Συζητούσα με ένα φίλο μου μεταξύ άλλων για τα κριτήρια με βάση τα οποία αξιολογείται η επιστημοσύνη κάποιου (φοιτητή, καθηγητή, διδάκτορα κ.α.).
Ένα από τα κριτήρια που μας απασχόλησε ήταν και αυτό των δημοσιεύσεων σε ελληνικά και ξένα περιοδικά με κριτική επιτροπή.
Αρχικά θεωρήσαμε ότι ο δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά πράγματι αποτελούν ένα αντικειμενικό κριτήριο αξιολόγησης της επιστημοσύνης κάποιου.
Σύντομα όμως αναθεωρήσαμε την αρχική μας θέση και καταλήξαμε ότι και στην περίπτωση των δημοσιεύσεων ισχύει η ελληνική παθογένεια του "έχεις μπάρμπα στην Κορώνη;"
Οι λόγοι είναι απλοί...
Εγώ του ανάφερα την προσωπική μου εμπειρία σχετικά με το θέμα (την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ) και αυτός μια αντίστοιχη δική του, η οποία είναι λίγο πολύ γνωστή στους "ακαδημαϊκούς" κύκλους.
Πόσες φορές στις περιπτώσεις διπλωματικών εργασιών ή διδακτορικών διατριβών δεν μπαίνει "με το έτσι θέλω" και το όνομα του εποπτεύοντος καθηγητή σφήνα ως δεύτερο η τρίτο όνομα στις δημοσιεύσεις που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του μεταπτυχιακού ή του διδακτορικού;
Με άλλα λόγια σε πολλές περιπτώσεις μεταπτυχιακών ή διδακτορικών προγραμμάτων υπάρχει η υποχρέωση για τον υποψήφιο της δημοσίευσης ενός άρθρου σχετικού με την εργασία του σε κάποιο επιστημονικό περιοδικό ή σε κάποιο επιστημονικό συνέδριο προκειμένου να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα σπουδών.
Ο εποπτεύων καθηγητής μέσω των γνωριμιών που έχει καθοδηγεί τον υποψήφιο σε ποιο περιοδικό ή σε ποιο συνέδριο θα κάνει την δημοσίευσή του.
Το "αντάλλαγμα" είναι να μπει μαζί με το όνομα του υποψήφιου και το όνομα ή τα ονόματα όσων άλλων άσχετων με την εργασία επιθυμεί ο καθηγητής.
Οι άσχετοι αυτοί επειδή ακριβώς έχουν "μπάρμπα στην Κορώνη" χρεώνονται με δημοσιεύσεις για τις οποίες δεν έχουν γράψει ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΓΡΑΜΜΗ αποκτώντας έτσι πλεονέκτημα απέναντι σε κάποιους συναδέλφους τους που αγωνίζονται τίμια και σκληρά για τη δική τους επιστημονική ανάδειξη.
Όλα αυτά δεν είναι ούτε πρωτάκουστα ούτε αποτελούν την ανακάλυψη του τροχού. Είναι πράγματα γνωστά και ερμητικά κλειστά στον ακαδημαϊκό χώρο. Κάτι σαν την περίπτωση της οικογενειοκρατίας στα ΑΕΙ την οποία πολύ όψιμα ανακάλυψαν κάποιοι.
Με όλα τα παραπάνω σε καμία περίπτωση δεν αμφισβητώ τις δημοσιεύσεις στο σύνολό τους. Απλά ισχυρίζομαι ότι καλά θα κάνουμε να κρατάμε μία μικρή επιφύλαξη όταν πρόκειται να αξιολογήσουμε την επιστημοσύνη κάποιου μέσα από το συγκεκριμένο κριτήριο.
Ο παράγοντας της αντικειμενικότητας ενδεχομένως να παρουσιάζει προβλήματα.
Βασίλης Σωτηρούδας