Του Γιώργου Α. Κουλαουζίδη
Αλεξανδρούπολη 1/4/2006
• Τι είναι η εκπαίδευση ενηλίκων
• Σχολές Γονέων
• Λαϊκή Επιµόρφωση
• Σχολεία ∆εύτερης Ευκαιρίας
• Κέντρα Εργαζόµενης Νεότητας
• Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων
• Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο
• Κέντρα Γεωργικής Εκπαίδευσης
• Εθνικό Κέντρο ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης
• Κέντρα Επαγγελµατικής Κατάρτισης
• Φροντιστήρια Ξένων Γλωσσών για ενήλικες
...
Ορισµός
H Εκπαίδευση Ενηλίκων αφορά οποιαδήποτε
µαθησιακή δραστηριότητα ή πρόγραµµα σκόπιµα
σχεδιασµένο από κάποιον εκπαιδευτικό φορέα,
για να ικανοποιεί οποιαδήποτε ανάγκη κατάρτισης
ή ενδιαφέρον, που ενδέχεται να πραγµατοποιηθεί
σε οποιαδήποτε στάδιο της ζωής ενός ανθρώπου
που έχει υπερβεί την ηλικία της υποχρεωτικής
εκπαίδευσης και η κύρια δραστηριότητά του δεν
είναι πλέον η εκπαίδευση. Η «σφαίρα» της,
εποµένως, καλύπτει µη επαγγελµατικές,
επαγγελµατικές, γενικές, τυπικές και µη τυπικές
σπουδές, καθώς επίσης και την εκπαίδευση που
έχει συλλογικό, κοινωνικό σκοπό.
ΟΟΣΑ 1977
Η εκπαίδευση ενηλίκων
είναι σε κάθε περίπτωση
µια δεύτερη (και ίσως
µοναιδκή) ευκαιρία!
Χαρακτηριστικά ενηλίκων
εκπαιδευοµένων
Η απόφαση τους για µάθηση είναι σχεδόν
πάντα αυτόνοµη.
Προτιµούν οι γνώσεις που θα αποκοµίσουν να
έχουν νόηµα για τη ζωή τους και, αν είναι
δυνατόν, άµεση εφαρµογή.
Οι προηγούµενες εµπειρίες τους (η βιογραφία
τους) επηρεάζουν τη διαδικασία µάθησης.
Στους ενήλικες υπάρχει διαφοροποίηση ως
προς τους τρόπους µάθησης.
Προτιµούν την ενεργητική συµµετοχή στη
µάθησιακή διαδικασία (αυτοδιαχειριζόµενη
µάθηση - self-directed learning).
Με άλλα λόγια…
Ο αυτοπροσδιορισµός
των ενηλίκων
επηρεάζει καταλυτικά
τη µάθησή τους!
Aυτοδιαχειριζόµενη Μάθηση
Τι είναι;
Η διαδικασία κατά την οποία τα άτοµα
αναλαµβάνουν πρωτοβουλία για τη
διάγνωση των εκπαιδευτικών αναγκών
τους, το σχεδιασµό της µαθησιακής
διαδικασίας, τον εντοπισµό της πηγής
µάθησης και την αξιολόγηση της µάθησης
τους.
- Knowles, 1975
Aυτοδιαχειριζόµενη Μάθηση
Μερικοί υποστηρίζουν ότι…
Η ΑΜ είναι ευχάριστη και
αποτελεσµατική.
Κάθε ενήλικος είναι ικανός (από τη
φύση του) να αυτοδιαχειριστεί τη
µάθηση του.
Ο ρόλος του εκπαιδευτή ενηλίκων είναι
να βοηθήσει τον ενήλικο εκπαιδευόµενο
να αναπτύξει αυτή την ικανότητά του.
Aυτοδιαχειριζόµενη Μάθηση
Από την άλλη όµως…
Πολλοί συµµετέχοντες σε
προγράµµατα εκπαίδευσης
ενηλίκων “αντιδρούν” στην ιδέα της
αυτοδιαχείρισης.
Αισθάνονται απειλούµενοι.
Χάνουν την εµπιστοσύνη τους στον εκπαιδευτή
επειδή δεν αναλαµβάνει την “ηγεσία”.
Αισθάνονται αβέβαιοι για την επιτυχία της ΑΜ.
Τι χαρακτηρίζει έναν
εκπαιδευτή ενηλίκων;
Είναι πηγή µάθησης.
Βοηθά στον καθορισµό των
µαθησιακών στόχων.
Συµµετέχει στον εντοπισµό των
µαθησιακών πηγών.
Βοηθά στην επιλογή των µαθησιακών
µεθόδων.
Αναγνωρίζει οτι η υπευθυνότητα για τη
µάθηση είναι ίση µεταξύ εκπαιδευτή και
εκπαιδευόµενου.
Ποιες είναι οι αξίες ενός
εκπαιδευτή ενηλίκων;
∆είχνει κατανόηση.
Μοιράζεται τις εµπειρίες του.
Νοιάζεται και αποδέχεται τους άλλους.
Εκτιµά την εµπειρία του εκπαιδευόµενου.
Εκτιµά την ικανότητα των εκπαιδευοµένων για
αυτοδιαχείριση.
Αποδέχεται τις αλλαγές και βλέπει κάθε τι νέο ως
ευκαιρία για απόκτηση νέων εµπειριών.
Ανταποκρίνεται στις ανάγκες του εκπαιδευόµενου.
Με άλλα λόγια…
«Ο εκπαιδευτής ενηλίκων
είναι ένας αρχικά και
πρώτιστα ένας
ΚΑΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ»
- Peter Jarvis
