατασκευάζει ο χρήστης όταν αλληλεπιδρά με το σύστημα για την επίλυση
προβλημάτων.
Τα μοντέλα αυτά στο ανώτερο επίπεδο περιλαμβάνουν τους στόχους που ο χρήστης
επιθυμεί να επιτύχει χρησιμοποιώντας το σύστημα, ενώ στο κατώτερο ιεραρχικά
επίπεδο περιγράφουν λεπτομερώς την αλληλεπίδραση χρήστη-συστήματος (keystroke
level) για την επίτευξη των στόχων αυτών. Η λεπτομερής καταγραφή των στόχων και
η συσχέτιση τους με ενέργειες, επιτρέπει στον σχεδιαστή ενός συστήματος να
μελετήσει το σύστημα από την πλευρά του χρήστη και να σχεδιάσει τα λειτουργικά
χαρακτηριστικά του και τα χαρακτηριστικά αλληλεπίδρασης. Η εφαρμογή των
μεθόδων αυτών σε επίπεδο μαθητή επιτρέπει την καταγραφή της συμπεριφορά του
ενώ συγχρόνως μπορεί να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με τη συνθετότητα των
απαιτούμενων εργασιών, την καλή αντιστοίχηση εργαλείων-εργασιών, τις απαιτήσεις
σε γνωστικές λειτουργίες όπως μνημονικό φορτίο κλπ.
Στα πλαίσια αξιολόγησης του CARME δημιουργήθηκε ένα πρότυπο μοντέλο
εργασιών που περιελάμβανε το μοντέλο σχεδιαστή, στο οποίο περιέχονται οι αρχική
υπόθεση του σχεδιαστή του συστήματος όπως αυτό τροποποιήθηκε από την μελέτη
πεδίου, βλέπε και (Kordaki & Avouris, 2000). Το μοντέλο αυτό δεν αφορούσε την
επίλυση του προβλήματος από κάποιον συγκεκριμένο μαθητή, αλλά όλες τις
προσεγγίσεις
που
καταγράφηκαν
στο
πεδίο,
αγνοώντας
τις
παρανοήσεις
σημασιολογικού (σχετικές με την έννοια της επιφάνειας, κλπ) και συντακτικού
χαρακτήρα (χρήση εργαλείων). Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι το αρχικό μοντέλο
σχεδιαστή όσον αφορά τις γνωστικές λειτουργίες μαθητή δεν ήταν πλήρες και

περιελάμβανε πολλές υποθέσεις που δεν επιβεβαιώθηκαν από την μελέτη του πεδίου.
Για παράδειγμα το αρχικό μοντέλο σχεδιαστή προέβλεπε διακριτή χρήση των
διατιθέμενων εργαλείων και διακριτή αντιμετώπιση των εννοιών «διατήρηση
επιφάνειας» και «μέτρηση επιφάνειας» ενώ οι μαθητές συχνά έτειναν να συνδυάζουν
εργαλεία και να αντιμετωπίζουν τις δύο αυτές έννοιες σε συνδυασμό. Προκειμένου
για τον εντοπισμό των διαφορετικών στρατηγικών των μαθητών και την ταξινόμησή
τους σε ομάδες καθώς και την κατηγοριοποίηση και την ιεράρχησή τους,
κατασκευάστηκε ένα σχετικό εργαλείο, όπως περιγράφτηκε στο σχήμα 3, το Cognitive
Model Builder. Το εργαλείο αυτό επιτρέπει τη δημιουργία ενός χάρτη του συνόλου
των διαφορετικών στρατηγικών που κατασκευάστηκαν από το σύνολο των μαθητών.
Η ανάπτυξη και πειραματική χρήση του βρίσκεται σε εξέλιξη και η πλήρης περιγραφή
του είναι αντικείμενο επόμενης δημοσίευσης.
4. Συμπεράσματα
Η ανάγκη σύνθεσης διαφορετικών μεθόδων αξιολόγησης ανοικτών περιβαλλόντων
μάθησης, όπως το C.AR.ME, και η ανάπτυξη κατάλληλων εργαλείων συλλογής,
ανάλυσης των δεδομένων και ανάπτυξης μοντέλων είναι το κύριο συμπέρασμα της
έρευνας που περιγράφτηκε. Τα εργαλεία Usability Analyser και Cognitive Model
Builder που αναφέρθηκαν καθώς και ο πλούσιος εξοπλισμός καταγραφής
συμπεριφοράς του Εργαστηρίου Ευχρηστίας που χρησιμοποιήθηκαν σε ένα τμήμα της
μελέτης πεδίου συνεισέφεραν και διευκόλυναν αποφασιστικά την αξιολόγηση του
μικρόκοσμου. Στην συνέχεια της έρευνας που βρίσκεται σε εξέλιξη, θα γίνει
προσπάθεια ολοκλήρωσης των εργαλείων σε ενιαίο περιβάλλον αξιολόγησης και
εφαρμογή της μεθόδου σε άλλα περιβάλλοντα μάθησης με παρόμοια χαρακτηριστικά.
5. Αναφορές
Babbie, E. (1989). The Practice of Social Research. CA: Wadsworth Publishing Company.
Balacheff, N. & Kaput, J. (1996). Computer-based learning environments in mathematics. In A. J.
Bates, T. (1981). Towards a better research framework for evaluating the effectivness of educational
media. British Journal of Educational Technology, 12(3), 215- 233.
Bauersfeld, H. (1988). Interaction, Construction and Knowledge: Alternative perspectives for
Mathematics Education. In D. A. Grows, T. J. Cooney, & D. Jones (Eds), Effective
Mathematics Teaching (pp.27-46). Hillsdale, New Jersey: N.C.T.M. Lawrence Erlbaum.

Confrey, J. (1995). How Compatible are Radical Constructivism, Sociocultural Approaches, and Social
Constructivism?. In L.P. Steffe & J. Gale (Eds), Constructivism in Education (pp. 185-226).
Hillsdale, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Dimitrakopoulou, A., Komis, V., Aposotolopoulos, P., & Politis, P., (1999). Design principles of a new
modelling environment for young students, AI-ED Proc, 9th Int. Conf. on AI in Education, Le
Mans, France.
Gunn, C. (1995). Usability and beyond: Evaluating Educational effectiveness of computer-based
learning. In G. Gibbs (Eds), Improving Pupil Learning Through Assessment and Evaluation
(pp. 168-190). Oxford Centre for Staff Development.
Hoyles, C. (1993). Microworlds/ schoolworlds: The transformation of an innovation. In C. Keitel and K.
Ruthven (Eds), Learning from computers: Mathematics Educational Technology (pp.1-17).
Berlin: Springer-Verlag.
Kieras, D., (1966). Task Analysis and the Design of Functionality, in CRC Handbook of Computer
Science and Engineering, CRC Press.
Kordaki, M., & Avouris, N., (2000, submited). Modeling in Design and Evaluation of Open Learning
Environments, Computers & Education.
Κορδάκη, Μ., (1999). ΄Οι έννοιες της διατήρησης και της μέτρησης της επιφάνειας μέσα από το
σχεδιασμό την υλοποίηση και την αξιολόγηση εκπαιδευτικού λογισμικού΄. Αδημοσίευτη
διδακτορική διατριβή, Πάτρα, Απρίλιος, 1999.
Kordaki, M., & Potari, D. (1998). A learning environment for the conservation of area and its
measurement: a computer microworld. Computers and Education, 31, 405-422.
Laborde, J-M. (1990). Cabri-Geometry [Software]. France: Universite de Grenoble.
Marton, F. (1981). Phenomenography-Describing Conceptions of the World Around us. Instructional
Science, 10, 177-200.
Marton, F. (1988). Phenomenography: Exploring Different Conceptions of Reality. In D.M. Fetterman
(Eds). Qualitative Approaches to Evaluation in Education: The Silent Scientific Revolution,
(pp. 176-205). New York: Praeger.
Marton, F., & Saljo, R. (1976). On Qualitative differences in Learning: I-outcome and process. Britisch
Journal of Educational Psychology, 46, 4-11.
Nielsen, J., (1994) Usability inspection methods, in J.Nielsen, R.L. Mark (ed.), Usability Inspection
Methods, John Willey, New York, 1994.
Papert, S., (1980). Mindstorms: Pupils, Computers, and Powerful Ideas. New York: Basic Books.
Squires, & Preece, J., (1999). Predicting Quality in Educational Software: Evaluating for Learning,
Usability and the Synergy between them, Interacting with Computers, 11 (1999), pp. 467-483.
von Glasersfeld, E. (1987). Learning as a constructive activity. In C. Janvier (Eds), Problems of
representation in teaching and learning of mathematics (pp.3-18). London: Lawrence Erlbaum.
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Βοήθεια για τη συμπλήρωση του Εντύπου Α του ΕΑΠ

Αφορά στο έντυπο Α των διπλωματικών εργασιών του ΕΑΠ.
Πηγή προέλευσης της παρούσας παρουσίασης, ο καθηγητής σύμβουλος του ΕΑΠ κ. Ιωάννης Γκιόσος




Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Δια βίου μάθηση: ένα εργαλείο στη μάχη κατά της ανεργίας;

Του Θεόδωρου Κουτρούκη
Επικ. Καθηγητή Πανεπιστημίου Αιγαίου

Οι τελευταίες δεκαετίες χαρακτηρίστηκαν από μία εντυπωσιακή διόγκωση του τριτογενή τομέα στο σύνολο των ανεπτυγμένων χωρών. Η εξέλιξη αυτή είναι σύμφυτη με την αύξηση της απασχόλησης στις υπηρεσίες, αλλά και τη συμπίεση της απασχόλησης σε άλλους τομείς και ιδίως στον...
πρωτογενή.

Επομένως, ήταν αναμενόμενη η συγκέντρωση της πλειονότητας των θέσεων εργασίας στις υπηρεσίες, ενώ είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι ο μέσος ρυθμός μεταβολής των απασχολουμένων στον τριτογενή τομέα είναι σημαντικά ...

υψηλότερος από τους αντίστοιχούς ρυθμούς μεταβολής τόσο του συνόλου των απασχολουμένων, όσο και των απασχολούμενων σε θέσεις εργασίας της μεταποίησης. Έτσι, με μία προσεκτική εξέταση των διαθέσιμων στατιστικών στοιχείων διαπιστώνεται μία αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των απασχολούμενων σε θέσεις εργασίας τριτογενούς τομέα και μία αντίστοιχή μείωση του ποσοστού απασχόλησης των απασχολούμενων σε θέσεις εργασίας του δευτερογενούς τομέα (φαινόμενο της τριτογενοποίησης της απασχόλησης).

Σε αυτό το σκηνικό εντοπίζεται το πρόβλημα της μεταβιβασιμότητας των δεξιοτήτων (skill trasferability) από τη μεταποίηση στις υπηρεσίες, και αναδύεται το ζήτημα της δια βίου μάθησης, μιας φιλοσοφίας που μπορεί να προσφέρει μια πειστική απάντηση στα παραπάνω προβλήματα.

Από τη στιγμή που η εκπαίδευση έχει αρχίσει να λειτουργεί με βάση τις ανάγκες της αγοράς, εργασίας και η οικονομία έχει στραφεί προς τον τομέα των υπηρεσιών, οι διαφορές των δύο εννοιών γίνονται ολοένα και πιο κατανοητές. Το ενδιαφέρον πλέον έχει στραφεί στην ίδια τη μάθηση και παραπέμπει στην αντίληψη ότι η μάθηση αποτελεί ατομική υπόθεση του πολίτη.

Η φιλοσοφία της δια βίου μάθησης λειτουργεί τρισδιάστατα: Η πρώτη διάσταση αναφέρεται στην οριζόντια ολοκλήρωση υποστηρίζοντας την αναγκαιότητα διασύνδεσης εκπαίδευσης και ζωής. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν πολλοί κοινωνικοί παράγοντες που εμπλέκονται στην εκπαίδευση, ενώ η γνώση πρέπει να θεωρηθεί ως ένα ευρύ και πολυδύναμο δίκτυο πηγών διάχυσης της γνώσης. Η δεύτερη αφορά στην κάθετη ολοκλήρωση υποστηρίζοντας ότι η σχολική διαδικασία και η εκπαίδευση δεν αποτελούν συνώνυμες διαδικασίες. Αυτή η διάσταση δέχεται ότι οι πιο κρίσιμες αλλαγές στη διεργασία προσωπικής ανάπτυξης συμβαίνουν πολύ πριν την ένταξη του ατόμου στη σχολική διαδικασία και το πιο σημαντικό σε διάρκεια μέρος του ανθρώπινου βίου, είναι εκείνο που αρχίζει μετά τη λήξη του σχολείου.

Η τρίτη διάσταση αναφέρεται στη γνώση της αξίας της μάθησης. Αυτή η ικανότητα θεωρείται απαραίτητη για την εφαρμογή της φιλοσοφίας της δια βίου μάθησης στο σύγχρονο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον και υποστηρίζει ότι η σύγχρονη κοινωνία απαιτεί από τα μέλη της να γνωρίζουν πώς να μαθαίνουν. Σημαίνει ότι κάθε μέλος της κοινωνίας πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζει τις εκπαιδευτικές του ανάγκες, να θέτει εκπαιδευτικούς στόχους, να εντοπίζει και να αναγνωρίζει πηγές μάθησης, να σχεδιάζει τρόπους μάθησης, να υλοποιεί τα σχέδια μάθησης και τέλος να αξιολογεί τα αποτελέσματα.

Επομένως, η δια βίου μάθηση στον 21ο αιώνα αναδεικνύεται πλέον όχι μόνο σε μια στρατηγική προσωπικής και κοινωνικής ανάπτυξης αλλά και σε ένα αποτελεσματικό εργαλείο ένταξης και επανένταξης στην αγορά εργασίας.

Πηγή προέλευσης του άρθρου:
http://taxalia.blogspot.com/2010/03/blog-post_9893.html
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Διαμορφώνοντας έναν κατάλογο ερευνητικών προτάσεων για το πεδίο της εκπαίδευσης ενηλίκων με τη χρήση της Δελφικής μεθόδου (Delphi method)

Διπλωματική εργασία του Γεώργιου Κουλαουζίδη




Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Εκπαίδευση Ενηλίκων. Τι πραγματικά είναι;

Του Τμήματος Διδακτικής της Τεχνολογίας και των Ψηφιακών Συστημάτων




Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Θέματα Εξετάσεων παρελθόντων ετών στην ΕΚΠ65

Από τον καθηγητή σύμβουλο του ΕΑΠ κ. Ιωάννη Γκιόσο

Εξετάσεις περιόδου 1998/99
3 Απριλίου 1999

ΘΕΜΑ 1
Μελετήστε προσεκτικά το θέμα της πρώτης γραπτής εργασίας που εκπονήσατε στα πλαίσια των σπουδών σας στο πρόγραμμα ΑεξΑΕ (σελ. 243, τόμος Α’). Να συνθέσετε λεπτομερή κριτήρια βαθμολόγησης για την πρώτη αυτή γραπτή εργασία και να τα αιτιολογήσετε.
...

ΘΕΜΑ 2
Περιγράψτε συνοπτικά τους κυριότερους παράγοντες που ανάγονται στην ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας και συντελούν στην ανάπτυξη της ΑεξΑΕ. Πως θα μπορούσε η ΑεξΑΕ να αξιοποιήσει τους Η/Υ και γενικότερα τις νέες τεχνολογίες; Ποια είναι τα αναμενόμενα πλεονεκτήματα και ποιος ο αντίλογος;

ΘΕΜΑ 3
Έχετε το κείμενο ‘Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της εκπαίδευσης σε ομάδες’. Το κείμενο αυτό αποτελεί ένα κεφάλαιο του διδακτικού υλικού για τη Θ.Ε. ‘Εκπαίδευση Ενηλίκων’, που απευθύνεται σε μεταπτυχιακούς φοιτητές. Να εκτιμήσετε κατά πόσο ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές του έντυπου υλικού για εκπαίδευση από απόσταση και να αιτιολογήσετε τις εκτιμήσεις σας.
(Δίνεται κείμενο 15 σελίδων)

Σημειώσεις:
Α. Στόχος του πρώτου θέματος είναι να εφαρμόσετε όσα έχετε μελετήσει σχετικά με τα κριτήρια βαθμολόγηγης, ώστε να εξασφαλίζεται η όσο το δυνατόν πιο αντικειμενική και με όμοιο τρόπο βαθμολόγηση της γραπτής εργασίας αξιολόγησης των φοιτητών.
Β. Το δεύτερο θέμα αποτελεί σύνθεση δραστηριοτήτων του α΄ τόμου και του γ’ τόμου.
Γ. Στόχος του τρίτου θέματος είναι να αξιολογήσετε την επιτυχημένη ή όχι εφαρμογή των προδιαγραφών εκπόνησης έντυπου υλικού για εκπαίδευση από απόσταση.



ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
ΤΗΣ Θ.Ε. «ΑΝΟΙΚΤΗ ΚΑΙ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ», 2000-1

Επιλέξτε δύο από τα παρακάτω τρία θέματα και αναπτύξτε τα.


ΘΕΜΑ 1ο
Περιγράψτε συνοπτικά τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τη χρήση των νέων τεχνολογιών (πολυμέσα, εκπαιδευτικό λογισμικό, ιντερνετ) στην Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (ΑεξΑΕ). Ποια πλεονεκτήματα προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες στην ΑεξΑΕ έτσι ώστε να ανταποκριθεί αποτελεσματικότερα στο κοινωνικό αίτημα για δια βίου εκπαίδευση και επιμόρφωση;

ΘΕΜΑ 2ο
Μελετήστε προσεκτικά τη γραπτή εργασία ενός υποθετικού φοιτητή της Θ.Ε. «Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση» (Κείμενο Α) που σας επισυνάπτουμε. Η γραπτή εργασία ξεκινά με το θέμα που έχει δοθεί και αμέσως μετά αναπτύσσεται από τον φοιτητή / συντάκτη. Λειτουργήστε ως καθηγητές – σύμβουλοι (ΣΕΠ). Εντοπίστε τα κριτήρια αξιολόγησης και αξιολογήστε / βαθμολογήστε τη συγκεκριμένη εργασία. Συντάξτε σχόλια αποστολής προς τον φοιτητή / συντάκτη της εργασίας.

ΘΕΜΑ 3ο
Μελετήστε προσεκτικά το Κείμενο Β, το οποίο έχει συγγραφεί για προπτυχιακό πρόγραμμα του ΕΑΠ και βρίσκεται σε ακατέργαστη - πρώτη μορφή. Εντοπίστε τις αδυναμίες, τα κενά και τις ελλείψεις που έχει ως προς τη μεθοδολογία της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Συντάξτε ένα κείμενο με αναλυτικές παρατηρήσεις και οδηγίες προς το συντάκτη με σκοπό τη βελτίωση του κειμένου και με βάση τις προδιαγραφές και κριτήρια έντυπου διδακτικού υλικού εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.






ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ Θ.Ε.
«ΑΝΟΙΚΤΗ ΚΑΙ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ»
ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2001


Επιλέξτε δύο από τα τρία παρακάτω θέματα και αναπτύξτε τα

ΘΕΜΑ 1ο
Αναφέρετε τα κύρια χαρακτηριστικά ενός ιδρύματος ΑεξΑΕ και ενός συμβατικού ΑΕΙ. Συζητήστε τις διαφορές και τις ομοιότητες, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα.


ΘΕΜΑ 2ο
Αναφέρετε τους σκοπούς, τις μορφές και τη σημασία της επικοινωνίας μεταξύ διδασκόντων και διδασκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Αναπτύξτε ένα υποθετικό σενάριο μέσα από το οποίο ο διδάσκων αντιμετωπίζει μία προβληματική κατάσταση επικοινωνίας και προτείνετε τρόπους επίλυσης του προβλήματος.


ΘΕΜΑ 3ο
Συντάκτης της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ» στις 12 Απριλίου 2001 έγραφε σε άρθρο του για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση: «Παραδέχομαι ότι – εάν μου έπεφτε ποτέ λόγος – δεν θα συμφωνούσα με τη σύσταση του ΕΑΠ. Όπως, χαρακτηριστικά, ένας Ευρωπαίος εμπειρογνώμονας μου έλεγε «…δεν θεσμοθετείς, στα τέλη του 20ου αιώνα, ένα ‘παραδοσιακό’ Ανοικτό Πανεπιστήμιο στην Ευρώπη…», λόγω των νέων τάσεων στην ανοικτή εκπαίδευση, με την εν δυνάμει εμπλοκή όλων των πανεπιστημίων καθώς και άλλων οργανισμών».
Ο συντάκτης, δηλαδή, είναι υπέρ της άποψης που ισχυρίζεται ότι το ΕΑΠ θα έπρεπε να είχε ιδρυθεί και αναπτυχθεί από σύμπραξη πανεπιστημίων και άλλων φορέων και όχι ως ανεξάρτητο και αυτόνομο πανεπιστήμιο.
(α) Σχολιάστε τον ισχυρισμό του συντάκτη και (β) εντοπίστε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της άποψής του.

ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
ΤΗΣ Θ.Ε. «ΑΝΟΙΚΤΗ ΚΑΙ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ», 2001 – 2002

ΕΠΙΛΕΞΕΤΕ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΤΕ 2 ΑΠΟ ΤΑ 3 ΘΕΜΑΤΑ

ΘΕΜΑ 1ο
Οι σύγχρονες τάσεις και πρακτικές για ανοικτή εκπαίδευση, επιμόρφωση, δια βίου μάθηση, εκπαίδευση ενηλίκων και ακαδημαϊκή εκπαίδευση, υιοθετούν σε μεγάλο βαθμό την εξ αποστάσεως εκπαίδευση ως ένα σύστημα ευέλικτης και αποτελεσματικής εκπαίδευσης.
Σχολιάστε και αναπτύξτε την παραπάνω δήλωση αναπτύσσοντας τις ιδιαιτερότητες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ως προς την εκπαιδευτική διαδικασία, το διδακτικό υλικό, τη χρήση των παράλληλων κειμένων, την επικοινωνία διδάσκοντα – διδασκομένων (στις ΟΣΣ και μεταξύ των ΟΣΣ), τις γραπτές εργασίες και τα σχόλια του καθηγητή – συμβούλου.

ΘΕΜΑ 2ο
Ο δεύτερος τόμος της ΕΚΠ65 αναφέρεται στις σχέσεις διδασκόντων – διδασκομένων και πιο συγκεκριμένα αναπτύσσονται τα κεφάλαια:
• Αρχές μάθησης ενηλίκων
• Στοιχεία επικοινωνίας
• Η πρώτη επαφή διδάσκοντος – διδασκομένων
• Η προετοιμασία των Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων (Ο.Σ.Σ.)
• Η έναρξη της πρώτης Ο.Σ.Σ.
• Τεχνικές εκπαίδευσης στις Ο.Σ.Σ.
• Η συνεχής επικοινωνία και η αξιολόγηση του φοιτητή

Θεωρήστε ότι σας ζητείται να εμπλουτίσετε το έντυπο υλικό του Β τόμου με ένα βίντεο 30 περίπου λεπτών, έτσι ώστε τα θεματικά πεδία των περιεχομένων να παρουσιαστούν αποτελεσματικότερα στους φοιτητές. Θα πρέπει να καθορίσετε και να αναπτύξετε
• Τους λόγους που συνηγορούν στη δημιουργία του βίντεο ως εκπαιδευτικού εργαλείου (αναγκαιότητα και στόχοι)
• Το σχεδιασμό του βίντεο σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς στόχους
• Τα περιεχόμενα του βίντεο (αναλυτικός πίνακας περιεχομένων, τρόπος παρουσίασης των επιμέρους θεμάτων και σειρά εμφάνισης)
• Τους τρόπους χρήσης του βίντεο (πως θα χρησιμοποιηθεί από τους χρήστες ως συμπληρωματικό υλικό σε σχέση με το έντυπο)

ΘΕΜΑ 3ο
Περιγράψτε αναλυτικά τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να συντελεστεί η επικοινωνία, η διδασκαλία και η μάθηση στη Θ.Ε. ΕΚΠ65 με τη βοήθεια των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας.
Συγκρίνετε την απάντησή σας (τα προτερήματα και μειονεκτήματα) με τις δυνατότητες που προσφέρουν ήδη οι μορφές έντυπου και οπτικοακουστικού υλικού που χρησιμοποιούνται στην Θ.Ε. ΕΚΠ65 ΑεξΑΕ του ΕΑΠ.



ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ Θ.Ε.
«ΑΝΟΙΚΤΗ ΚΑΙ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» ΕΚΠ65
2001 - 2002



Επιλέξτε δύο από τα τρία παρακάτω θέματα και αναπτύξτε τα


ΘΕΜΑ 1
Μελετήστε με προσοχή το θέμα της γραπτής εργασίας που βρίσκεται στον τόμο Α’, σελ. 243 της ΕΚΠ65. Αμέσως μετά γράψτε αναλυτικές οδηγίες σχεδιασμού, σύνθεσης και σύνταξης της εργασίας προς τους φοιτητές. Αιτιολογήστε προσεκτικά τις οδηγίες που δώσατε.


ΘΕΜΑ 2
Θεωρήστε ότι σας ζητείται να σχεδιάσετε και να δημιουργήσετε πολυμεσικό υλικό (cd-rom) για τη Θ.Ε. της Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Δημιουργήσετε και αναπτύξετε ένα πλάνο εργασίας επί χάρτου αφού αιτιολογήσετε τις επιλογές σας για το τι θα κάνετε και με ποιόν τρόπο. Το πολυμεσικό αυτό υλικό απευθύνεται στους φοιτητές της Θ.Ε. και έχει σκοπό να συμπληρώσει με κείμενα, υπερκείμενα, ήχο και εικόνα το έντυπο υλικό που ήδη υπάρχει και χρησιμοποιείται.


ΘΕΜΑ 3
Αναπτύξετε τα κοινά σημεία των θεωριών μάθησης και τις πέντε αρχές μάθησης ενηλίκων. Ταυτόχρονα, εντοπίσετε και συνδέσετε τους τρόπους με τους οποίους αυτά μπορούν να εφαρμοστούν στην εκπαιδευτική πρακτική της Θ.Ε. ΕΚΠ65.






«ΑΝΟΙΚΤΗ ΚΑΙ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ»
ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΚΠ65 2002 – 2003

Παρακαλούμε, απαντήστε και τα 3 παρακάτω θέματα:

ΘΕΜΑ 1
Σας δίνεται εκφώνηση και υποθετική γραπτή εργασία (Έντυπο Α) που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της Θ.Ε. ΕΚΠ65. Ορίσετε τα κριτήρια αξιολόγησης της εργασίας, βαθμολογήστε την και τέλος συντάξετε απαντητική επιστολή με αναλυτικά σχόλια επί της εργασίας προς τον φοιτητή.


ΘΕΜΑ 2
Σας δίνεται ένα θεωρητικό κείμενο 5 σελίδων (Έντυπο Β), το οποίο συζητά και συγκρίνει τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Αφού μελετήσετε προσεκτικά και με διάθεση κριτικής σκέψης το κείμενο, εντοπίσετε τις ανακρίβειες ή/και τα λάθη ή/και την απλοϊκότητα ή/και την ελλιπή τεκμηρίωση του συντάκτη ως προς τις απόψεις που διατυπώνει. Γράψτε αναλυτικά τα σχόλιά σας και την κριτική σας σε ένα κείμενο και τεκμηριώστε τις απόψεις σας.


ΘΕΜΑ 3
Στην ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση οι έννοιες της «αλληλεπίδρασης» και της «διαδραστικότητας» θα πρέπει να διαπερνούν με πολλούς και διάφορους τρόπους το διδακτικό υλικό των σπουδαστών. Εξηγείστε σε ένα σύντομο κείμενο τι σημαίνει «αλληλεπίδραση» και «διαδραστικότητα» μεταξύ σπουδαστή και διδακτικού υλικού συμβατού με την εξ αποστάσεως μεθοδολογία και τέλος, αναφέρετε 3 υποθετικά παραδείγματα εφαρμογής «αλληλεπίδρασης» και «διαδραστικότητας» μεταξύ σπουδαστή και διδακτικού υλικού.


ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

• Το ΘΕΜΑ 1 στοχεύει στην εφαρμογή αυτών που έχετε μελετήσει σχετικά με τα κριτήρια αξιολόγησης / βαθμολόγησης και το σχολιασμό των γραπτών εργασιών. Η ικανότητα εντοπισμού των σημείων εκείνων της γραπτής εργασίας που θα πρέπει να σχολιαστούν (μεθοδολογία, επιστημονική αρτιότητα, συνοχή, επιχειρήματα, τεκμηρίωση κ.α.) αποτελεί βασικό στοιχείο του ΘΕΜΑΤΟΣ 1.(40%)

• Το ΘΕΜΑ 2 στοχεύει στην ανάπτυξη και συγκρότηση της κριτικής σκέψης, στην ικανότητα τεκμηρίωσης των απόψεών σας, στη μέθοδο που θα χρησιμοποιήσετε να κρίνετε δημιουργικά ένα αμφιλεγόμενο κείμενο, στη δυνατότητα να εντοπίσετε προβλήματα, λάθη, διφορούμενες απόψεις, σκόρπιες σκέψεις χωρίς επιχειρήματα που βρίσκονται διάσπαρτα στο κείμενο (Έντυπο Β).(40%)

• Το ΘΕΜΑ 3 στοχεύει στην ερμηνεία των εννοιών «αλληλεπίδραση» και «διαδραστικότητα», καθώς και σε παραδείγματα χρήσης τους στο διδακτικό εξ αποστάσεως υλικό. (20%)


ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ
Θ.Ε. «ΑΝΟΙΚΤΗ ΚΑΙ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ»
2002 - 2003

Παρακαλούμε, απαντήστε και τα 3 παρακάτω θέματα:

ΘΕΜΑ 1
Θεωρήστε ότι σας ζητείται να εμπλουτίσετε το διδακτικό υλικό της ΕΚΠ65 (Θ.Ε. «ΑεξΑΕ») με:
• βίντεο 30 περίπου λεπτών,
• ψηφιακό δίσκο (cd – rom),
• υλικό στο διαδίκτυο
με σκοπό να δημιουργηθεί επιπλέον συμπληρωματικό διδακτικό υλικό για τους σπουδαστές.
Θα πρέπει να καθορίσετε για το καθένα από τα 3 παραπάνω και να αναπτύξετε:
• Τους λόγους που συνηγορούν στη δημιουργία του βίντεο, του ψηφιακού δίσκου (cd – rom) και του υλικού στο διαδίκτυο ως εκπαιδευτικού ή επικοινωνιακού εργαλείου (αναγκαιότητα και στόχοι)
• Το σχεδιασμό τους σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς στόχους
• Τα περιεχόμενά τους (αναλυτικός πίνακας περιεχομένων, τρόπος παρουσίασης των επιμέρους θεμάτων και σειρά εμφάνισης)
• Τους τρόπους χρήσης τους (πως θα χρησιμοποιηθεί από τους χρήστες ως συμπληρωματικό υλικό σε σχέση με το έντυπο)

Το ΘΕΜΑ 1 αντιπροσωπεύει το 40% της συνολικής βαθμολογίας

ΘΕΜΑ 2
Περιγράψτε, αναλύστε και αναπτύξτε όλες τις διαστάσεις της εκπαιδευτικής χρήσης του ηλεκτρονικού υπολογιστή και πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει ως αποτελεσματικό εργαλείο:
(α) επικοινωνίας,
(β) διδασκαλίας και μάθησης,
στην ΕΚΠ65 - Θ.Ε. «ΑεξΑΕ».
Στην απάντησή σας δώστε ιδιαίτερη βαρύτητα στη χρήση επιχειρημάτων και τεκμηριωμένων απόψεων.
Το ΘΕΜΑ 2 αντιπροσωπεύει το 30% της συνολικής βαθμολογίας

ΘΕΜΑ 3
Στην ΑεξΑΕ υπάρχουν μια σειρά από έννοιες και λέξεις κλειδιά, οι οποίες ορίζουν και ερμηνεύουν σημαντικές εκπαιδευτικές διαδικασίες που πραγματεύεται η Θεματική Ενότητα ΕΚΠ65. Στη λογική της ΕΚΠ65, δώστε τεκμηριωμένες ερμηνείες των παρακάτω εννοιών:
• Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση
• Εκπαιδευτική Τεχνολογία
• Εξ αποστάσεως εκπαιδευτικός φορέας
• Εκπαιδευτική χρήση του Διαδικτύου
• Εκπαιδευτικό λογισμικό
• Εκπαιδευτική αξιολόγηση
• Θεωρίες μάθησης
• Αλληλεπίδραση
• Εκπαιδευτικό συμβόλαιο
Το ΘΕΜΑ 3 αντιπροσωπεύει το 30% της συνολικής βαθμολογίας


ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2003-2004 – ΕΚΠ 65 ΑεξΑΕ
Τετάρτη 30 Ιουνίου 2004

Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν και τα τέσσερα θέματα των εξετάσεων.


ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ

Διατυπώστε μια πρόταση προς ένα τριτοβάθμιο εκπαιδευτικό ίδρυμα που προσφέρει σπουδές εξ αποστάσεως, για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών στην εκπαίδευση και τα παιδαγωγικά. Δεν θα πρέπει να επιλέξτε τους τίτλους των Θ.Ε. των δύο προγραμμάτων εκπαίδευσης (Σπουδές στην Εκπαίδευση και Εκπαίδευση Ενηλίκων) που προσφέρει ήδη το Ε.Α.Π. Αναπτύξτε και αιτιολογήστε:
1. την αναγκαιότητα της δημιουργίας του προγράμματος σπουδών και σε ποιους απευθύνεται
2. τον αριθμό των Θεματικών Ενοτήτων και τους τίτλους τους
3. το σκοπό και τους στόχους αυτών των Θεματικών Ενοτήτων
4. περιγράψτε συνοπτικά τα περιεχόμενα των Θεματικών Ενοτήτων και τις επαγγελματικές προοπτικές των αποφοίτων.

Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 20% της τελικής βαθμολογίας

Στο πρώτο θέμα οι εξεταζόμενοι μπορούν να γράψουν όσες λέξεις θέλουν. Ανεξάρτητα από τον αριθμό λέξεων, η απάντησή τους για να είναι ολοκληρωμένη θα πρέπει:
• Να είναι ρεαλιστική ως προς το πρόγραμμα σπουδών
• Να μην επαναλάβει τα προγράμματα σπουδών ή ΘΕ του ΕΑΠ
• Να αναλύει πολύ καλά την αναγκαιότητα της πρότασής τους
• Να εντοπίζει ξεκάθαρα τους αποδέκτες του προγράμματος
• Να μην υπερβεί σε αριθμό τις 4 ΘΕ
• Να απαντά με σαφήνεια στον σκοπό και τους στόχους της κάθε μίας Θεματικής Ενότητας
• Να περιγράψει ξεκάθαρα και ολοκληρωμένα τα περιεχόμενα
• Να απαντά με ρεαλισμό και δημιουργικότητα στις επαγγελματικές προοπτικές
Επίσης, για να είναι μια απάντηση του θέματος σωστή, εκτός ΟΛΩΝ των παραπάνω, θα πρέπει να έχει και ΟΛΑ τα παρακάτω, δηλαδή θα πρέπει το κείμενο του εξεταζόμενου:
• Να έχει εισαγωγή
• Να ακολουθεί πολύ ικανοποιητική δομή κειμένου
• Να εντοπίζει και να αναλύει τις σημαντικές έννοιες
• Να χρησιμοποιεί καλά και πειστικά επιχειρήματα
• Να έχει ευκρίνεια και επεξηγηματικότητα στο λόγο
• Να τεκμηριώνει οτιδήποτε ισχυρίζεται
• Να έχει συμπεράσματα


ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

Απαντήστε τις παρακάτω 3 ερωτήσεις αφού επιλέξετε το Α ή το Β ή το Γ, σημειώνοντας Χ στο σημείο που πιστεύετε ότι είναι σωστό.

1.1. Ποιος είναι ο ρόλος του κριτικού αναγνώστη στη διαδικασία δημιουργίας εξ αποστάσεως διδακτικού υλικού;
Α Να ελέγχει κατά πόσο το υλικό που αναπτύσσουν οι συγγραφείς είναι συμβατό με τις αρχές της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
Β Να ελέγχει κατά πόσο το υλικό που αναπτύσσουν οι συγγραφείς έχει επιστημονική εγκυρότητα και ανταποκρίνεται στους στόχους του γνωστικού πεδίου
Γ Να ελέγχει κατά πόσο το υλικό που αναπτύσσουν οι συγγραφείς αναφέρεται στη χρήση και στο υλικό των νέων τεχνολογιών

1.2. Στο σχεδιασμό και στην ανάπτυξη εξ αποστάσεως διδακτικού υλικού εκεί που είναι δυνατό:
Α οι δημιουργοί παρουσιάζουν διαφορετικές απόψεις και ζητούν από τους σπουδαστές να τις επεξεργαστούν και να βγάλουν τα δικά τους τεκμηριωμένα συμπεράσματα
Β οι δημιουργοί με αφαιρετικό τρόπο διδάσκουν την επιστημονική αλήθεια
Γ οι δημιουργοί, αφού αναλύσουν με συνόψεις το επιστημονικό αντικείμενο του υλικού, παραπέμπουν τους σπουδαστές στα άλλα κεφάλαια του υλικού, έτσι ώστε να είναι ικανοί να εκπονήσουν όλες τις ασκήσεις / δραστηριότητες

1.3. Στο μοντέλο της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης που έχει υιοθετήσει το ΕΑΠ, οι γραπτές εργασίες αποτελούν
Α εργαλείο αξιολόγησης των φοιτητών για τη Θεματική Ενότητα
Β εργαλείο ελέγχου του ιδρύματος
Γ εργαλείο μάθησης στα χέρια των σπουδαστών

Απαντήστε τις παρακάτω 2 ερωτήσεις αφού επιλέξετε «λάθος» ή «σωστό» σημειώνοντας Χ στο κουτάκι

1.4 Η ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση βασίζεται στην ανάπτυξη και χρήση έντυπου διδακτικού υλικού
Λάθος Σωστό

1.5 Ο καθηγητής – σύμβουλος στο μοντέλο της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης που έχει υιοθετήσει το ΕΑΠ, στις Ομαδικές Συμβουλευτικές Συναντήσεις πρέπει να διδάσκει, έτσι ώστε να καλύψει όλη την ύλη και να κάνει σωστές επιστημονικές διαλέξεις
Λάθος Σωστό

Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 10% της τελικής βαθμολογίας

Οι σωστές απαντήσεις είναι:
1.1 : Β (2%)
1.2 : Α (2%)
1.3 : Γ (2%)
1.4 : Λάθος (2%)
1.5 : Λάθος (2%)


ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ

Με βάση τα παρακάτω 3 κείμενα (ΚΕΙΜΕΝΟ Α, Β, και Γ) γράψτε ένα δικό σας κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 500 λέξεις και θα αποτελεί σύνθεση των τριών. Το κείμενό σας θα πρέπει να είναι δομημένο, τεκμηριωμένο και κατανοητό και ασφαλώς δεν θα πρέπει να έχει αντιγράψει προτάσεις ή εκφράσεις των άλλων τριών κειμένων.

ΚΕΙΜΕΝΟ Α
Το συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον στο οποίο δρα η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, δεν διευκολύνει στην υιοθέτηση μιας και μόνο θεωρίας στην οποία να μπορεί να βασίζεται η πρακτική και έρευνά της. Έχουν προταθεί κατά καιρούς πολλές και διάφορες θεωρίες με σκοπό να περιγράψουν παραδοσιακά την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Αυτές περιλαμβάνουν θεωρίες που δίνουν έμφαση στην ανεξαρτησία και αυτονομία του μαθητή, τη βιομηχανοποίηση της διδασκαλίας και στην αλληλεπίδραση και επικοινωνία. Αυτές οι κλασσικές θεωρίες τονίζουν την άποψη ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι μια διαφορετική μορφή εκπαίδευσης. Οι νέες, αναπτυσσόμενες θεωρητικές προσεγγίσεις, βασισμένες στις δυνατότητες των νέων αλληλεπιδραστικών τεχνολογιών υποστηρίζουν ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν είναι μια τελείως ξεχωριστή μορφή εκπαίδευσης. Δίνουν ιδιαίτερη έμφαση τόσο στην χρησιμοποίηση της υπάρχουσας εκπαιδευτικής θεωρίας όσο και στη δημιουργία ισάξιων εμπειριών για τον εξ αποστάσεως και τον συμβατικό μαθητή. Οι κλασσικοί θεωρητικοί της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης πρέπει να λάβουν υπόψη τους τις αλλαγές που επέφεραν οι νέες τεχνολογίες. Οι υποστηρικτές των νέων θεωριών οφείλουν να αναλογιστούν τη σχέση των θεωριών με τις παραδοσιακές δυνάμεις της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Για παράδειγμα, η δυνατότητα σύγχρονης επικοινωνίας μεταξύ διδάσκοντα και διδασκομένου περιορίζει το πλεονέκτημα της ανεξάρτητης μάθησης που αναφέρουν οι παραδοσιακές θεωρίες.

ΚΕΙΜΕΝΟ Β
Η συζήτηση για μια θεωρία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης εδώ και αρκετά χρόνια έμεινε στα αζήτητα. Με την ανάπτυξη των τεχνολογιών και την είσοδο ενός μεγάλου αριθμού τεχνολόγων στο πεδίο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, κατά προέκταση στα πεδία των επιστημών της αγωγής, επικοινωνίας, εκπαίδευσης και κοινωνιολογίας, διαμορφώθηκαν νέα δεδομένα. Θεωρητικοί της εκπαίδευσης και ιδιαίτερα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, όπως οι Keegan, Holmberg, Petters και άλλοι, ολοκλήρωσαν έναν κύκλο προβληματισμών για μια θεωρία και για το φιλοσοφικό περίβλημα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο διάλογος και η φιλοσοφική σκέψη για τη διαμόρφωση ενός θεωρητικού πλαισίου της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης έχει ολοκληρωθεί ή έχει ξεχαστεί. Τουναντίον. Με την αλματώδη ανάπτυξή της και την αναδιαμόρφωση νέων δεδομένων, μεθοδολογιών, εφαρμογών και πρακτικών, μια ολοκληρωμένη θεώρηση του επιστημονικού πεδίου και της φιλοσοφικής της θεώρησης, είναι πλέον απαραίτητη για να μπορέσει να αναδειχθεί το μέρος που της ανήκει στη σύγχρονη επιστημονική σκηνή.

ΚΕΙΜΕΝΟ Γ
Η ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι μια ολοκληρωμένη εκπαιδευτική πρακτική που διδάσκει και ενεργοποιεί τον μαθητή πώς να μαθαίνει μόνος του και πώς να λειτουργεί αυτόνομα προς μία ευρετική πορεία αυτομάθησης.

Το ΤΡΙΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 40% της τελικής βαθμολογίας

Για να είναι σωστή η απάντηση στο τρίτο θέμα, οι εξεταζόμενοι θα πρέπει, να μη χρησιμοποιήσουν ίδιες προτάσεις με αυτές των κειμένων και στο κείμενο που τους ζητείται να γράψουν, να περιλάβουν:

Αναφορά στη σύγχρονη πολυμορφία της ΑεξΑΕ και στις νέες τεχνολογίες
Πολυπλοκότητα – διεπιστημονικότητα της ΑεξΑΕ
Ανάγκη θεώρησης του επιστημονικού πεδίου ΑεξΑΕ
Έναν ορισμό ή ερμηνεία του τι είναι ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση
Επίσης, για να ανταποκρίνεται το κείμενό δομικά και μεθοδολογικά, θα πρέπει να κριθεί και με κριτήρια:
Δομής κειμένου
Ικανότητας εντοπισμού και ανάλυσης εννοιών
Αντίληψης και ικανότητας στην ανάλυση του θέματος
Χρήσης επιχειρημάτων
Ευκρίνειας, ανάλυσης και επεξήγησης στο λόγο
Ικανότητας τεκμηρίωσης
Αν η απάντηση υπερβαίνει τις 500 λέξεις (ή έως + 50 λέξεις) , τότε θεωρείται κατά 50% λάθος.


ΘΕΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ
«Η εκτίμηση ορισμένων ερευνητών για μετάβαση της σημερινής εκπαιδευτικής κοινωνίας στην κοινωνία της υπερμάθησης, δεν φαίνεται να επαληθεύεται».
Σε ένα κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 300 λέξεις, αναπτύξτε τους λόγους για τους οποίους, δεν έχει επαληθευτεί αυτή η πρόβλεψη.

Το ΤΕΤΑΡΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας

Για να είναι σωστή η απάντηση στο τέταρτο θέμα, οι εξεταζόμενοι θα πρέπει να συμπεριλάβουν στην απάντησή τους τα παρακάτω 6 σημεία:
Καμία μηχανή δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον άνθρωπο, έτσι και κανένας η/υ δεν μπορεί να υποκαταστήσει το δάσκαλο και να επιτύχει τη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος μάθησης, εμψύχωσης και αλληλεπίδρασης.
Η προσωπική επικοινωνία μέσω η/υ μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά, αλλά δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη δυναμική των σχέσεων, την αμεσότητα της επαφής και την αίσθηση της κοινωνικής συμμετοχής που έχει η δια ζώσης επικοινωνία.
Σε μεγάλες κατηγορίες πληθυσμού υπάρχει φοβία και προβληματισμός απέναντι στην χρήση του η/υ εξαιτίας της μικρής εξοικείωσης με τις νέες τεχνολογίες.
Η δυσκολίες στη χρήση και το κόστος του εξοπλισμού οδηγούν στην αποφυγή της χρήσης του η/υ ως αποκλειστικού μέσου για εκπαίδευση για να μην ενισχύονται οι ανισότητες στην εκπαιδευτική πρόσβαση και η μάθηση αποτελεί ευκαιρία για λίγους.
Για να κατανοήσει και να εμβαθύνει πιο αποτελεσματικά ο φοιτητής στην ύλη ενός γνωστικού αντικειμένου θα πρέπει αυτή να είναι αποτυπωμένη σε έντυπη μορφή, ώστε να υπάρχει η αίσθηση της συνοχής και του συνόλου και η δυνατότητα διασύνδεσης και επανάληψης των διαφόρων τμημάτων της ύλης. Δεν αποκλείεται βέβαια η ευέλικτη χρήση πολυμεσικού υλικού ανεξάρτητα από το έντυπο υλικό.
Τέλος θα μπορούσαν να αναφερθούν οι αρνητικές κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις από την ενασχόληση του χρήστη με το μηχάνημα, εξαιτίας της έλλειψης της ανθρώπινης επαφής και της αποδυνάμωσης των κοινωνικών δομών.
Αν η απάντηση υπερβαίνει τις 300 λέξεις (ή έως + 50 λέξεις), τότε θεωρείται κατά 50% λάθος.


ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2003-2004 – ΕΚΠ 65 ΑεξΑΕ
Τετάρτη 21 Ιουλίου 2004

Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν και τα τέσσερα θέματα των εξετάσεων.

ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ
Θεωρήστε ότι σας ζητείται να εμπλουτίσετε το διδακτικό υλικό της ΕΚΠ65 (Θ.Ε. «ΑεξΑΕ») με:
• Δραματοποιημένο ή / και αφηγηματικό βίντεο 30 περίπου λεπτών,
• ψηφιακό δίσκο (cd – rom) ως βάση δεδομένων κ.α.
• το ίδιο το διαδίκτυο ως βάση δεδομένων, επικοινωνία, κ.α.
με σκοπό να δημιουργηθεί επιπλέον συμπληρωματικό (εναλλακτικό) διδακτικό υλικό για τους σπουδαστές, νέες μορφές επικοινωνίας και άλλα που θα καθορίσετε εσείς.
Θα πρέπει να αναλύσετε για το καθένα από τα 3 παραπάνω και να αναπτύξετε:
• Τους λόγους που συνηγορούν στη δημιουργία του βίντεο, του ψηφιακού δίσκου (cd – rom) και του υλικού στο διαδίκτυο ως εκπαιδευτικού ή επικοινωνιακού εργαλείου (αναγκαιότητα και στόχοι)
• Το σχεδιασμό τους σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς στόχους
• Τα περιεχόμενά τους (αναλυτικός πίνακας περιεχομένων, τρόπος παρουσίασης των επιμέρους θεμάτων και σειρά εμφάνισης)
• Τους τρόπους χρήσης τους (πως θα χρησιμοποιηθεί από τους χρήστες ως συμπληρωματικό υλικό σε σχέση με το έντυπο)
• Τις παιδαγωγικές αρχές και προϋποθέσεις που θα χρησιμοποιήσετε ώστε το υλικό να αποτελεί εργαλείο μάθησης για τους σπουδαστές
Δώστε την απάντησή σας σε ένα κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 800 λέξεις
Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 40% της τελικής βαθμολογίας

Το πρώτο θέμα για να απαντηθεί σωστά θα πρέπει να περιλαμβάνει και τα τρία μέσα, δηλαδή:
Δραματοποιημένο ή / και αφηγηματικό βίντεο
ψηφιακό δίσκο (cd – rom)
το διαδίκτυο ως βάση δεδομένων, επικοινωνία, κ.α.
Ζητείται να γίνει ανάλυση, δηλαδή να αναπτυχθεί η ολότητα του θέματος και να ερμηνευθεί, καθώς και να παρουσιαστούν όλες οι διαστάσεις του θέματος και όλες οι προοπτικές του. Μόνο με τη λογική αυτή τα παρακάτω ζητούμενα μπορούν να θεωρηθούν σωστά και ασφαλώς θα πρέπει να απαντηθούν ΟΛΑ. Δηλαδή,
Λόγοι που συνηγορούν στη δημιουργία
Σχεδιασμός – εκπαιδευτικοί στόχοι
Τα περιεχόμενά τους (αναλυτικός πίνακας περιεχομένων, τρόπος παρουσίασης των επιμέρους θεμάτων και σειρά εμφάνισης)
Τρόποι χρήσης τους (πως θα χρησιμοποιηθεί από τους χρήστες ως συμπληρωματικό υλικό σε σχέση με το έντυπο)
Παιδαγωγικές αρχές και προϋποθέσεις που θα χρησιμοποιηθούν ώστε το υλικό να αποτελεί εργαλείο μάθησης για τους σπουδαστές


ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
Γνωρίζουμε το σημερινό πλαίσιο παροχής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στο ΕΑΠ μέσα από το Μ.Π.Σ “Σπουδές στην Εκπαίδευση” και τον τρόπο διεξαγωγής του εκπαιδευτικού έργου, με βάση τη Θεματική μας Ενότητα (ΕΚΠ65).
Ας υποθέσουμε ότι:
(α) Κάθε φοιτητής της Θ.Ε. του προγράμματος γνωρίζει επαρκώς να χειρίζεται η/υ και κατέχει σπίτι του η/υ με σύνδεση στο Internet.
(β) Το ΕΑΠ επιθυμεί να διαφοροποιήσει το σημερινό τρόπο παροχής σπουδών, ενσωματώνοντας τις λεγόμενες νέες τεχνολογίες, χωρίς να παραμεριστεί όμως ο διδάσκων.
Θα μπορούσατε να καταγράψετε τρόπους πλήρους αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών, ώστε κάθε φάση του πλαισίου σπουδών και κάθε φάση του εκπαιδευτικού έργου, να υποστηρίζεται και να διεξάγεται μέσω των η/υ και του Internet.
Τέλος, μπορείτε να αναφερθείτε σε πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα που θα έχει αυτός ο διαφοροποιημένος τρόπος σπουδών από το σημερινό, κυρίως από την πλευρά των φοιτητών;
Δώστε την απάντησή σας σε ένα κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 600 λέξεις

Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 20% της τελικής βαθμολογίας

Με τη χρήση των η/υ και του Internet, θα μπορούσαν να γίνουν τα ακόλουθα (μονάδες 34 από 100):
(1) Ηλεκτρονική δήλωση Θ.Ε. από τους φοιτητές.
(2) Παροχή όλου του διδακτικού υλικού αποκλειστικά ή και μέσα από τον Παγκόσμιο Ιστό ή αποστολή του μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
(3) Ενημερωτικές επιστολές των διδασκόντων προς τους φοιτητές τους με τη χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, στο οποίο ενδεχομένως θα υπάρχει:
(α) συνημμένο κείμενο,
(β) διευθύνσεις Internet με υλικό που αφορά θέματα των σπουδών τους.
(4) Δημιουργία και χρήση χώρων ηλεκτρονικής συζήτησης – η ανάγκη για συμμετοχή σε κάτι τέτοιο, τώρα θα είναι μεγαλύτερη.
(5) Αποστολή των θεμάτων των γραπτών εργασιών από τους διδάσκοντες και των γραπτών εργασιών από τους φοιτητές προς τους διδάσκοντες μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
(6) Αποστολή σχολίων και βαθμολογίας από τους διδάσκοντες στους φοιτητές τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου αλλά και της βαθμολογίας προς το Μητρώο Φοιτητών του ΕΑΠ, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή άλλης πλατφόρμας.
(7) Πρόσβαση των φοιτητών σε ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες που θα οργανωθούν από το Ίδρυμα ή τους διδάσκοντες με επιπλέον εξειδικευμένο εκπαιδευτικό υλικό.
(8) Χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού ως συμπληρωματικού υλικού - η ανάγκη για κάτι τέτοιο, τώρα θα είναι μεγαλύτερη.
(9) Τηλεσυναντήσεις αντί ΟΣΣ πρόσωπο με πρόσωπο.
(10) Τελικές εξετάσεις με τη χρήση υπολογιστών και Internet, οι οποίες θα μπορούσαν να διεξαχθούν με θέματα πολλαπλής επιλογής και με αυτόματη ενημέρωση του φοιτητή για την επίδοσή του.

Κύρια πλεονεκτήματα σε κάθε περίπτωση (μονάδες 33 από 100):
(α) Μεγαλύτερη ανεξαρτησία του διδάσκοντος και του φοιτητή από το χώρο σε σχέση με το σημερινό σύστημα παροχής σπουδών.
(β) Μειωμένο συμπληρωματικό κόστος σπουδών τόσο από την πλευρά του φοιτητή όσο και του διδάσκοντος.
(γ) Ελαχιστοποίηση χρόνου αποστολής εργασιών, απαντήσεων, επιστολών κλπ.
(δ) Άμεση ενημέρωση των φοιτητών για κάθε θέμα από τους διδάσκοντες με μαζικές επιστολές ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
(ε) Δυνατότητα πρόσβασης των φοιτητών σε εκπαιδευτικό υλικό για καλύτερη και μεγαλύτερη τεκμηρίωση των εργασιών τους.
(στ) Πλεονεκτήματα τηλεσυνάντησης: Γ’ Τόμος ΑεξΑΕ, σελ. 374. Επιπλέον: δυνατότητα συμμετοχής ακόμα και των φοιτητών που διαμένουν σε απομεμακρυσμένες περιοχές και λόγω καιρικών συνθηκών ή πρόσκαιρων αλλά και μόνιμων λόγων υγείας, δεν έχουν δυνατότητα μετακίνησης και προσέλευσης στις ΟΣΣ.
(ζ) Στην περίπτωση 9, άμεση ανατροφοδότηση του φοιτητή για την επιτυχία ή την αποτυχία του με τρόπο αντικειμενικό – μείωση φόρτου διδασκόντων.

Κύρια μειονεκτήματα σε κάθε περίπτωση (μονάδες 33 από 100):
(α) Μεγαλύτερη εξάρτηση του φοιτητή κυρίως, από τον η/υ και το Internet.
(β) Στη χώρα μας, οι ταχύτητες ροής δεδομένων στο Internet είναι σχετικά μικρές για μικρού κόστους οικιακές συνδέσεις.
(γ) Μειονεκτήματα τηλεσυνάντησης: Γ’ Τόμος ΑεξΑΕ, σελ. 381.
(δ) Σχετική αποξένωση των φοιτητών.
(ε) Διεξαγωγή σχετικά απρόσωπου εκπαιδευτικού έργου.


ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ
Περιγράψτε σε ένα κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 500 λέξεις, τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ξεκίνησε η δημιουργία του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου στη χώρα μας και σχολιάστε τις εκπαιδευτικές και ακαδημαϊκές εξελίξεις που συνόδευσαν την εξέλιξή του.

Το ΤΡΙΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 20% της τελικής βαθμολογίας

Θα πρέπει να αναφερθούν
• στο Νόμο του Σουφλιά του 1992
• στο παράλληλο κείμενο (Α. Λιοναράκης) σελ. 1-4 με κριτική διάθεση και όχι αντιγραφή
• Στο πρώτο τόμο της ΑεξΑΕ (σελ 127 – 138)
Η σωστή απάντηση θα πρέπει να περιλαμβάνει και τα παραπάνω τρία και απαραίτητα σχολιασμό των εκπαιδευτικών και ακαδημαϊκών εξελίξεων που συνόδευσαν την εξέλιξη του ΕΑΠ, διότι ακριβώς αυτό ζητείται. Αν δεν το περιλαμβάνει, τότε μηδενίζεται.


ΘΕΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ
Σε ένα κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 500 λέξεις, εντοπίστε τα τέσσερα (4) πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και σχολιάστε κατά πόσο αυτά μπορούν να υιοθετηθούν και να χρησιμοποιηθούν από τη συμβατική πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση της χώρας μας.

Το ΤΕΤΑΡΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 20% της τελικής βαθμολογίας

Η σωστή απάντηση είναι στον Α τόμο σελ 46, αλλά όχι το πρώτο σημείο, αλλά τα επόμενα 4. Η σωστή απάντηση θα πρέπει να περιλαμβάνει σχολιασμό για την δυνατότητα χρήσης τους σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Όχι αναφορά, η οποία δεν είναι αρκετή, αλλά σχολιασμό με κρίση και προβληματισμό. Αν δεν περιέχει σχολιασμό (με κρίση και προβληματισμό) τότε μηδενίζεται.









































ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2004-2005 – ΕΚΠ 65
‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’
Σάββατο 18 Ιουνίου 2005

Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν και τα τέσσερα θέματα των εξετάσεων.


ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ
Υπάρχει μια σειρά από θεωρίες μάθησης που αναφέρονται στο ‘πως ο μαθητής μαθαίνει πιο αποτελεσματικά’. Με βάση αυτά που γνωρίζετε για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση εντοπίσετε ποια ή ποιες θεωρίες μάθησης αναλογούν και βρίσκονται πιο κοντά στην πρακτική της διαδικασίας της μάθησης στην ΑεξΑΕ. Συγκρίνετέ την με την ΑεξΑΕ και αιτιολογήστε την απάντησή σας.
Φροντίστε να μη ξεπεράσετε τις 600 λέξεις (περίπου).
Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας

ΑΠΑΝΤΗΣΗ / ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ: Το σίγουρο είναι ότι οι θεωρίες μάθησης είναι πολλές δεκάδες, αλλά οι πιο σημαντικές περιγράφονται στο 2ο τόμο της ΕΚΠ65. Όπως οι πρακτικές της ΑεξΑΕ είναι πολλές, έτσι και οι επιλογές των θεωριών μάθησης μπορεί να είναι πιο πολλές από μια. Αυτό όμως που διαφαίνεται από τη σύγχρονη διεθνή βιβλιογραφία Επίσης οι θεωρίες μάθησης ενώ μπορεί να ξεκινούν από τα ίδια σημεία αναφοράς, ως προς την μαθησιακή διαδικασία, ερμηνεύονται από διαφορετικά σημεία (π.χ. από το χώρο της ψυχολογίας ή κοινωνιολογίας, ή γενετικής ψυχολογίας κ.α). Εδώ, για να είναι η απάντηση σωστή, θα πρέπει να ορίσουν τα βασικά στοιχεία και τις ιδιαιτερότητες της ΑεξΑΕ (αναφέρονται στη βιβλιογραφία Νο 7 και 1,2,3):
Το διδακτικό υλικό, το οποίο διδάσκει (άρα ορίζεται από συγκεκριμένες προϋποθέσεις και κριτήρια) θα πρέπει να αντιστοιχεί στα πιο σημαντικά στοιχεία της θεωρίας.
Θα πρέπει να δώσουν τις βασικές αρχές της θεωρίας του (κοινωνικού) εποικοδομισμού (ή δομισμού όπως είναι γνωστός) [Vygotsky], ίσως κάποιοι και άλλων αρχών θεωριών μάθησης (Bruner, Bandura, Piaget, Goleman) και να συνδυάσουν τις αρχές αυτές με το πώς συντελείται η μάθηση στην ΑεξΑΕ. Το σημαντικό ζητούμενο είναι στον όρο «αιτιολογείστε». Η αιτιολογία που θα πρέπει να δώσουν βασίζεται στις αρχές της ΑεξΑΕ (δηλαδή θα πρέπει να τις αναπτύξουν) και να τις συνδυάσουν με τις αρχές του εποικοδομισμού (ή και των άλλων θεωριών).


ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

Στο 2ο Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση ένας σύνεδρος στην ομιλία του είπε ότι: «το ΕΑΠ θα πρέπει να εφαρμόσει σε όλα τα προγράμματά του και σε όλη την εκπαιδευτική διαδικασία την καθολική χρήση της τεχνολογίας των υπολογιστών για να μη χάσει το τραίνο της κοινωνίας της πληροφορίας. Τα βιβλία του θα πρέπει να βρίσκονται σε ψηφιακή μορφή και η επικοινωνία διδασκόντων – διδασκομένων θα πρέπει να γίνεται για λόγους ταχύτητας μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών»
Σχολιάστε την άποψη αυτή και τεκμηριώστε τις απαντήσεις σας. Φροντίστε να μη ξεπεράσετε τις 600 λέξεις (περίπου).

Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 20% της τελικής βαθμολογίας

ΑΠΑΝΤΗΣΗ / ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ: Στο θέμα αυτό για να είναι η απάντηση σωστή θα πρέπει η προσέγγιση των φοιτητών να είναι κατ’ αρχήν κριτική. Οι υπερβολές στην εκφώνηση όπως «καθολική χρήση της τεχνολογίας», «τα βιβλία να είναι σε ψηφιακή μορφή», «η επικοινωνία διδασκόντων – διδασκομένων θα πρέπει να γίνεται για λόγους ταχύτητας μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών» θα πρέπει να εντοπισθούν και να τονιστούν από τους φοιτητές. Από κει και πέρα οι απαντήσεις τους, όποιες και αν είναι, θα πρέπει να είναι τεκμηριωμένες. Δεν φτάνει να γράψει κάποιος ότι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται λογισμικά ή πλατφόρμες, ή ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, αλλά για ποιο λόγο, γιατί θεωρεί ότι είναι καλύτερα και με ποιόν τρόπο. Επίσης, ως προς το ΕΑΠ, από τη στιγμή που είναι μαζικό πανεπιστήμιο, θα πρέπει να τονίσει ότι οι τεχνολογίες σε μαζικούς φορείς είναι προβληματικές. Αρκετοί προβληματισμοί για το θέμα αυτό υπάρχουν στον Γ τόμο της ΕΚΠ65.






ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ
Απαντήστε το παρακάτω ερώτημα σημειώνοντας Χ στο σημείο (Α ή Β ή Γ) που πιστεύετε ότι είναι σωστό.
3.1
Τι σημαίνει «διαμορφωτική αξιολόγηση»;
Α Η αξιολόγηση του οπτικοακουστικού διδακτικού υλικού, ενώ έχει συγκριθεί με το έντυπο βασικό διδακτικό υλικό
Β Η αξιολόγηση του διδακτικού υλικού με προτάσεις για αλλαγές του, αφού έχει χρησιμοποιηθεί από τους φοιτητές Χ
Γ Η αξιολόγηση του τεχνολογικού υλικού (λογισμικό, εκπαιδευτική πλατφόρμα) εφόσον έχει διαμορφωθεί με βάση τους αρχικούς εκπαιδευτικούς σκοπούς

Απαντήστε στη παρακάτω δήλωση σημειώνοντας Χ στο σημείο (Α ή Β ή Γ ή Δ) που πιστεύετε ότι είναι σωστό.
3.2
Το κόστος σχεδιασμού και ανάπτυξης διδακτικού εξ αποστάσεως υλικού είναι ιδιαίτερα υψηλό
Α Δεν είναι, διότι οι ειδικοί επιστήμονες έχουν ήδη μεγάλο ερευνητικό και επιστημονικό έργο, το οποίο προσφέρουν για τη δημιουργία του υλικού
Β Είναι πολύ υψηλό, διότι η ανάπτυξη χρήσης των τεχνολογιών είναι ακόμα απαγορευτική για τη πλειοψηφία των φοιτητών
Γ Είναι πολύ υψηλό, διότι οι αξιώσεις της ομάδας σχεδιασμού και ανάπτυξης είναι υψηλές
Δ Είναι πολύ υψηλό, διότι εμπλέκονται πολλές ειδικότητες ανθρώπων Χ

Ορίσετε στις παρακάτω δηλώσεις την απάντηση «λάθος» ή «σωστό» σημειώνοντας Χ στο κουτάκι
3.3
3.3.1 Τα Ανοικτά Πανεπιστήμια είναι προσβάσιμα και λειτουργούν με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση
Λάθος Σωστό Χ

3.3.2 Τα εξ Αποστάσεως Πανεπιστήμια έχουν δίδακτρα για τους σπουδαστές τους
Λάθος Χ Σωστό

3.3.3 Τα Ανοικτά Πανεπιστήμια είναι οργανωμένα με τμήματα συμβατικής εκπαίδευσης και τμήματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
Λάθος Χ Σωστό

3.3.4 Τα Εξ Αποστάσεως Πανεπιστήμια χρησιμοποιούν αποκλειστικά τις νέες τεχνολογίες
Λάθος Χ Σωστό

3.3.5 Τα Εξ Αποστάσεως Πανεπιστήμια είναι προσβάσιμα μόνο σε αυτούς που διαθέτουν πρόσβαση στο διαδίκτυο
Λάθος Χ Σωστό

3.3.6 Τα Ανοικτά Πανεπιστήμια είναι ανοικτά σε σπουδαστές κάθε ηλικίας (από 15 έως 85 ετών)
Λάθος Χ Σωστό

3.3.7 Τα Εξ Αποστάσεως Πανεπιστήμια ακολουθούν το αρθρωτό σύστημα χωρίς να είναι προσβάσιμα για όλους
Λάθος Σωστό Χ

3.3.8 Τα Ανοικτά Πανεπιστήμια ακολουθούν το αρθρωτό σύστημα
Λάθος Σωστό Χ

3.3.9 Τα Εξ Αποστάσεως Πανεπιστήμια είναι κατά κύριο λόγο συμβατικά, αλλά διαθέτουν μονάδες / τμήματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
Λάθος Χ Σωστό
3.3.10 Τα «εξ Αποστάσεως» πανεπιστήμια είναι ταυτόχρονα και «Ανοικτά»
Λάθος Χ Σωστό
Το ΤΡΙΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 20% της τελικής βαθμολογίας
ΘΕΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ

Αν λάβουμε ως παράδειγμα το Β’ τόμο της ΕΚΠ65 θα δούμε ότι στην πορεία ανάπτυξης των κεφαλαίων, ενοτήτων και υποενοτήτων υπάρχουν πολλά σημεία, τα οποία αποτελούνται από:
• Πρόλογος
• Σκοπός του κεφαλαίου
• Προσδοκώμενα αποτελέσματα
• Έννοιες κλειδιά
• Εισαγωγικές παρατηρήσεις
• Αντιτιθέμενες απόψεις
• Δραστηριότητες
• «Κάντε ένα πείραμα»
• Παραδείγματα
• «Θετικό» παράδειγμα
• «Αρνητικό» παράδειγμα
• Μελέτες περίπτωσης
• Ιστορίες
• Παρατηρήσεις
• Παράλληλα κείμενα
• Απόψεις και σχόλια που σχετίζονται με δραστηριότητες
• Σύνοψη
• Επίλογος
• Βιβλιογραφία
• Οδηγός για περαιτέρω μελέτη

Σημειώστε για το καθένα από αυτά για ποιο λόγο χρησιμοποιείται / τι ρόλο έχει στο διδακτικό υλικό της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και πως πρέπει να επιδρά στη διαδικασία της μάθησης του σπουδαστή;

Το ΤΕΤΑΡΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας

ΑΠΑΝΤΗΣΗ / ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ: Στο 4ο θέμα για να απαντήσουν σωστά θα πρέπει να συμπεριλάβουν δύο βασικούς κορμούς απαντήσεων:
• Τι σημαίνει το καθένα από αυτά τα σημεία
• Τι ρόλο έχει και πως επιδρά στη διαδικασία της μάθησης
Επίσης, δεν θα πρέπει να παραλείψουν να αναπτύξουν τον ενεργό ρόλο του διδακτικού υλικού και πόσο σημαντικό είναι στην ΑεξΑΕ (διαδραστικό, ενεργητικό, υποκινεί το φοιτητή στο να μάθει, ερμηνευτικό, επεξηγηματικό, συνθετικό κ.α.) και να συνδυάσουν τις απαντήσεις τους για το υλικό με κάθε σημείο που αναφέρεται στην εκφώνηση. Δηλαδή, η «μελέτη περίπτωσης» είναι μια δραστηριότητα που βοηθά τους φοιτητές να δουν / φανταστούν / κατανοήσουν ένα ολοκληρωμένο σενάριο για ένα ζήτημα, το οποίο είναι προς μελέτη (στην βιβλιογραφία υπάρχουν αναλύσεις για τα περισσότερα από αυτά). Ιδιαίτερα σημαντικό είναι όμως ότι η «μελέτη περίπτωσης» προσφέρει στο σπουδαστή ένα παράδειγμα, το οποίο ζωντανεύει και ερμηνεύει το προς μάθηση ζήτημα. Όσο δύσκολο ή ακόμα και δυσνόητο μπορεί να είναι το διδακτικό κείμενο, η «μελέτη περίπτωσης» βοηθά στην κατανόησή του, στη σύνδεσή του με άλλα επιστημονικά πεδία, ή ακόμα εντοπίζει σημεία που το ίδιο το κείμενο έχει δυσκολία να εντοπίσει. Οι απαντήσεις τους θα πρέπει να είναι ανάλογες με όλα τα σημεία που αναφέρονται στην εκφώνηση.















ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2004-2005 – ΕΚΠ 65
‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’
Σάββατο 9 Ιουλίου 2005

Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν και τα 3 θέματα των εξετάσεων.

ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ (Αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας)
Η λειτουργία του ΕΑΠ βασίστηκε στο νόμο 2552 που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το Δεκέμβριο του1997. Εκτός των άλλων καινοτομιών που περιλαμβάνει ο νόμος αυτός, ορίζεται στην παράγραφο 1α του άρθρου 2, ως βασική λειτουργική μονάδα του ΕΑΠ η Θεματική Ενότητα (ΘΕ) και στην παράγραφο 2β του ίδιου άρθρου, ότι «τα προγράμματα σπουδών που παρέχονται από τις Σχολές του ΕΑΠ συγκροτούνται από συνδυασμούς ΘΕ». Επίσης ορίζεται ότι «είναι δυνατή η κατάργηση, η μετονομασία και η συγχώνευση των ΘΕ όπως και η δημιουργία νέων ΘΕ».
Α. Εντοπίστε που διαφοροποιείται το ΕΑΠ από τα άλλα συμβατικά Πανεπιστήμια προς τις παραγράφους 1α και 2β του άρθρου 2 του νόμου 2552/97
Β. Αναλύστε τη σχέση των Θεματικών Ενοτήτων με το αρθρωτό σύστημα
Γ. Εξηγείστε τους λόγους που οδήγησαν τη ΔΕ του ΕΑΠ και το Υπουργείο Παιδείας να προτείνει τις καινοτομίες αυτές.
Η ανάπτυξη του θέματος αυτού θα πρέπει να γίνει σε 600 περίπου λέξεις.


ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ (Αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας)
Σε ένα κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 500 λέξεις, εντοπίστε τα τέσσερα (4) πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και σχολιάστε κατά πόσο αυτά μπορούν να υιοθετηθούν και να χρησιμοποιηθούν από τη συμβατική τριτοβάθμια / πανεπιστημιακή εκπαίδευση της χώρας μας.


ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ (Αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας)
Θεωρείστε ότι σας ζητείται να αξιολογήσετε αναλυτικά το διδακτικό, εκπαιδευτικό και συμβουλευτικό έργο του Καθηγητή – Συμβούλου στη ΘΕ ‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’ ΕΚΠ65. Ορίσετε τους άξονες και τα κριτήρια για την αξιολόγησή του / της και αιτιολογείστε τις επιλογές σας με βάση αυτά που γνωρίζετε για το ρόλο του διδάσκοντα, τις αρχές της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και της εκπαίδευσης ενηλίκων.
Η ανάπτυξη του θέματος αυτού θα πρέπει να γίνει σε 600 περίπου λέξεις.



ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2005-2006 – ΕΚΠ 65
‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’
Παρασκευή 16 Ιουνίου 2006

Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν και τα τέσσερα θέματα των εξετάσεων.


ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ

Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, υπάρχουν ορισμένοι τύποι δραστηριοτήτων και ασκήσεων που εντάσσονται στο διδακτικό υλικό της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
(α) Αναφέρετε τους τύπους αυτούς και (β) επιλέξτε ένα οποιοδήποτε κεφάλαιο – γνωστικό αντικείμενο από τη Θεματική Ενότητα ΕΚΠ65. Αφού το επιλέξετε, σχεδιάστε για κάθε τύπο δραστηριότητας – άσκησης μια ολοκληρωμένη δραστηριότητα – άσκηση που θα είναι ενσωματωμένη στο έντυπο υλικό για το συγκεκριμένο κεφάλαιο – γνωστικό αντικείμενο.

Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 20% της τελικής βαθμολογίας

Κριτήρια βαθμολόγησης
Η απάντηση του Πρώτου Θέματος βρίσκεται στον τέταρτο τόμο της ΕΚΠ65 (σελ. 28 – 29) όπου αναφέρονται οι τύποι δραστηριοτήτων και ασκήσεων που εντάσσονται στο διδακτικό υλικό. Αν κάποιος προσθέσει επιπλέον από τον τρίτο τόμο τους τύπους των ασκήσεων αυτοαξιολόγησης που αναφέρονται στην Ενότητα 3.2 σαφώς το πριμοδοτούμε. Η καταγραφή των ασκήσεων αυτοαξιολόγησης που αναφέρονται στην Ενότητα 3.2 και μόνο σημαίνει ότι η απάντηση δεν έχω δοθεί σωστά.


ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

Όπως είναι γνωστό, η εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση (πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια) δεν έχει αναπτυχθεί ακόμα στη χώρα μας. Ταυτόχρονα, οι ειδικοί τονίζουν ότι υπάρχει αναγκαιότητα τέτοιων εφαρμογών, οι οποίες μπορούν να δώσουν λύση σε πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα σχολεία της χώρας.
Εξετάστε και αναλύστε ποιοι, κατά τη γνώμη σας, είναι οι λόγοι που η πολιτεία δεν υιοθέτησε ακόμα εφαρμογές που να βασίζονται συμπληρωματικά ή αποκλειστικά σε προγράμματα εξ αποστάσεως σχολικής εκπαίδευσης.

Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 20% της τελικής βαθμολογίας

Κριτήρια βαθμολόγησης
Η απάντηση στο δεύτερο θέμα βασίζεται αποκλειστικά στην τεκμηρίωση του καθενός να επιλέξει ορισμένους λόγους και να τους αναπτύξει. Προσοχή: όχι λόγους γιατί θα πρέπει η εξ αποστάσεως εκπαίδευση να ενσωματωθεί στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια, αλλά ορισμένους τεκμηριωμένους λόγους γιατί δεν έχει ενσωματωθεί. Ορισμένοι ενδεικτικοί λόγοι μπορεί να είναι:
• Φόβοι της πολιτείας για καινοτόμες εφαρμογές όπως η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και διάχυση ανάλογου προγράμματος
• Το σχολικό σύστημα διαθέτει ένα συγκεντρωτικό σύστημα που δεν επιτρέπονται ευελιξίες και καινοτομίες
• Οι τεχνολογίες, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε μεγάλο βαθμό, είναι ακόμα πολύ μακριά στο να χρησιμοποιηθούν από δασκάλους και καθηγητές, αλλά και μαθητές
• Η ανυπαρξία δυνατότητας επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών σε καινοτόμα προγράμματα
• Για το Λύκειο, η λειτουργία του ως προπαρασκευαστικό κέντρο εισόδου στα ΑΕΙ – ΤΕΙ
• Οι μέθοδοι διδασκαλίας αλλά και αξιολόγησης των μαθητών που στηρίζονται στην παθητική συμμετοχή και στην απομνημόνευση





ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ

Διαβάστε προσεκτικά το παρακάτω κείμενο και εντοπίστε τα σημεία εκείνα με τα οποία διαφωνείτε. Συντάξετε ένα κείμενο 300 λέξεων περίπου. Αμέσως μετά συντάξτε μια ολοκληρωμένη πρόταση για την αξιολόγηση του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου στο σύνολό του, όχι μέσα από την οπτική της Μονάδας Εσωτερικής Αξιολόγησης, αλλά από την οπτική μιας Ομάδας Εξωτερικών Αξιολογητών.
Αναφέρετε και αναπτύξτε:
• Τους αντικειμενικούς στόχους της αξιολόγησης
• Την μεθοδολογική προσέγγιση με την οποία θα διεξαχθεί η αξιολόγηση
• Το θεωρητικό πλαίσιο της αξιολόγησης
• Τους άξονες και τα κριτήρια της αξιολόγησης
• Τις κλίμακες μέτρησης για τα κριτήρια αξιολόγησης
• Τις πηγές και τα μέσα συλλογής δεδομένων
• Τη διαδικασία ανάλυσης των δεδομένων

«Κοινός στόχος όλων των ανοικτών και εξ αποστάσεως εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι να συνεισφέρουν κατά προτεραιότητα στην δια βίου εκπαίδευση. Ένα Ανοικτό Πανεπιστήμιο πρέπει να επιτρέπει όσον το δυνατόν περισσότερο την ελεύθερη πρόσβαση και να εξυπηρετεί με διαφορετικούς τρόπους διαφορετικές ομάδες πολιτών. Ειδικότερα, η εξ αποστάσεως εκπαιδευτική διαδικασία και μεθοδολογία στοχεύει να είναι το μελλοντικό μοντέλο εκπαίδευσης το οποίο θα προσφέρει εναλλακτικές και πολυμορφικές ευκαιρίες σπουδών στον εργαζόμενο πληθυσμό της Ευρώπης. Η φιλοσοφία και η δομή των ιδρυμάτων αυτών εξυπηρετεί την εκπαιδευτική διαδικασία, η οποία επιτρέπει την επιλογή του χρόνου, τόπου και ρυθμού της μελέτης του σπουδαστή. Μπορεί να προσφέρει ευέλικτα ποιοτικά προγράμματα στον εργαζόμενο πληθυσμό, ιδιαίτερα σε άτομα που επιδιώκουν εξέλιξη στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία, εκσυγχρονισμό των γνώσεών τους και σε άτομα με ειδικές ανάγκες και περιορισμούς στη ζωή τους.
Επειδή όμως τα πανεπιστήμια αυτά αποτελούν τμήμα του συνολικού εκπαιδευτικού συστήματος, χρειάζεται να πληρούν κάποιες προδιαγραφές ποιότητας, ώστε να είναι συγκρίσιμα, αξιόπιστα και αμοιβαίως αποδεκτά από την εκπαιδευτική και ακαδημαϊκή κοινότητα. Η ποιότητα αφορά την αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού προσωπικού, την οργάνωση των σπουδών και την ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού».

Το ΤΡΙΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας

Κριτήρια βαθμολόγησης
Το τρίτο θέμα περιλαμβάνει δύο υποθέματα που έχουν άμεση σχέση μεταξύ τους. Στην πραγματικότητα το ένα οδηγεί στο άλλο. Ίσως η λέξη «διαφωνείτε» είναι υπερβολική, αλλά το ζήτημα της αξιολόγησης που πρέπει να αναπτύξουν ως εξωτερικοί αξιολογητές, στην πραγματικότητα είναι το ζητούμενο στο κείμενο.
Στην παράγραφο «Μπορεί να προσφέρει ευέλικτα ποιοτικά προγράμματα στον εργαζόμενο πληθυσμό, ιδιαίτερα σε άτομα που επιδιώκουν εξέλιξη στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία, εκσυγχρονισμό των γνώσεών τους και σε άτομα με ειδικές ανάγκες και περιορισμούς στη ζωή τους» θα πρέπει να προστεθούν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που ορίζουν ένα πανεπιστήμιο και δεν αναφέρονται εδώ. Ασφαλώς, αυτά που αναφέρει η παράγραφος αυτή, δεν είναι αρκετά.
Επίσης στην τελευταία παράγραφο «Η ποιότητα αφορά την αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού προσωπικού, την οργάνωση των σπουδών και την ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού» αυτό που δεν αναφέρεται είναι αυτό που πραγματεύεται το Τρίτο Θέμα: η αξιολόγηση (είτε εσωτερική, είτε εξωτερική). Τα σημεία αυτά στην τελευταία παράγραφο μπορεί να αποτελούν τους άξονες της αξιολόγησης που πρέπει να σχεδιάσουν. Εδώ στο τελευταίο, εκτός από την αξιολόγηση, ασφαλώς μπορούν να ενταχθούν ζητήματα που ορίζουν την ποιότητα ενός ανοικτού πανεπιστημίου και δεν αναφέρονται: βιβλιοθήκες, πηγές και τράπεζες πληροφοριών, η διοίκηση και οι διοικητικοί μηχανισμοί υποστήριξης των σπουδαστών, η διανομή του εκπαιδευτικού υλικού. Επίσης η αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού προσωπικού (που ορίζει ως ποιότητα) δεν φτάνει για να ορίσει τους διδάσκοντες: η δυνατότητα έρευνας και η επιστημονική κατάρτιση του εκπαιδευτικού προσωπικού είναι κυρίαρχα στοιχεία, τα οποία δεν περιγράφονται στο κείμενο.
Ως προς την αξιολόγηση μέσα από Ομάδα Εξωτερικών Αξιολογητών θα πρέπει να τονισθεί η σχετική αντικειμενικότητα της εξωτερικής αξιολόγησης και να δομηθεί η αξιολόγηση του ΕΑΠ (όπως ακριβώς έχει γίνει και σε γραπτή εργασία). Η απάντηση στο σημείο αυτό δεν χρειάζεται να είναι αναλυτική, αλλά να απαντά στα σημεία και ζητούμενα που περιγράφονται.


ΘΕΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ

Κατά τη διάρκεια των δέκα μηνών των σπουδών της Θεματικής Ενότητας ‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’ ΕΚΠ65 στο ΕΑΠ, οργανώνονται πέντε Ομαδικές Συμβουλευτικές Συναντήσεις (ΟΣΣ) με συμμετοχή του καθηγητή – συμβούλου και προαιρετική συμμετοχή των φοιτητών. Για κάθε Ομαδική Συμβουλευτική Συνάντηση ο καθηγητής – σύμβουλος προσδιορίζει τον σκοπό και τους στόχους της ΟΣΣ, ως προς τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις στάσεις που θα αποκτήσουν οι φοιτητές.
Υποθέστε ότι είστε καθηγητής – σύμβουλος στην ΕΚΠ65 και οργανώνετε την πρώτη (1η) και την πέμπτη (5η) ΟΣΣ. Προσδιορίστε τα επίπεδα των γνώσεων, δεξιοτήτων και στάσεων που θα πρέπει να αποκτήσουν οι φοιτητές σας, αφού ολοκληρωθεί η πρώτη (1η) και η πέμπτη (5η) ΟΣΣ.

Το ΤΕΤΑΡΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 25% της τελικής βαθμολογίας

Κριτήρια βαθμολόγησης
Στο τέταρτο θέμα θα πρέπει ταυτόχρονα να γίνουν δύο πράγματα: για την κάθε ΟΣΣ να εντοπισθούν οι εκπαιδευτικοί στόχοι και να προσδιοριστούν στις γνώσεις, στις δεξιότητες και στις στάσεις. Για να είναι σωστή η απάντηση θα πρέπει να έχουν απαντήσει και τα δύο.
1η ΟΣΣ – ΓΕΝΙΚΑ (θα πρέπει να ενταχθούν στις γνώσεις, στις δεξιότητες και στις στάσεις)
Εκπαιδευτικές ανάγκες σπουδαστών
Γνωριμία και ορισμός επικοινωνίας καθηγητή – συμβούλου και σπουδαστών
Τρόπος οργάνωσης σπουδών, απαιτήσεις, προδιαγραφές, υποχρεώσεις, δυνατότητες
Οδηγίες οργάνωσης των σπουδών (υλικό, βιβλιογραφία, εργασίες, δραστηριότητες κ.α.)
Επίλυση αποριών και διαμόρφωση συμβολαίου
5η ΟΣΣ – ΓΕΝΙΚΑ (θα πρέπει να ενταχθούν στις γνώσεις, στις δεξιότητες και στις στάσεις)
Κατανόηση της ύλης, των εκπαιδευτικών στόχων και γενικά των προσδοκώμενων αποτελεσμάτων και επανάληψη (προετοιμασία για εξετάσεις)
Κατανόηση των στόχων και γνώση της μεθοδολογίας όλων των εργασιών της ΘΕ (συγγραφή, μεθοδολογία, πηγές και βιβλιογραφία, χρήση βιβλιοθήκης και πηγών)
Κατανόηση των στόχων και προσδοκώμενων αποτελεσμάτων των κεφαλαίων, ενοτήτων και υποενοτήτων της ύλης.


Σε όλα τα θέματα πριμοδοτούμε τη καλή τεκμηρίωση, το αναλυτικό και κριτικό πνεύμα και ένδειξη δομημένης σκέψης



















ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2005-2006 – ΕΚΠ 65
‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’
Παρασκευή 7 Ιουλίου 2006

Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν και τα τέσσερα θέματα των εξετάσεων.


ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ

Σημειώστε με ένα «Χ» ποιές από τις επόμενες προτάσεις πιστεύετε ότι είναι σωστές και ποιες λάθος.
(1) Το midi είναι βιομηχανικό πρότυπο ήχου.
ΣΩΣΤΟ Χ ΛΑΘΟΣ

(2) Ο τύπος mpeg καθορίζει τα χαρακτηριστικά της εικόνας που ψηφιοποιείται με τη βοήθεια σαρωτή.
ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ Χ

(3) Ο η/υ σήμερα τείνει να γίνει ένα εργαλείο που θα συγκεντρώνει στην ίδια συσκευή πολλά σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα.
ΣΩΣΤΟ Χ ΛΑΘΟΣ

(4) Η ανάλυση (resolution) του σαρωτή, καθορίζει το πλήθος των bits του αριθμού που χρησιμοποιείται για να αποδώσει ψηφιακά τις χρωματικές ιδιότητες ενός σημείου της εικόνας που “σαρώνεται”.
ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ Χ

(5) Τα δεδομένα στο CD-ROM γράφονται σε σπειροειδές αυλάκωμα που αρχίζει από το κέντρο του.
ΣΩΣΤΟ Χ ΛΑΘΟΣ

(6) Τα δεδομένα στο DVD-ROM γράφονται σε ομόκεντρους κύκλους που αρχίζουν από το κέντρο του.
ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ Χ

(7) Στόχος των κατασκευαστών CD είναι η καθολική αποθήκευση ενός κινηματογραφικού έργου σε ένα τέτοιο μέσο, με ήχο και εικόνα.
ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ Χ

(8) Η κάρτα ήχου περιέχει τουλάχιστον ένα ψηφιοαναλογικό και έναν αναλογοψηφιακό μετατροπέα.
ΣΩΣΤΟ Χ ΛΑΘΟΣ

(9) Το DVD-ROM είναι αποθηκευτικό μέσο μόνον ανάγνωσης (read-only).
ΣΩΣΤΟ Χ ΛΑΘΟΣ

(10) Το μουσικό CD αποκαλείται και CD-ROM.
ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ Χ


Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 15% της τελικής βαθμολογίας






ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

Στη σελίδα 243 του Α’ τόμου του ΕΑΠ υπάρχει η εκφώνηση γραπτής εργασίας με θέμα την ανάπτυξη της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και τη σύγκριση μεταξύ συμβατικών εκπαιδευτικών συστημάτων και συστημάτων ανοικτών και εξ αποστάσεων εκπαίδευσης. Αφού τη διαβάσετε προσεκτικά, αναπτύξτε κριτήρια αξιολόγησης της συγκεκριμένης γραπτής εργασίας αιτιολογώντας τις επιλογές σας. Η προσέγγιση του ζητήματος αυτού να μην ξεπερνά τις 400 λέξεις.

Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 25% της τελικής βαθμολογίας


ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ

Ο T.S.Eliot στο ποίημα του «Ο Βράχος» αναρωτιέται: «Που είναι η γνώση που χάσαμε μες στις πληροφορίες;». Σχολιάστε τον στίχο αυτό συσχετίζοντάς τον με τις αρχές της ΑεξΑΕ και την αξιοποίηση των τεχνολογιών στην εκπαίδευση.
Φροντίστε η απάντησή σας να μη ξεπεράσει τις 400 λέξεις (περίπου).

Το ΤΡΙΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 25% της τελικής βαθμολογίας


ΘΕΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ
Αναπτύξτε τη σχέση του αρθρωτού συστήματος με την ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Εξηγήσετε εάν το ΕΑΠ εφαρμόζει ή όχι το αρθρωτό σύστημα και ταυτόχρονα δώσετε ένα παράδειγμα εφαρμογής αρθρωτού συστήματος σε έναν οργανισμό που παρέχει εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
Φροντίστε η απάντησή σας να μη ξεπεράσει τις 500 λέξεις (περίπου).

Το ΤΕΤΑΡΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας






















ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2006-2007 – ΕΚΠ 65
‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’
Κυριακή 17 Ιουνίου 2007

Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν και τα τέσσερα θέματα των εξετάσεων.

ΥΛΗ ΤΩΝ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2006-2007

Η εκπαιδευτική ύλη που αντιστοιχεί στις τελικές εξετάσεις έχει ως εξής:

1. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Θεσμοί και λειτουργίες», Τόμος Α, Δ. Βεργίδης, Α. Λιοναράκης, Α. Λυκουργιώτης, Β. Μακράκης, Χ. Ματραλής. Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
2. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Σχέσεις διδασκόντων και διδασκομένων». Τόμος Β, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
3. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Το εκπαιδευτικό υλικό και οι νέες τεχνολογίες», Τόμος Γ, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Χ. Ματραλής. Χ. Παναγιωτακόπουλος, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
4. Το κείμενο του Paulo Freire “Η πράξη της μελέτης” από το βιβλίο «Για μία Απελευθερωτική Αγωγή», Κέντρο Μελετών και Αυτομόρφωσης, Αθήνα, 1985
5. Το κεφάλαιο “Adults Learning – Some theoretical perspectives”, από το βιβλίο “Adult and Continuing Education”, P. Jarvis, CROOM HELM, 1983
6. Δύο κείμενα του Ε. Παπανούτσου από το βιβλίο «Πρακτική Φιλοσοφία», εκδ. Δωδώνη, 1964
7. Λιοναράκης Αντώνης, «Εξ αποστάσεως και συμβατική εκπαίδευση : συγκλίνουσες ή αποκλίνουσες δυνάμεις;» στο βιβλίο «Η ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση των εκπαιδευτικών», Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (Ο.Ι.Ε.Λ.Ε.), Αθήνα, 1999.
8. «Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές», Επιμέλεια Α. Λιοναράκης για τη Θεματική Ενότητα «Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση», ΕΑΠ, 2004, (Συγγραφείς: Αντώνης Λιοναράκης, Ιωάννης Γκιόσος, Μαρία Κουτσούμπα, Παρασκευή Βασάλα, Χρήστος Παναγιωτακόπουλος, Μιχάλης Ξένος)




ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ

Υποθετικό σενάριο:
Με απόφαση του ΥΠΕΠΘ ανατίθεται η οργάνωση, η ανάπτυξη και η εφαρμογή της σχολικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας) στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Το ΕΑΠ ως κύριος υπεύθυνος και συντονιστής θα πρέπει να αναπτύξει όλο το εγχείρημα και να δημιουργήσει διδακτικό υλικό, να οργανώσει τις υποδομές για τη λειτουργία, να σχεδιάσει τα προγράμματα σπουδών για όλη τη χώρα και όλα τα σχολεία, τα οποία θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον να συμμετάσχουν και τέλος, να συντονίσει το εκπαιδευτικό έργο, αφού θα έχει επιλέξει τους διδάσκοντες και αφού θα έχει ολοκληρώσει το σχεδιασμό του συνόλου της εκπαιδευτικής λειτουργίας.

Στο παραπάνω σενάριο εντοπίστε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της απόφασης αυτής, εξηγείστε τα και τεκμηριώστε με επιχειρήματα τη δική σας άποψη. Φροντίστε να μη ξεπεράσετε τις 700 λέξεις (περίπου).

Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας

Το πρώτο σημείο που θα πρέπει να εντοπίσει ο φοιτητής είναι ότι το ΕΑΠ είναι ΑΕΙ, είναι ακαδημαϊκό ίδρυμα και δεν μπορεί να προσφέρει προγράμματα πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας. Το ζητούμενο είναι, έστω και με αυτή την προσέγγιση, να αναφερθεί στο σύνολο της οργάνωσης του εξ αποστάσεως προγράμματος. Δηλαδή, στην οργανωτική υποδομή του ιδρύματος (διοίκηση, βιβλιοθήκη, σύστημα μητρώου και μηχανοργάνωσης, διαχείριση μεταφοράς εκπαιδευτικού υλικού, σύστημα επικοινωνίας), στην εκπαιδευτική δομή (διδάσκοντες, ιδιαιτερότητες, εκπαιδευτική οργάνωση σε όλη τη χώρα) και στο διδακτικό υλικό (δημιουργία ειδικού διδακτικού υλικού έντυπου και ψηφιακού). Τα κριτήρια βασίζονται στα δύο παραπάνω στοιχεία, καθώς επίσης και στην επιχειρηματολογία και τεκμηρίωση της πρότασης που διαμορφώνει ο φοιτητής ως προς τα μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα.


ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

Περιγράψτε πολύ συνοπτικά τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τη χρήση των τεχνολογιών (υπολογιστές, πολυμέσα, εκπαιδευτικό λογισμικό, ιντερνετ) στην Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (ΑεξΑΕ).
Αμέσως μετά εντοπίστε, ποια, κατά τη γνώμη σας είναι τα μειονεκτήματα της χρήσης των τεχνολογιών στη διαδικασία εφαρμογής ενός προγράμματος ΑεξΑΕ. Συντάξτε τις σκέψεις σας σε ένα κείμενο 600 περίπου λέξεων.

Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας

Στο θέμα αυτό του ζητείται να εντοπίσει τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα με μια διάθεση κριτικής προσέγγισης και όχι μια de facto χρήση τους. Άρα ο προβληματισμός αναφέρεται στην αποτελεσματικότητα της χρήσης τους σε θέματα επικοινωνίας και εκπαίδευσης. Ο τρόπος τεκμηρίωσης της απάντησης είναι το καθοριστικό κριτήρια για τη σωστή απάντηση του θέματος.


ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ

Στη βιβλιογραφία για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση αναφέρεται ότι η διαδικασία της μάθησης πραγματοποιείται μέσα από την ανάπτυξη δεξιοτήτων, την κατάκτηση της γνώσης και την ενεργοποίηση των σπουδαστών σε συγκεκριμένες δράσεις. Στη βάση αυτής της προσέγγισης διαβάστε προσεκτικά το παρακάτω κείμενο (το οποίο αποτελεί μέρος εισήγησης του 4ου Διεθνούς Συνεδρίου για την ΑεξΑΕ) και α) εντοπίστε στο κείμενο τα στοιχεία εκείνα που βοηθούν τον σπουδαστή να αναπτύξει τις γνωστικές του δεξιότητες και να μάθει αποτελεσματικά και β) αναλύστε τα σε ένα κείμενο 400 - 500 λέξεων.


Η σημαντικότητα του ρόλου του εκπαιδευτικού υλικού στην εξΑΕ τονίζεται από ένα πλήθος ερευνών (Race, 1995, Keegan, 2001, Λιοναράκης, 2001, Holmberg, 2002). Το εκπαιδευτικό υλικό «διδάσκει» τους φοιτητές στην εξΑΕ (Λιοναράκης, 2001) και μερικά από τα απαραίτητα συστατικά του αποτελούν η καθοδήγηση του φοιτητή στη μελέτη του, η αλληλεπίδραση φοιτητή με το υλικό, η εμψύχωση και ενθάρρυνση του φοιτητή καθώς και η ελεύθερη επιλογή του τόπου, του χρόνου και του ρυθμού της μελέτης του (Evans, 1994, Rowntree, 1994). Καθοριστικό ρόλο στο υλικό έχουν οι ασκήσεις όσον αφορά στην ανάπτυξη ικανοτήτων και στην επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων (Βασάλα κ.ά., 2005). Όπως επισημαίνει ο Rowntree (1994) ένα επιτυχημένο εκπαιδευτικό υλικό στην εκπαίδευση από απόσταση περιέχει έναν δάσκαλο σε ετοιμότητα ο οποίος ενεργοποιείται μόλις ο φοιτητής ανοίξει το υλικό αυτό. Επίσης, θεωρώντας ότι το εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιείται στην εξΑΕ δημιουργείται με τέτοιο τρόπο ώστε να αναπληρώνει το διδάσκοντα σε όσο το δυνατό μεγαλύτερο βαθμό αλλά και να εξυπηρετεί τις ανάγκες τις ανοιχτής εκπαίδευσης (Βασάλα κ.ά., 2005), η ανάγκη για μια συνεχή αξιολόγηση και βελτίωσή του κρίνεται επιβεβλημένη. Επίσης, είναι χαρακτηριστική η άποψη ότι με τη μελέτη των αντιλήψεων των φοιτητών για το διδακτικό υλικό διαμορφώνεται η αποτελεσματική πρακτική της εξΑΕ και εντοπίζονται οι αδυναμίες και τα προβλήματα για μια ποιοτικότερη εκπαίδευση (Παναγιωτακόπουλος κ.ά., 2003).


Το ΤΡΙΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας

Θα πρέπει ο φοιτητής εδώ να εντοπίσει τα επιλεγμένα σημεία του κειμένου που έχουν σχέση με την ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων και με την αποτελεσματική μάθηση. Αμέσως μετά θα πρέπει να τα συνδέσει με το σημείο της εκφώνησης που συζητά την
• ανάπτυξη δεξιοτήτων
• κατάκτηση της γνώσης
• ενεργοποίηση των σπουδαστών σε συγκεκριμένες δράσεις
και να αναπτύξει το κείμενό του πάνω στο θέμα της διαδικασίας τη μάθησης. Κρίνεται στη δομή των παραπάνω και στην ικανότητά του να αναπτύξει σωστά τη διαδικασία της μάθησης. Προκρίνεται ασφαλώς η σύνδεση της ανάπτυξής του με τα σημεία εκείνα του κειμένου που έχουν υπογραμμιστεί.



ΘΕΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ


Απαντήστε το παρακάτω ερώτημα σημειώνοντας Χ στο σημείο (Α ή Β ή Γ) που πιστεύετε ότι είναι σωστό.
(1) Το εκπαιδευτικό πακέτο στην ΑεξΑΕ είναι:
Α βοηθητικό της εξ αποστάσεως διδασκαλίας
Β κυρίαρχο στην μάθηση από απόσταση X
Γ Βοηθητικό στις Ομαδικές Συμβουλευτικές Συναντήσεις


Απαντήστε το παρακάτω ερώτημα σημειώνοντας Χ στο σημείο (Α ή Β ή Γ) που πιστεύετε ότι είναι σωστό.
(2) Πώς είναι οργανωμένα τα ανοικτά πανεπιστήμια;
Α Είναι οργανωμένα σε τμήματα εναλλακτικής και ψηφιακής εκπαίδευσης
Β Είναι οργανωμένα σε τμήματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης X
Γ Είναι οργανωμένα σε τμήματα συμβατικής εκπαίδευσης και τμήματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης


Απαντήστε το παρακάτω ερώτημα σημειώνοντας Χ στο σημείο (Α ή Β ή Γ) που πιστεύετε ότι είναι σωστό.
(3) Συμπληρωματική εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση σημαίνει ότι:
Α Σε απομακρυσμένες περιοχές δεν υπάρχει δάσκαλος και τα παιδιά σπουδάζουν από το σπίτι τους
Β Τα παιδιά των οποίων οι γονείς είναι πλανόδιοι ή νομάδες παρακολουθούν μαθήματα εξ αποστάσεως
Γ Τα παιδιά που βρίσκονται στο τυπικό σχολικό σύστημα έχουν τη δυνατότητα επί πλέον υποστήριξης μαθημάτων με εξ αποστάσεως εκπαίδευση X


Απαντήστε το παρακάτω ερώτημα σημειώνοντας Χ στο σημείο (Α ή Β ή Γ) που πιστεύετε ότι είναι σωστό.
(4) Η διαδικασία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης επικεντρώνεται:
Α Στη διαδικασία της διδασκαλίας και της μάθησης X
Β Στη διαδικασία της εξ αποστάσεως διδασκαλίας
Γ Στη διαδικασία των τεχνικών διδασκαλίας



Απαντήστε το παρακάτω ερώτημα σημειώνοντας Χ στο σημείο (Α ή Β ή Γ) που πιστεύετε ότι είναι σωστό.
(5) Τι σημαίνει «διαμορφωτική αξιολόγηση»;
Α Η αξιολόγηση του οπτικοακουστικού διδακτικού υλικού, ενώ έχει συγκριθεί με το έντυπο βασικό διδακτικό υλικό
Β Η αξιολόγηση του διδακτικού υλικού με προτάσεις για αλλαγές του, αφού έχει χρησιμοποιηθεί από τους φοιτητές X
Γ Η αξιολόγηση του τεχνολογικού υλικού (λογισμικό, εκπαιδευτική πλατφόρμα) εφόσον έχει διαμορφωθεί με βάση τους αρχικούς εκπαιδευτικούς σκοπούς



Το ΤΕΤΑΡΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 10% της τελικής βαθμολογίας





























ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2006-2007 – ΕΚΠ 65
‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’
Κυριακή 8 Ιουλίου 2007

Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν και τα τέσσερα θέματα των εξετάσεων.

ΥΛΗ ΤΩΝ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2006-2007

Η εκπαιδευτική ύλη που αντιστοιχεί στις τελικές εξετάσεις έχει ως εξής:
9. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Θεσμοί και λειτουργίες», Τόμος Α, Δ. Βεργίδης, Α. Λιοναράκης, Α. Λυκουργιώτης, Β. Μακράκης, Χ. Ματραλής. Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
10. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Σχέσεις διδασκόντων και διδασκομένων». Τόμος Β, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
11. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Το εκπαιδευτικό υλικό και οι νέες τεχνολογίες», Τόμος Γ, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Χ. Ματραλής. Χ. Παναγιωτακόπουλος, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
12. Το κείμενο του Paulo Freire “Η πράξη της μελέτης” από το βιβλίο «Για μία Απελευθερωτική Αγωγή», Κέντρο Μελετών και Αυτομόρφωσης, Αθήνα, 1985
13. Το κεφάλαιο “Adults Learning – Some theoretical perspectives”, από το βιβλίο “Adult and Continuing Education”, P. Jarvis, CROOM HELM, 1983
14. Δύο κείμενα του Ε. Παπανούτσου από το βιβλίο «Πρακτική Φιλοσοφία», εκδ. Δωδώνη, 1964
15. Λιοναράκης Αντώνης, «Εξ αποστάσεως και συμβατική εκπαίδευση : συγκλίνουσες ή αποκλίνουσες δυνάμεις;» στο βιβλίο «Η ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση των εκπαιδευτικών», Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (Ο.Ι.Ε.Λ.Ε.), Αθήνα, 1999.
16. «Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές», Επιμέλεια Α. Λιοναράκης για τη Θεματική Ενότητα «Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση», ΕΑΠ, 2004, (Συγγραφείς: Αντώνης Λιοναράκης, Ιωάννης Γκιόσος, Μαρία Κουτσούμπα, Παρασκευή Βασάλα, Χρήστος Παναγιωτακόπουλος, Μιχάλης Ξένος)


ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ
Στην ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση οι έννοιες της «αλληλεπίδρασης» και της «διαδραστικότητας» θα πρέπει να διαπερνούν με πολλούς και διάφορους τρόπους το διδακτικό υλικό των σπουδαστών. Εξηγείστε σε ένα σύντομο κείμενο τι σημαίνει «αλληλεπίδραση» και «διαδραστικότητα» μεταξύ σπουδαστή και διδακτικού υλικού συμβατού με την εξ αποστάσεως μεθοδολογία και τέλος, αναφέρετε 1 υποθετικό παράδειγμα εφαρμογής «αλληλεπίδρασης» και «διαδραστικότητας» μεταξύ σπουδαστή και διδακτικού υλικού.
Συντάξτε τις σκέψεις σας σε ένα κείμενο 400 περίπου λέξεων.

Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 20% της τελικής βαθμολογίας


ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
Συντάκτης καθημερινής εφημερίδας έγραφε πριν 5 χρόνια σε άρθρο του για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση και το Ανοικτό Πανεπιστήμιο: «Παραδέχομαι ότι – εάν μου έπεφτε ποτέ λόγος – δεν θα συμφωνούσα με τη σύσταση του ΕΑΠ. Όπως, χαρακτηριστικά, ένας Ευρωπαίος εμπειρογνώμονας μου έλεγε «…δεν θεσμοθετείς, στα τέλη του 20ου αιώνα, ένα ‘παραδοσιακό’ Ανοικτό Πανεπιστήμιο στην Ευρώπη…», λόγω των νέων τάσεων στην ανοικτή εκπαίδευση, με την εν δυνάμει εμπλοκή όλων των πανεπιστημίων καθώς και άλλων οργανισμών».
Ο συντάκτης, δηλαδή, είναι υπέρ της άποψης που ισχυρίζεται ότι το ΕΑΠ θα έπρεπε να είχε ιδρυθεί και αναπτυχθεί από σύμπραξη πανεπιστημίων και άλλων φορέων και όχι ως ανεξάρτητο και αυτόνομο πανεπιστήμιο.
(α) Σχολιάστε τον ισχυρισμό του συντάκτη και (β) εντοπίστε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της άποψής του.
Συντάξτε τις σκέψεις σας σε ένα κείμενο 500 περίπου λέξεων.

Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας
ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ
Περιγράψτε, αναλύστε και αναπτύξτε όλες τις διαστάσεις της εκπαιδευτικής χρήσης του ηλεκτρονικού υπολογιστή και πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει ως αποτελεσματικό εργαλείο:
(α) επικοινωνίας,
(β) διδασκαλίας και μάθησης,
στην ΕΚΠ65 - Θ.Ε. «ΑεξΑΕ».
Στην απάντησή σας δώστε ιδιαίτερη βαρύτητα στη χρήση επιχειρημάτων και τεκμηριωμένων απόψεων.
Συντάξτε τις σκέψεις σας σε ένα κείμενο 400 περίπου λέξεων.

Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 25% της τελικής βαθμολογίας


ΘΕΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ
«Αυτοδύναμη ή συμπληρωματική εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση;»
Συζητήστε, αναλύστε και τεκμηριώστε τη δική σας άποψη
Συντάξτε τις σκέψεις σας σε ένα κείμενο 500 περίπου λέξεων.

Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 25% της τελικής βαθμολογίας


























ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007-2008 – ΕΚΠ 65
‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’
Σάββατο 14 Ιουνίου 2008

Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν και τα τέσσερα θέματα των εξετάσεων.

ΥΛΗ ΤΩΝ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2006-2007

Η εκπαιδευτική ύλη που αντιστοιχεί στις τελικές εξετάσεις έχει ως εξής:

17. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Θεσμοί και λειτουργίες», Τόμος Α, Δ. Βεργίδης, Α. Λιοναράκης, Α. Λυκουργιώτης, Β. Μακράκης, Χ. Ματραλής. Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
18. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Σχέσεις διδασκόντων και διδασκομένων». Τόμος Β, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
19. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Το εκπαιδευτικό υλικό και οι νέες τεχνολογίες», Τόμος Γ, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Χ. Ματραλής. Χ. Παναγιωτακόπουλος, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
20. Το κείμενο του Paulo Freire “Η πράξη της μελέτης” από το βιβλίο «Για μία Απελευθερωτική Αγωγή», Κέντρο Μελετών και Αυτομόρφωσης, Αθήνα, 1985
21. Το κεφάλαιο “Adults Learning – Some theoretical perspectives”, από το βιβλίο “Adult and Continuing Education”, P. Jarvis, CROOM HELM, 1983
22. Δύο κείμενα του Ε. Παπανούτσου από το βιβλίο «Πρακτική Φιλοσοφία», εκδ. Δωδώνη, 1964
23. Λιοναράκης Αντώνης, «Εξ αποστάσεως και συμβατική εκπαίδευση : συγκλίνουσες ή αποκλίνουσες δυνάμεις;» στο βιβλίο «Η ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση των εκπαιδευτικών», Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (Ο.Ι.Ε.Λ.Ε.), Αθήνα, 1999.
24. «Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές», Επιμέλεια Α. Λιοναράκης για τη Θεματική Ενότητα «Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση», ΕΑΠ, 2004, (Συγγραφείς: Αντώνης Λιοναράκης, Ιωάννης Γκιόσος, Μαρία Κουτσούμπα, Παρασκευή Βασάλα, Χρήστος Παναγιωτακόπουλος, Μιχάλης Ξένος)



ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ

Διαβάστε προσεκτικά το παρακάτω κείμενο, το οποίο είναι μέρος μεγαλύτερου κειμένου που παρουσιάστηκε στο 4ο Διεθνές Συνέδριο για την ΑεξΑΕ το 2007.

«Στη διδασκαλία, εκπαιδευτής και εκπαιδευόμενος καλούνται να επικοινωνήσουν, να ανταλλάξουν πληροφορίες, γνώσεις και συναισθήματα. Ενώ αυτό είναι απόλυτα αποδεκτό στην παραδοσιακή εκπαίδευση, στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ο παράγοντας της απόστασης περιορίζει σημαντικά το διάλογο μεταξύ εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενου. Έτσι κυριαρχεί ο μύθος μεταξύ των εκπαιδευτών, ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι πολύ απρόσωπη και ότι απαιτεί μικρή διδακτική ικανότητα εκ μέρους του εκπαιδευτή. Υποστηρίζεται επίσης από κάποιους ερευνητές ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, αντίθετα από ότι διαδίδουν οι υπερασπιστές της, ενθαρρύνει την εξάρτηση και δεν βοηθά στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της αυτό-κατευθυνόμενης μάθησης, λόγω του υψηλού βαθμού δόμησης των γνωστικών στόχων που επιβάλει η απόσταση μεταξύ εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενου, και αμφισβητείται μ’ αυτό τον τρόπο η αποτελεσματικότητα της. Ακόμη και εκπαιδευτές της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, θεωρούν ότι η ποιότητα των μαθημάτων είναι χαμηλότερη ή στη καλύτερη περίπτωση εφάμιλλη με την κλασική διδασκαλία. Στην πραγματικότητα όμως, υπάρχει περίπτωση οι εκπαιδευόμενοι της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης να έχουν πολύ περισσότερη επικοινωνία μ’ έναν εκπαιδευτή, παρά οι εκπαιδευόμενοι ενός παραδοσιακού αμφιθεάτρου 100 και πλέον ατόμων. Το αν η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι απρόσωπη ή όχι στην αντίληψη του εκπαιδευόμενου, εξαρτάται από τον εκπαιδευτή και την αντίληψη που έχει για το ρόλο του, τη συχνότητα και τον τρόπο επικοινωνίας του με τους εκπαιδευόμενους. Οι καλοί εκπαιδευτές που χρησιμοποιούν την εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορούν να ενισχύσουν και να υποστηρίξουν αποφασιστικά τον εκπαιδευόμενο, διαμορφώνοντας τις συνθήκες για πραγματικά υψηλής ποιότητας μάθηση. Είναι όμως σημαντικό να επισημανθεί ότι οι καλοί εξ αποστάσεως εκπαιδευτές χρειάζονται διαφορετικές δεξιότητες και υπευθυνότητες από τον παραδοσιακό εκπαιδευτή».

Αφού διαβάσατε προσεκτικά το παραπάνω κείμενο, (α) σημειώστε με προσοχή το κεντρικό μήνυμα που εκπέμπει, κατά τη γνώμη σας. Ταυτόχρονα, (β) αναπτύξτε τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός εκπαιδευτή / διδάσκοντα / καθηγητή – συμβούλου εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και ενός εκπαιδευτή / διδάσκοντα / καθηγητή – συμβούλου συμβατικής εκπαίδευσης, ανεξάρτητα από τη βαθμίδα και το χαρακτήρα του εκπαιδευτικού φορέα. (γ) Εντοπίστε και ερμηνεύστε τις διαφορές και τις ομοιότητες.

Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας



ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

Είναι γνωστό, ότι το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ) προσφέρει ακαδημαϊκές σπουδές εξ αποστάσεως εκπαίδευσης προσπαθώντας να κάνει πράξη το ιδεώδες της Ανοικτής Εκπαίδευσης.
Εστιάστε την ανάλυσή σας στην οργάνωση και παροχή εκπαίδευσης από το ΕΑΠ και αναφερθείτε, στις περιπτώσεις που:
(α) οι προσφερόμενες υπηρεσίες από το ΕΑΠ αποτελούν εφαρμογή των απόψεων που συνιστούν το ιδεώδες της Ανοικτής Εκπαίδευσης,
(β) οι προσφερόμενες υπηρεσίες από το ΕΑΠ αποκλίνουν από τις απόψεις που συνιστούν το ιδεώδες της Ανοικτής Εκπαίδευσης.
Τέλος αναπτύξτε τα υπαρκτά (για την ελληνική πραγματικότητα) εμπόδια, στα οποία μπορεί να προσκρούσει η ενδεχόμενη προσπάθεια για την παροχή σπουδών από το ΕΑΠ με τρόπο, ώστε να έχουμε την πλήρη εφαρμογή των αρχών του ιδεώδους της Ανοικτής Εκπαίδευσης.

Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας



ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ

Η εκπόνηση (α) των δραστηριοτήτων / ασκήσεων αυτοαξιολόγησης του εκπαιδευτικού υλικού και (β) των γραπτών εργασιών, θεωρούνται αποτελεσματικά εργαλεία μάθησης στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
Με βάση όσα έχετε μελετήσει στο εκπαιδευτικό σας υλικό, τεκμηριώστε τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητα της ύπαρξης των δραστηριοτήτων / ασκήσεων αυτοαξιολόγησης του εκπαιδευτικού υλικού αφενός, και της υιοθέτησης του θεσμού των γραπτών εργασιών αφετέρου, για την παροχή εξ αποστάσεως σπουδών στο μοντέλο του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου.

Το ΤΡΙΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας







ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007-2008 – ΕΚΠ 65
‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’
Σάββατο 12 Ιουλίου 2008

Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν και τα τρία θέματα των εξετάσεων.

ΥΛΗ ΤΩΝ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2007-2008
Η εκπαιδευτική ύλη που αντιστοιχεί στις τελικές εξετάσεις έχει ως εξής:
25. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Θεσμοί και λειτουργίες», Τόμος Α, Δ. Βεργίδης, Α. Λιοναράκης, Α. Λυκουργιώτης, Β. Μακράκης, Χ. Ματραλής. Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
26. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Σχέσεις διδασκόντων και διδασκομένων». Τόμος Β, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
27. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Το εκπαιδευτικό υλικό και οι νέες τεχνολογίες», Τόμος Γ, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Χ. Ματραλής. Χ. Παναγιωτακόπουλος, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
28. Το κείμενο του Paulo Freire “Η πράξη της μελέτης” από το βιβλίο «Για μία Απελευθερωτική Αγωγή», Κέντρο Μελετών και Αυτομόρφωσης, Αθήνα, 1985
29. Το κεφάλαιο “Adults Learning – Some theoretical perspectives”, από το βιβλίο “Adult and Continuing Education”, P. Jarvis, CROOM HELM, 1983
30. Δύο κείμενα του Ε. Παπανούτσου από το βιβλίο «Πρακτική Φιλοσοφία», εκδ. Δωδώνη, 1964
31. Λιοναράκης Αντώνης, «Εξ αποστάσεως και συμβατική εκπαίδευση : συγκλίνουσες ή αποκλίνουσες δυνάμεις;» στο βιβλίο «Η ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση των εκπαιδευτικών», Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (Ο.Ι.Ε.Λ.Ε.), Αθήνα, 1999.
32. «Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές», Επιμέλεια Α. Λιοναράκης για τη Θεματική Ενότητα «Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση», ΕΑΠ, 2004, (Συγγραφείς: Αντώνης Λιοναράκης, Ιωάννης Γκιόσος, Μαρία Κουτσούμπα, Παρασκευή Βασάλα, Χρήστος Παναγιωτακόπουλος, Μιχάλης Ξένος)

ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ
Ορίσετε και ερμηνεύστε το περιεχόμενο και την έννοια της «ανοικτής» στην Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Δώστε την απάντησή σας σε ένα κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 400 λέξεις.
Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας

ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
Το τρίτο κείμενο του Δ΄ Τόμου («Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές») έχει τίτλο «Εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση» Θεωρήστε ότι σας ζητείται να εμπλουτίσετε το συγκεκριμένο κείμενο με επιπλέον συμπληρωματικό λογισμικό / ψηφιακό / πολυμεσικό διδακτικό υλικό το οποίο απευθύνεται στους σπουδαστές. .
Προσδιορίστε:
• Τους εκπαιδευτικούς στόχους του συμπληρωματικού υλικού.
• Τη μορφή (ή τις μορφές) του υλικού που θεωρείτε ότι θα εξυπηρετούν πιο αποτελεσματικά τους στόχους αυτούς.
• Το περιεχόμενό του.
• Τον τρόπο και το σημείο σύνδεσής του με το έντυπο υλικό.
Δώστε την απάντησή σας σε ένα κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 600 λέξεις.
Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας

ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ
Υποθέστε ότι σας ζητείται να αξιολογήσετε το έργο των καθηγητών - συμβούλων του ΕΑΠ εκτός από αυτό που αφορά τις Ομαδικές Συμβουλευτικές Συναντήσεις. Ορίστε τους άξονες και τα κριτήρια αξιολόγησής του. Τεκμηριώστε τις επιλογές σας λαμβάνοντας υπόψη το θεωρητικό πλαίσιο της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Δώστε την απάντησή σας σε ένα κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 500 λέξεις.
Το ΤΡΙΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας


ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2008-2009 – ΕΚΠ 65
‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’
Σάββατο 27 Ιουνίου 2009

Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν και τα τέσσερα θέματα των εξετάσεων.

ΥΛΗ ΤΩΝ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2008-2009

Η εκπαιδευτική ύλη που αντιστοιχεί στις τελικές εξετάσεις έχει ως εξής:

33. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Θεσμοί και λειτουργίες», Τόμος Α, Δ. Βεργίδης, Α. Λιοναράκης, Α. Λυκουργιώτης, Β. Μακράκης, Χ. Ματραλής. Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
34. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Σχέσεις διδασκόντων και διδασκομένων». Τόμος Β, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
35. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Το εκπαιδευτικό υλικό και οι νέες τεχνολογίες», Τόμος Γ, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Χ. Ματραλής. Χ. Παναγιωτακόπουλος, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
36. Το κείμενο του Paulo Freire “Η πράξη της μελέτης” από το βιβλίο «Για μία Απελευθερωτική Αγωγή», Κέντρο Μελετών και Αυτομόρφωσης, Αθήνα, 1985
37. Το κεφάλαιο “Adults Learning – Some theoretical perspectives”, από το βιβλίο “Adult and Continuing Education”, P. Jarvis, CROOM HELM, 1983
38. Δύο κείμενα του Ε. Παπανούτσου από το βιβλίο «Πρακτική Φιλοσοφία», εκδ. Δωδώνη, 1964
39. Λιοναράκης Αντώνης, «Εξ αποστάσεως και συμβατική εκπαίδευση : συγκλίνουσες ή αποκλίνουσες δυνάμεις;» στο βιβλίο «Η ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση των εκπαιδευτικών», Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (Ο.Ι.Ε.Λ.Ε.), Αθήνα, 1999.
40. «Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές», Επιμέλεια Α. Λιοναράκης για τη Θεματική Ενότητα «Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση», ΕΑΠ, 2004, (Συγγραφείς: Αντώνης Λιοναράκης, Ιωάννης Γκιόσος, Μαρία Κουτσούμπα, Παρασκευή Βασάλα, Χρήστος Παναγιωτακόπουλος, Μιχάλης Ξένος)


ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ
Το διδακτικό / μαθησιακό υλικό στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση του ΕΑΠ, είναι ένας καθοριστικός παράγοντας για την αποτελεσματική πραγματοποίηση των σπουδών. Πιστεύετε ότι υφίσταται ένα μοναδικό μοντέλο για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη του διδακτικού / μαθησιακού υλικού; Περιγράψτε τα βασικά χαρακτηριστικά του μοντέλου ή των μοντέλων του διδακτικού / μαθησιακού υλικού. Σε περίπτωση που εντοπίσετε παραπάνω από ένα μοντέλο, αναλύστε τις διαφορές και πού αυτές εντοπίζονται.

Το Πρώτο Θέμα απαιτεί απαντήσεις σε 3 σημεία, των οποίων τα ρήματα είναι γραμμένα με έντονο μαύρο χρώμα.

Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας

Στο ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ θα πρέπει να συμπεριλάβουν στην απάντησή τους τα χαρακτηριστικά που είναι μέσα στον Α και Γ Τόμο (Χ. Ματραλής) και στον Δ Τόμο. Επίσης θα πρέπει να αναφερθούν στο έντυπο διδακτικό / μαθησιακό υλικό, αλλά και στο οπτικοακουστικό. Δηλαδή, στον υλικό που περιέχει ήχο, εικόνα, κείμενο, ανεξάρτητα αν είναι ψηφιοποιημένο ή όχι. Οι διαφορές στα χαρακτηριστικά θα πρέπει να εντοπισθούν και αναλυθούν. Καθοριστικός στη βαθμολογία είναι ο τρόπος που θα τεκμηριώσουν και επιχειρηματολογήσουν.


ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

Όπως γνωρίζετε ήδη, το αρθρωτό σύστημα στο ΕΑΠ έχει καταργηθεί δια νόμου. Συντάξετε ένα κείμενο, 500 περίπου λέξεων, με σκοπό να επιχειρηματολογήσετε υπέρ της επαναφοράς και καθιέρωσης του αρθρωτού συστήματος στο πανεπιστήμιο, ιδιαίτερα στο σύστημα της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης που χρησιμοποιεί.

Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας

Κύριο κριτήριο για το ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ είναι ο τρόπος που θα τεκμηριώσουν και επιχειρηματολογήσουν. Θα πρέπει να αναφερθούν στα Πιστοποιητικά Προπτυχιακής και Μεταπτυχιακής Επιμόρφωσης (τα οποία τώρα δεν υφίστανται), στη δυνατότητα διαμόρφωσης της φυσιογνωμίας του πτυχίου τους παίρνοντας ΘΕ από διαφορετικά προγράμματα σπουδών, στη δυνατότητα ενός πτυχίου που θα βασίζεται όχι σε πρόγραμμα σπουδών, αλλά σε θεματικές ενότητες. Ασφαλώς πριμοδοτούμε προβληματισμούς που θα αναφερθούν στην κοινωνική, πολιτική και οικονομική διάσταση του θέματος, καθώς και στη δυνατότητα αποδέσμευσης «πτυχίο – αγορά εργασίας κ επαγγελματικά δικαιώματα».


ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ

Θεωρείστε ότι σας ζητείται να δημιουργήσετε ένα ερωτηματολόγιο με σκοπό την αξιολόγηση του διδακτικού / μαθησιακού υλικού των θεματικών ενοτήτων του προγράμματος σπουδών «Σπουδές στην Εκπαίδευση». Το ερωτηματολόγιο αυτό θα το απαντήσουν οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του προγράμματος.
Με βάση τα κεφάλαια περί αξιολόγησης, περί διδακτικού / μαθησιακού υλικού και την εμπειρία σας από την αξιολόγηση του ΕΑΠ, σχεδιάστε ένα ερωτηματολόγιο από 10 ερωτήσεις το ελάχιστο έως 20 το μέγιστο. Επιπλέον επιχειρηματολογήστε για την μορφή των ερωτήσεων που επιλέξατε (κλειστού ή ανοικτού τύπου ή συνδυασμού αυτών).


Το ΤΡΙΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας

Εδώ το βασικότερο κριτήριο είναι η ανάπτυξη των ερωτηματολογίων και κατά πόσο αυτά ανταποκρίνονται στην ουσία της αξιολόγησης. Από τις ερωτήσεις που θα διαμορφώσουν θα φανεί απόλυτα κατά πόσο έχουν κατανοήσει τα σημαντικά στοιχεία του διδακτικού / μαθησιακού υλικού. Η επιλογή και επιχειρηματολογία ερωτήσεων κλειστού ή ανοικτού τύπου ή συνδυασμού αυτών θα δείξει το βάθος με το οποίο βλέπουν και κρίνουν το εκπαιδευτικό υλικό στο σύνολό του. Θα πρέπει ασφαλώς να αναφερθούν στο έντυπο και οπτικοακουστικό υλικό και όχι μόνο στο ένα.
Πριμοδοτούμε αυτούς που θα αναφερθούν σύντομα στη σημαντικότητα της αξιολόγησης, ενδεχομένως στη βελτιωτική αξιολόγηση, αλλά δεν ζητείται ασφαλώς κάποια θεωρία ή γενικότερες πρακτικές περί αξιολόγησης.


Το γεγονός ότι εξετάζονται με ανοικτά βιβλία σημαίνει κυρίως ότι δεν εξετάζονται στο «τι γνωρίζουν», αλλά στο «πώς» διατυπώνουν, τεκμηριώνουν, επιχειρηματολογούν, συνθέτουν, χρησιμοποιούν τον γραπτό λόγο για αυτά που γνωρίζουν.







ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2008-2009 – ΕΚΠ 65
‘Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση’
Τετάρτη 22 Ιουλίου 2009


Για να επιτευχθεί το άριστα (10) θα πρέπει να απαντηθούν όλα θέματα.


ΥΛΗ ΤΩΝ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ - ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2007-2008

Η εκπαιδευτική ύλη που αντιστοιχεί στις τελικές εξετάσεις έχει ως εξής:

41. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Θεσμοί και λειτουργίες», Τόμος Α, Δ. Βεργίδης, Α. Λιοναράκης, Α. Λυκουργιώτης, Β. Μακράκης, Χ. Ματραλής. Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
42. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Σχέσεις διδασκόντων και διδασκομένων». Τόμος Β, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
43. «Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Το εκπαιδευτικό υλικό και οι νέες τεχνολογίες», Τόμος Γ, Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, Χ. Ματραλής. Χ. Παναγιωτακόπουλος, Πάτρα, ΕΑΠ, 1998
44. Το κείμενο του Paulo Freire “Η πράξη της μελέτης” από το βιβλίο «Για μία Απελευθερωτική Αγωγή», Κέντρο Μελετών και Αυτομόρφωσης, Αθήνα, 1985
45. Το κεφάλαιο “Adults Learning – Some theoretical perspectives”, από το βιβλίο “Adult and Continuing Education”, P. Jarvis, CROOM HELM, 1983
46. Δύο κείμενα του Ε. Παπανούτσου από το βιβλίο «Πρακτική Φιλοσοφία», εκδ. Δωδώνη, 1964
47. Λιοναράκης Αντώνης, «Εξ αποστάσεως και συμβατική εκπαίδευση : συγκλίνουσες ή αποκλίνουσες δυνάμεις;» στο βιβλίο «Η ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση των εκπαιδευτικών», Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (Ο.Ι.Ε.Λ.Ε.), Αθήνα, 1999.
48. «Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές», Επιμέλεια Α. Λιοναράκης για τη Θεματική Ενότητα «Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση», ΕΑΠ, 2004, (Συγγραφείς: Αντώνης Λιοναράκης, Ιωάννης Γκιόσος, Μαρία Κουτσούμπα, Παρασκευή Βασάλα, Χρήστος Παναγιωτακόπουλος, Μιχάλης Ξένος)




ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ

Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι θα πρέπει όλα τα βιβλία του ΕΑΠ να βρίσκονται σε ψηφιακή μορφή και η επικοινωνία διδασκόντων-διδασκομένων θα πρέπει να γίνεται αποκλειστικά μέσω διαδικτύου. Δικαιολογήστε τις δικές σας απόψεις και περιγράψτε αναλυτικά τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να συντελεστεί η επικοινωνία, η διδασκαλία και η μάθηση στη ΘΕ ΕΚΠ65 με τη βοήθεια των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας.
Δώστε την απάντησή σας σε ένα κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 600 λέξεις.

Το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας




ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ

Η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης το έτος που αφιερώθηκε στη δια βίου μάθηση (1996) ήταν η ακόλουθη:
«Η δια βίου μάθηση […] είναι περισσότερο μια προσέγγιση που εστιάζει στις ευκαιρίες και τις διαδικασίες μάθησης του ατόμου, αναγνωρίζοντας ότι αυτές οι ευκαιρίες και διαδικασίες τροφοδοτούνται από πολλούς κοινωνικούς θεσμούς, συμπεριλαμβανομένων όχι μόνο της τυπικής εκπαίδευσης και των συστημάτων κατάρτισης, αλλά και της οικογένειας, της επιχείρησης και των μέσων επικοινωνίας».
Με δεδομένο ότι:

• η φιλοσοφία της λειτουργίας των σύγχρονων ανοικτών πανεπιστημίων αποσκοπεί στη διεύρυνση της δια βίου εκπαίδευσης, η οποία συνδέεται με την παροχή στους ενήλικους πολίτες μιας «δεύτερης εκπαιδευτικής ευκαιρίας» (Keegan, 1993),

Αναπτύξτε και τεκμηριώστε τους λόγους για τους οποίους το ΕΑΠ θεωρείτε ότι αποτελεί ένα πραγματικά ανοικτό πανεπιστήμιο που προσφέρει μία δεύτερη εκπαιδευτική ευκαιρία
Εντοπίστε κι αιτιολογήστε – αξιοποιώντας και την προσωπική σας εμπειρία – τρία πεδία που παρουσιάζουν προβλήματα και δυσκολίες στην εκπλήρωση της δεύτερης ευκαιρίας από το ΕΑΠ.

Το ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 30% της τελικής βαθμολογίας




ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ

Υποθέστε ότι είστε μέλος ΣΕΠ σε μία ΘΕ δικής σας επιλογής και οργανώνετε τη 2η ΟΣΣ. Να επιλέξετε ένα θέμα που θέλετε να αποτελέσει ένα από τα αντικείμενα αυτής της ΟΣΣ. Ο χρόνος που έχετε στη διάθεσή σας γι’ αυτό το αντικείμενο δεν πρέπει να υπερβαίνει τη μία ώρα.
α) Να δικαιολογήσετε την επιλογή του
β) Να θέσετε στόχους
γ) Να επιλέξετε και δικαιολογήσετε τις διδακτικές / εκπαιδευτικές τεχνικές και τα εποπτικά μέσα που θα χρησιμοποιήσετε.
Δώστε την απάντησή σας σε ένα κείμενο που δεν θα υπερβαίνει τις 500 λέξεις.

Το ΤΡΙΤΟ ΘΕΜΑ αντιστοιχεί στο 35% της τελικής βαθμολογίας Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...