Οι αρχές της εκπαίδευσης ενηλίκων

Του Γιώργου Κουλαουζίδη

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο σκοπός του κεφαλαίου αυτού είναι να αναδείξει ένα σύνολο προϋποθέσεων (αρχών) οι οποίες είναι δυνατό να συμβάλλουν έτσι ώστε να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα μια μαθησιακή διεργασία στην οποία συμμετέχουν ενήλικοι εκπαιδευόμενοι. Κεντρικά στοιχεία της συζήτησης στο κεφάλαιο αυτό αποτελούν οι έννοιες της εμπειρίας και του κριτικού στοχασμού. Σημειώνουμε, ότι στο πεδίο της εκπαίδευσης ενηλίκων (άρα και στο πλαίσιο των σπουδών που προσφέρει το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο) μια εκπαιδευτική διαδικασία θεωρείται περισσότερο αποτελεσματική όταν δεν οδηγεί απλά στην απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων, αλλά που απευθυνόμενη στο αξιακό σύστημα των εκπαιδευόμενων βοηθά να αντιμετωπιστούν οι πιθανές δυσλειτουργικές παραδοχές που συνέβαλλαν στη δημιουργία της ανάγκης για μάθηση.

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ

Εμπειρική μάθηση

Κριτικός στοχασμός

Προϋποθέσεις αποτελεσματικής μάθησης ενηλίκων

ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Όταν θα έχετε ολοκληρώσει τη μελέτη αυτού του κεφαλαίου θα είστε σε θέση να:

 Αναγνωρίζετε τη σημασία της εμπειρίας για τη μάθηση των ενηλίκων.

 Κατανοείτε την έννοια του κριτικού στοχασμού.

 Γνωρίζετε τις προϋποθέσεις με βάση τις οποίες η μαθησιακή διεργασία στους ενηλίκους συντελείται με αποτελεσματικό τρόπο.

 Αξιοποιείτε τις προϋποθέσεις αυτές για να βελτιστοποιήσετε την πρακτική σας τόσο στις Ομαδικές Συμβουλευτικές Συναντήσεις με τους φοιτητές σας όσο και γενικότερα στη λειτουργία σας ως σύμβουλοι-καθηγητές στο ΕΑΠ.

Για να διαβάσετε ολόκληρο το κεφάλαιο, πατήστε εδώ

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Επιστημονική συνάντηση με τον καθηγητή Peter Jarvis

Από τον Γιώργο Κουλαουζίδη

Φίλες και φίλοι

Όπως ήδη γνωρίζετε από την ιστοσελίδα τη Ένωσης τον Ιούνιο (Σάββατο 5/6) στο Πολιτιστικό Κέντρο Θέρμης η Ένωση διοργανώνει εκδήλωση-επιστημονική συνάντηση με τον καθηγητή Peter Jarvis.

Όσοι δεν έχετε δηλώσει συμμετοχή και επιθυμείτε να πάρετε μέρος παρακαλώ να με ενημερώσετε σχετικά

Αν έχετε κάποια ιδιαίτερη ερώτηση που θα θέλατε εκ των προτέρων να υποβάλετε στον

Peter παρακαλώ να μου τη στείλετε.

Επίσης σας καλώ να προσκαλέσετε όσους ανθρώπους πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να ωφεληθούν από τη συνάντηση αυτή. Σε μια δύσκολη εποχή όπως αυτή που προδιαγράφεται με σαφήνεια μπροστά μας η σκέψη σπουδαίων διανοητών του κοινωνιολογικού χώρου όπως ο καθ. Peter Jarvis είναι δυνατό να μας φανεί χρήσιμη!

e-mail: koulaouzides@the.forthnet.gr


Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Στοιχεία του Πεδίου της Εκπαίδευσης Ενηλίκων

Του Γιώργου Α. Κουλαουζίδη
Αλεξανδρούπολη 1/4/2006


• Τι είναι η εκπαίδευση ενηλίκων

• Σχολές Γονέων

• Λαϊκή Επιµόρφωση

• Σχολεία ∆εύτερης Ευκαιρίας

• Κέντρα Εργαζόµενης Νεότητας

• Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων

• Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο

• Κέντρα Γεωργικής Εκπαίδευσης

• Εθνικό Κέντρο ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης

• Κέντρα Επαγγελµατικής Κατάρτισης

• Φροντιστήρια Ξένων Γλωσσών για ενήλικες
...

Ορισµός
H Εκπαίδευση Ενηλίκων αφορά οποιαδήποτε
µαθησιακή δραστηριότητα ή πρόγραµµα σκόπιµα
σχεδιασµένο από κάποιον εκπαιδευτικό φορέα,
για να ικανοποιεί οποιαδήποτε ανάγκη κατάρτισης
ή ενδιαφέρον, που ενδέχεται να πραγµατοποιηθεί
σε οποιαδήποτε στάδιο της ζωής ενός ανθρώπου
που έχει υπερβεί την ηλικία της υποχρεωτικής
εκπαίδευσης και η κύρια δραστηριότητά του δεν
είναι πλέον η εκπαίδευση. Η «σφαίρα» της,
εποµένως, καλύπτει µη επαγγελµατικές,
επαγγελµατικές, γενικές, τυπικές και µη τυπικές
σπουδές, καθώς επίσης και την εκπαίδευση που
έχει συλλογικό, κοινωνικό σκοπό.
ΟΟΣΑ 1977

Η εκπαίδευση ενηλίκων
είναι σε κάθε περίπτωση
µια δεύτερη (και ίσως
µοναιδκή) ευκαιρία!

Χαρακτηριστικά ενηλίκων
εκπαιδευοµένων
Η απόφαση τους για µάθηση είναι σχεδόν
πάντα αυτόνοµη.
Προτιµούν οι γνώσεις που θα αποκοµίσουν να
έχουν νόηµα για τη ζωή τους και, αν είναι
δυνατόν, άµεση εφαρµογή.
Οι προηγούµενες εµπειρίες τους (η βιογραφία
τους) επηρεάζουν τη διαδικασία µάθησης.
Στους ενήλικες υπάρχει διαφοροποίηση ως
προς τους τρόπους µάθησης.
Προτιµούν την ενεργητική συµµετοχή στη
µάθησιακή διαδικασία (αυτοδιαχειριζόµενη
µάθηση - self-directed learning).

Με άλλα λόγια…
Ο αυτοπροσδιορισµός
των ενηλίκων
επηρεάζει καταλυτικά
τη µάθησή τους!

Aυτοδιαχειριζόµενη Μάθηση
Τι είναι;
Η διαδικασία κατά την οποία τα άτοµα
αναλαµβάνουν πρωτοβουλία για τη
διάγνωση των εκπαιδευτικών αναγκών
τους, το σχεδιασµό της µαθησιακής
διαδικασίας, τον εντοπισµό της πηγής
µάθησης και την αξιολόγηση της µάθησης
τους.
- Knowles, 1975

Aυτοδιαχειριζόµενη Μάθηση
Μερικοί υποστηρίζουν ότι…
Η ΑΜ είναι ευχάριστη και
αποτελεσµατική.
Κάθε ενήλικος είναι ικανός (από τη
φύση του) να αυτοδιαχειριστεί τη
µάθηση του.
Ο ρόλος του εκπαιδευτή ενηλίκων είναι
να βοηθήσει τον ενήλικο εκπαιδευόµενο
να αναπτύξει αυτή την ικανότητά του.

Aυτοδιαχειριζόµενη Μάθηση
Από την άλλη όµως…
Πολλοί συµµετέχοντες σε
προγράµµατα εκπαίδευσης
ενηλίκων “αντιδρούν” στην ιδέα της
αυτοδιαχείρισης.
Αισθάνονται απειλούµενοι.
Χάνουν την εµπιστοσύνη τους στον εκπαιδευτή
επειδή δεν αναλαµβάνει την “ηγεσία”.
Αισθάνονται αβέβαιοι για την επιτυχία της ΑΜ.

Τι χαρακτηρίζει έναν
εκπαιδευτή ενηλίκων;
Είναι πηγή µάθησης.
Βοηθά στον καθορισµό των
µαθησιακών στόχων.
Συµµετέχει στον εντοπισµό των
µαθησιακών πηγών.
Βοηθά στην επιλογή των µαθησιακών
µεθόδων.
Αναγνωρίζει οτι η υπευθυνότητα για τη
µάθηση είναι ίση µεταξύ εκπαιδευτή και
εκπαιδευόµενου.

Ποιες είναι οι αξίες ενός
εκπαιδευτή ενηλίκων;
∆είχνει κατανόηση.
Μοιράζεται τις εµπειρίες του.
Νοιάζεται και αποδέχεται τους άλλους.
Εκτιµά την εµπειρία του εκπαιδευόµενου.
Εκτιµά την ικανότητα των εκπαιδευοµένων για
αυτοδιαχείριση.
Αποδέχεται τις αλλαγές και βλέπει κάθε τι νέο ως
ευκαιρία για απόκτηση νέων εµπειριών.
Ανταποκρίνεται στις ανάγκες του εκπαιδευόµενου.

Με άλλα λόγια…
«Ο εκπαιδευτής ενηλίκων
είναι ένας αρχικά και
πρώτιστα ένας
ΚΑΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ»
- Peter Jarvis
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...