H έρευνα στην Παιδαγωγική. Τυπολογία, μοντέλα, μέθοδοι έρευνας, τεχνικές συλλογής δεδομένων. H σημασία των Παιδαγωγικών ερευνών στο ‘πεδίο’. Ο κοινωνικός ρόλος της επιστήμης.
ελληνόγλωσση βιβλιογραφία
Αρόν, Ραϋμόν (1984). Η εξέλιξη της Κοινωνιολογικής σκέψης. τομ. Β΄ (Durkheim, Pareto, Weber)/μτφρ. Μπάμπης Λυκούδης. Αθήνα: Γνώση, 1984.
Γέμπτος, Πέτρος Α. (19852). Μεθοδολογία των Κοινωνικών Επιστημών: μεταθεωρία και ιδεολογική κριτική των Επιστημών του Ανθρώπου. τομ Α΄. Αθήνα: Παπαζήση.
Γκότοβος, Θανάσης (1983). «Η ποιοτική έρευνα στις Επιστήμες της Αγωγής: μεθοδολογικές προϋποθέσεις για την εμπειρική προσέγγιση της εκπαιδευτικής πραγματικότητας», Δωδώνη, ΕΕΦΣ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, τομ. 12, Ιωάννινα, 199-234...
(1986). «Κλειστές ερευνητικές τεχνικές και εκπαιδευτική πραγματικότητα», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 29, 82-87.
Δαγδιλέλης, Βασίλης & Ελένη Χοντολίδου «Η απουσία της ερμηνείας στις ελληνικές παιδαγωγικές έρευνες και η μονοκρατορία του ποσοτικού παραδείγματος: ένα ερώτημα επιστημολογικής νομιμότητας», στα Πρακτικά του 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου (Αθήνα 2000). Ελληνική Παιδαγωγική και εκπαιδευτική έρευνα, τόμ. Β΄, 25-45.
Κάλφας, Βασίλης (1978). «Διαμόρφωση και εξέλιξη της Κριτικής Θεωρίας της Σχολής της Φραγκφούρτης», Πολίτης, 21, 70-78 και 22, 56-65.
Καλφόπουλος, Κώστας Θ. επιμ. (2003). Η ποιοτική παράδοση στις Κοινωνικές Επιστήμες. Αθήνα: Νήσος.
Κελπανίδης, Μιχάλης (1988). Εισαγωγή στη Μεθοδολογία της Παιδαγωγικής έρευνας. Θεσσαλονίκη: Α.Π.Θ., 1-29.
Μιχαλακόπουλος, Γεώργιος Σ. (1990). Κοινωνιολογία και Εκπαίδευση: προσεγγίσεις στην κοινωνιολογική διερεύνηση της εκπαίδευσης και της εκπαιδευτικής πράξης. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 1-50.
Ξωχέλλης, Π.Δ. (1985). «Διδακτική έρευνα: θεωρητικό πλαίσιο, στόχοι και μεθοδολογία, προβλήματα και προοπτικές», Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 3, 57-72.
ξενόγλωσση βιβλιογραφία
Barton, Len & Stephen Walker (1984). Social Crisis and Educational Research. London: Croom Helm.
Brown, Andrew & Paul Dowling (1998). Doing research/reading research: a mode of interogation for Education. London: Falmer Press.
Bryman, Alan (1988). Quantity and Quality in Social Research. London: Unwin-Hyman.
Brewer, John & Albert Hunter (1989). Multimethod Research: a synthesis of styles. Newbury Park: Sage.
Burgess, Robert G. ed. (1982). Field Research: a source book and field manual. London: Allen and Unwin.
Cohen, Louis & Lawrence Manion (1980). Research Methods in Education. London: Croom Helm και στα ελληνικά: Cohen, Louis & Lawrence Manion (1980). Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας/μτφρ. Χρυσούλα Μητσοπούλου & Μάνια Φιλοπούλου. Αθήνα: Έκφραση.
Giddens, Anthony (1989). Sociology. Cambridge: Polity Press, 659-716.
Glaser, B. & A. Strauss (1967). The Discovery of Grounded Theory Strategies for Qualitative Research. London: Weidenfeld and Nicholson.
Kirk, Jerome & Marc L. Miller (1986). Reliability and Validity in Qualitative Research. London: Sage.
Miles, Mathew B. & Michael A. Huberman (1984). Qualitative Data Analysis: a sourcebook of new methods. London: Sage.
Shipman, Marten (19812). The Limitations of Social Research. London: Longman.
Walker, Robert, ed. (1985). Applied Qualitative Research. Aldershot: Gower, 1985.
Wax, Rosaline (1971). Doing Fieldwork: warnings and advice. Chicago: The University of Chicago Press.
Aνάλυση περιεχομένου
Θεωρία
ελληνόγλωσση βιβλιογραφία
Μπονίδης, Κυριάκος & Ελένη Χοντολίδου (1997). «Έρευνα σχολικών εγχειριδίων: από την ποσοτική ανάλυση περιεχομένου σε ποιοτικές μεθόδους ανάλυσης-το παράδειγμα της Ελλάδας», Πρακτικά Ζ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδας, 188-224.
Πάλλα, Μαρία. «Η ανάλυση περιεχομένου», Φιλόλογος, 67, 1992, 45-54.
ξενόγλωσση βιβλιογραφία
Berelson, Bernard (1952). Content analysis in Communication Research. New York: Haffner Press.
Krippendorff, Klaus (1980). Content Analysis: an introduction to its methodology. Berverly Hills: Sage.
Rosengren, Karl Erik, ed. (1981). Advances in Content Analysis. Bereverly Hills: Sage.
Weber, Robert Philip (1985). Basic Content Analysis. Berverly Hills: Sage.
Εφαρμογές
ελληνόγλωσση βιβλιογραφία
Αχλης, Νίκος (1983). Οι γειτονικοί μας λαοί, Βούλγαροι και Τούρκοι στα σχολικά βιβλία Ιστορίας Γυμνασίου και Λυκείου. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 1983.
Αχλης, Νίκος & Λένα Λόππα-Γκουνταρούλη (1987). «Ο εκπαιδευτικός και το έργο του μέσα από τα Αναγνωστικά βιβλία του Δημοτικού Σχολείου», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 34, 46-54.
Γεωργίου-Νίλσεν, Μ. (1980). Η οικογένεια στα αναγνωστικά του Δημοτικού. Αθήνα: Κέδρος.
Ζιώγου-Καραστεργίου, Σ. & B. Δεληγιάννη-Κουϊμτζή (1981). «Το στερεότυπο για τους ρόλους των φύλων στα αναγνωστικά του Δημοτικού Σχολείου», Φιλόλογο, 23, 282-295.
Κανταρτζή, Ευαγγελία (1991). Η εικόνα της γυναίκας: διαχρονική έρευνα των αναγνωστικών βιβλίων του Δημοτικού Σχολείου. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης.
Κανταρτζή, Ευαγγελία (1992). «Τα στερεότυπα για το ρόλο των δύο φύλων μέσα από τις εικόνες των αναγνωστικών», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 62, 55-64.
Κουϊμτζή-Δεληγιάννη, Β. (1987). «Τα στερεότυπα για τους ρόλους των δύο φύλων στα εγχειρίδια του δημοτικού σχολείου ‘Η γλώσσα μου’», Φιλόλογος, 49, 229-248.
Λόππα-Γκουνταρούλη, Ελένη (1992). «Η γυναικεία παρουσία στα Κείμενα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Λυκείου», Νέα Παιδεία, 62, 55-73.
Ματσαγγούρας, Γ.Η. (1982). «Η επίδραση των (ελληνικών) Μαθηματικών βιβλίων στην εκπαίδευση των μαθητριών στα Μαθηματικά», Νέα Παιδεία, 22, 81-85.
Μαυρογιώργος, Γ. (1982). Η εγκυρότητα περιεχομένου των γραπτών εξετάσεων στο μάθημα της Ιστορίας. Ιωάννινα.
Μούτσιος, Σταύρος (1994). Το μάθημα της Μελέτης του Περιβάλλοντος στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: περιγραφή και ανάλυση του προγράμματος διδασκαλίας/αδημοσίευτη μεταπτυχιακή εργασία. Θεσσαλονίκη.
Μπονίδης, Κυριάκος (1992). Η Διεθνής Εκπαίδευση στο γλωσσικό μάθημα του σύγχρονου ελληνικού Δημοτικού σχολείου: έρευνα σχολικών εγχειριδίων/αδημοσίευτη μεταπτυχιακή εργασία. Θεσσαλονίκη.
Μπονίδης, Κυριάκος (1998). Έρευνα των προδιαγραφών της διδασκαλίας στην ελληνική πρωτοβάθμια εκπαίδευση: Η ανάλυση των εν χρήσει σχολικών εγχειριδίων του γλωσσικού μαθήματος υπό το πρίσμα της Παιδαγωγικής της Ειρήνης, Διδακτορική Διατριβή. Θεσσαλονίκη.
Προσκόλλη, Αργυρώ (1990). «Ιδεολογικό περιεχόμενο των Αναγνωστικών του Δημοτικού Σχολείου όπως διαμορφώνεται μέσα από οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές απόψεις και αναφορές: ιδεολογικά πρωθύστερα σε ετεροχρονισμένα σχήματα», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 50, 53-64.
Φραγκουδάκη, Αννα (1978). Τα Αναγνωστικά βιβλία του Δημοτικού Σχολείου: ιδεολογικός πειθαναγκασμός και παιδαγωγική βία. Αθήνα: Θεμέλιο.
ξενόγλωσση βιβλιογραφία
Freebody, Peter & Carolyn D. Baker (1985). “Children's first schoolbooks: introductions to the culture of literacy”, Harvard Educational Review, 55(4), 381-398.
Inglis, W.F.J. (1979). “A content analysis of ‘O’ Level papers on Imperial and Commonwealth History set by two GCE Examination Boards”, Educational Review, 31(1), 11-17.
Inglis, W.F.J. (1981). “A content analysis of ‘O’ and ‘A’ Level papers set by GCE Examination Boards”, Teaching History, 29, 20-22.
Discourse analysis (Ανάλυση λόγου)
Burgess, Robert G. (1982). “Multiple Strategies in Field Research”, στο Burgess, Robert G. Field Research: a Sourcebook and Field Manual. London: Allen & Unwin, 163-167.
Casas-Coulthard, Carmen Rosa & Malcolm Coulthard eds (1996). Texts and practices: readings in Critical Discourse Analysis. London: RKP.
Fairclough, Norman (1988). Language and Power. London: Longman.
--- (1992). Discourse and Social Change. Cambridge: Polity Press.
--- ed. (1992). Critical Language Awareness. London: Longman.
Foucault, Michel (1982). “The Subject and Power”, στο Dreyfous, Hubert & Paul Rabinow. Michel Foucault: beyond Structuralism and Hermeneutics. New York: Harvester Wheatsheaf.
Gee, James (1990). Social Linguistics and Literacies: Ideology in Discourses. London: Falmer.
Gergen, Kenneth J. (19942 /1982). Toward transformation of Social Knowledge. London: Sage.
Henriques, Julian et al. (1984). Changing the Subject: Psychology, Social Regulation and Subjectivity. London: Methuen.
Hodge, Robert & Gunther Kress (19932). Language as Ideology. London: RKP.
Kress, Gunther (1979). “The social values of speech and writing”, στο Fowler, Roger et al. Language and Control. London: RKP, 46-62.
--- (1985). “Ideological Structures in Discourse”, στο Van Dijk, T.A. Hanbook of Discourse Analysis, Vol. 4. London: Academic Press, 27-42.
--- (1988). “Language as Social Practice”, στο Kress, Gunther, ed, Communication and Culture. Kensington: New South Wales University Press, 79-129.
--- (1989). Linguistic processes in sociocultural practice. Oxford: Oxford University Press.
--- (1993). “Against arbitrariness: the social production of the sign as a foundational issue in critical discourse analysis”, Discourse and Society, 4(2), 169-191.
--- (1994). “Structures of Discourse and Structures of Explanation”, unpublished paper.
--- (1996). “Representational resources and the production of subjectivity: questions for the theoretical development of Critical Discourse Analysis in a multicultural society”, στο CasasCoulthard, Carmen Rosa & Malcolm Coulthard eds (1996). Texts and practices: readings in Critical Discourse Analysis. London: RKP, 15-31.
Moon, Brian (1992). Literary Terms: a Practical Glossary. London: English and Media Centre.
Redmond, P., Evans, P., Jreson, J. & K. Wedel (1988). “Comparing the Curriculum development process in special schools: a systemetic qualitative approach”, European Journal of Special Needs Education,
Sieber, Sam (1982). “The Integration of Fieldwork and Survey Methods”, στο Burgess, Robert G. Field Research: a Sourcebook and Field Manual.London: Allen & Unwin, 176-188.
Stubbs, Michael (1986). “Applied Discourse Analysis and Educational Lingusitics”, στο Stubbs, Michael. Educational Linguistics. New York: Basil Blackwell, 29-61.
Walker, Robert (1985). “An Introduction to Applied Qualitative Research”, στο Walker, Robert ed. Applied Qualitative Research. Aldrshot: Gower, 3-26.
Woolgar, Steve (1988). Knowledge and Reflection: new Frontiers in the Sociology of Knowledge. London: Sage.
--- (1988). Science: the Very Idea. London: RKP.
Η εθνογραφία στην Παιδαγωγική
ελληνόγλωσση βιβλιογραφία
Πηγιάκη, Πόπη (1988). Εθνογραφία: η μελέτη της ανθρώπινης διάστασης στην κοινωνική και παιδαγωγική έρευνα. Αθήνα: Γρηγόρης.
Σκουτέρη-Διδασκάλου, Νόρα (1979). «Η Ανθρωπολογία σε κρίση: σημεία καμπής και θεωρητικά αδιέξοδα», Πολίτης, 30, 20-35 και 31, 31-38.
--- (1998). «Υπό παρατήρησιν… κείμενα και υποκείμενα ανθρωπολογικών πρακτικών», στο Ανθρωπολογία και εθνογραφία. Δ. Γκέφου-Μαδιανού επιμ. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Χοντολίδου, Ελένη (1989). «Ανθρωπολογικήεθνογραφική προσέγγιση», στην Παιδαγωγική. Ψυχολογική Εγκυκλοπαίδεια. τομ. 1ος. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 498-500.
ξενόγλωσση βιβλιογραφία
Adelman, Clem (1981). Uttering, Muttering: collecting, using and reporting talk for social and educational research. London: Grant McIntyre.
Burgess, Robert G. (1984). In the Field: an introduction to the field research. London: George Allen & Unwin.
Burgess, Robert G. ed. (1982). Field Research: a source book and field manual. London: Allen and Unwin, sections 13.
Burgess, Robert G. ed. (1984). The Research Process in Educational Settings: ten case studies. London: Falmer Press.
Burgess, Robert G. ed. (1985). Field Methods in the Study of Education. London: Falmer Press.
Clifton, James A., ed. (1968). Introduction to Cultural Anthropology: essays in the scope and methods of the science of man. New York: Houghton Mifflin, 336-476.
Goodson, Ivor & Stephen Ball (1984). Defining the Curriculum: histories and ethnographies. London: Falmer Press.
Hammersley, Martyn (1990). Classroom Ethnography. Milton Keynes: The Open University Press.
Hammersley, Martyn ed. (1983). The Ethnography of Schooling. Drieffield: Nafferton.
Hammersley, Martyn & P. Atkinson (1983). Ethnography: principles and practice. London: Tavistock.
Hammersley, Martyn & Peter Woods (1976). The Process of Schooling: a sociological reader. London: RKP.
Hammersley, Martyn & Peter Woods eds (1984). Life in School: the Sociology of pupil culture. Milton Keynes: The Open University Press.
Hammersley, Martyn (1984). Ethnography: Methods and Data. Milton Keynes: The Open University Press.
Hammersley, Martyn (1990). Classroom Ethnography. Milton Keynes: The Open University Press.
Hammersley, Martyn, ed. (1983). The Ethnography of Schooling. Drieffield: Nafferton.
Harrington, Charles C. (1982). “Anthropology”, στο Mitzel, Harold, ed. (19825). Encyclopedia of Educational Research. London: Collier MacMillan, Vol. I, 132-137.
Musgrove, Frank (1982). Education and Anthropology: other cultures and the teacher. Chichester: John Wiley and sons.
Nicholson, Clara (1968). Anthropology and Education. Columbus: Charles E. Merill.
Poppleton, Pamela K. (1975). “The Classroom Setting as a Unit of Analysis in Observational Studies”, στο Chanan, Gabriel & Sara Delamont Frontiers of Classroom Research. NFER.
Robinson, Philip E. (1974). “An Ethnography of Classrooms”, Eggleston, John, ed. Contemporary Research in the Sociology of Education. London: Methuen, 251-266.
Rutter, M. et al. (1979). Fifteen Thousand Hours. Somerset: Open Books.
Smith, Louis M. (19825). “Ethnography”, στο Mitzel, Harold, ed. Encyclopedia of Educational Research. London: Collier MacMillan, Vol. II, 587-592.
Stubbs, M. & S. Delamont, eds (1976). Explorations in Classroom Observation. Chichester: Wiley.
Walden, R. & V. Walkerdine (1982). Girls and Maths: the early years. University of London Institute of Education/Bedford Way Papers.
Walker, Robert, ed. (1985). Applied Qualitative Research. Aldershot: Gower, 92-129.
Φωτογραφία και παιδαγωγική έρευνα
ελληνόγλωσση βιβλιογραφία
Barthes, Roland (1983). Ο φωτεινός θάλαμος: δοκίμιο για τη φωτογραφία/μτφρ. Γιάννης Κρητικός. Αθήνα: Ράππα.
Barthes, Roland (1998). Εικόνα-μουσική-κείμενο/μτφρ. Γιώργος Σπανός. Αθήνα: Πλέθρον.
Berger, John (1986). Η εικόνα και το βλέμμα/μτφρ. Ζαν Κονταράτου. Αθήνα: Οδυσσέας.
Κατσάγγελος, Γιώργος (1993) Η χειρονομία στη φωτογραφία: συναφή θέματα χώρου και δράσης. Αθήνα: Μωρεσόπουλος/Φωτογραφία.
Μεταξιώτης, Γιώργος (1997). Σημειολογία της φωτογραφίας: το παράδειγμα των διδακτικών εγχειριδίων. Αδημοσίευτη μεταπτυχιακή εργασία.
Πασχαλίδης, Γρηγόρης (1996). «Σημείων Αγωγής/Σημεία Αγωγής», Ελληνική Σημειωτική Εταιρία. Σημειωτική + Εκπαίδευση (επιμ. Σταύρος Καμαρούδης & Ελένη Χοντολίδου). Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, 15-22.
Πηγιάκη, Πόπη (1988). Εθνογραφία: η μελέτη της ανθρώπινης διάστασης στην κοινωνική και παιδαγωγική έρευνα. Αθήνα: Γρηγόρης.
Ποτηρόπουλος, Πάρης (1998). Η φωτογραφία ως μαρτυρία. Αδημοσίευτη δευτερεύουσα μεταπτυχιακή εργασία.
Σκουτέρη-Διδασκάλου, Ελεονώρα (1993-94). «Φωτογραφίζοντας την προσφυγική Ελλάδα: μνήμη και ιστορία», Εντευκτήριο, 25, 85-92.
--- (1979). «Η Ανθρωπολογία σε κρίση: σημεία καμπής και θεωρητικά αδιέξοδα», Πολίτης, 30, 20-35 και 31, 31-38.
Sontag, Susan (1983). H αισθητική της σιωπής/μτφρ. Ηρακλής Παπαϊωάννου. Αθήνα: Νεφέλη.
Χεκίμογλου, Βαγγέλης & Βούλα Μαραγγίδη (1992). Πρόσωπα προσφύγων: από αρχεία και εφημερίδες της εποχής 1922-1924. Θεσσαλονίκη: Εθνική Τράπεζα.
Χοντολίδου, Ελένη (1989). «Ανθρωπολογική-εθνογραφική προσέγγιση», στην Παιδαγωγική. Ψυχολογική Εγκυκλοπαίδεια. τομ. 1ος. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 498-500.
ξενόγλωσση
Agee, James & Evans, Walker. Let us now praise famous men. London: Peter Owen, 1975.
Barthes, Roland (1980). Camera Lucida: reflections on photography/μτφρ. Richard Howard. London: Flamingo.
Barton, David et al. (s.a.). “Photographing literary practices”, Centre for Language in Social Life-Working Paper series, no. 41.
Berger, John (1972). Ways of seeing. Harmondsworth: British Broadcasting Corporation and Penguin Books.
--- (1978). “Ways of remembering”, Camerawork, 1-2.
--- (1980). About Looking. London: Writers and Readers.
Bourne, Richard & Brian MacArthur (1970). The Struggle for Education 1870-1970: a pictorial history of popular education and the National Union of Teachers. New York: Philosophical Library Inc.
Bourdieu, Pierre (1990[1965]). Photography: a middle-brow Art/μτφρ. Shaun Whiteside. Oxford: Polity Press.
Carter, Paul (1979). “Photography as social action”, Visual Education, November, 28-30.
Dennet, Terry & Jo Spence (1976-77). “Photography, Ideology and Education”, Screen Education, 21, 42-70.
Dewdney, Andrew & Martin Lister (1988). Youth, culture and photography. London: Macmillan Education.
Hockings, Paul, ed. (1975). Principles of Visual Anthropology. Hague: Mouton.
Hodge, Robert & Gunther Kress (1988). Social Semiotics. Oxford: Polity Press.
Kress, Gunther & Theo van Leeuwen (1990). Reading Images. Victoria: Deakin University.
--- (1996). Reading Images: the Grammar of Visual Design. London: RKP.
Kress, Gunther (1979). “The social values of speech and writing”, στο Fowler, Roger/Hodge, Bob/Kress, Gunther & Tony Trew. Language and Control. London: RKP, 46-62.
Marsden, Dennis (19822). Workless. London: Croom Helm.
Mohr, Jean (1978). “Ways of working”, Camerawork, July, 3.
Newmark, Victoria (1978). “Photography in teaching and leraning”, Visual Education, November 1978, 27-29.
Prosser, Jon (1992). “Personal Reflections on the use of photography in an ethnographic case study”, British Educational Research Journal, 18(4), 397-411.
Sanders, Noel (1988). “Angles on the Image”, στο Krees, Gunther, ed. Communication and Culture: an introduction. Kensington: New South Wales University Press, 131-154.
Tong, Diane (1992). “Photographier les Tsiganes”, Ètudes Tsiganes, 2, 25-30.
Wagner, Jon, ed. (1979). Images of information: still photography in the Social Sciences. Beverly Hills/London: Sage.
Walker, Rob & Clem Adelman (1975). A guide to classroom observation/photographs by Janine Wiedel. London: Methuen.
Walker, Rob & Janine Wiedel (1985). “Using Photographs in a Discipline of Words”, στο Burgess, Robert G. ed. Field Methods in the Study of Education. London: The Falmer Press.
Webster, Frank (1980). The New Photography: responsibility in visual communication. London: John Calder.
Μελέτη περίπτωσης (case study)-συνέντευξη
θεωρία
Adelman, Clem & Rob Walker (1975). “Developing Pictures for Other Frames: action research and case study” Chanan, Gabriel & Sara Delamont. Frontiers of Classroom Research. NFER, 220-232.
Ball, Stephen J. (1981). Beachside Comprehensive: a case study of Secondary Schooling. Cambridge: Cambridge University Press.
Burgess, Robert G. (1982). Field Research: a Sourcebook and Field Manual. London: Allen & Unwin κεφ. 15, 16.
Denny, Terry (1978). “In Defense of Story Telling as a First Step in Educational Research”, College of Education, University of Illinois-Urbana/Champaign, International Reading Association: Houston, TX, (σε μορφή φωτοτυπίας).
Hammersley, Martyn, ed. (1986). Case Studies in Classroom Research. Milton Keynes: The Open University Press.
Hargreaves, D.H. (1967). Social Relations in a Secondary School. London: RKP.
Jackson, Philip W. (1968). Life in Classrooms. New York: Holt, Reinhart and Winston.
Rudduck, Jean & David Hopkins, eds (1985). Research as a Basis for Teaching: readings from the work of Lawrence Stenhouse. Oxford: Heineman Educational Books.
Shipman, Marten, ed. (1976). The Organization and Impact of Social Research: six original case studies in education and behavioural sciences. London: RKP.
Simons, Helen (1977). “Conversation Piece: the practice of interviewing in case study research” Norris, N., ed. Safari II: theory in practice.CARE Occasional Publications No. 4. Norwich: CARE, 116-135.
Simons, Helen, ed. (s.a.). Towards a Science of the Singular. University of East Anglia: Centre for Applied Research in Education.
Stenhouse, Lawrence (1985). “A Note on Case Study and Educational Practice”, Burgess, Robert, ed., Burgess, Robert G. Field Research: a Sourcebook and Field Manual. London: Allen & Unwin 263-272.
Walford, Geoffrey (1986). Life in Public Schools. London: Methuen.
Yin, Robert K. (19892). Case Study Research: design and methods. London: Sage.
εφαρμογές
ελληνόγλωσση βιβλιογραφία
Ξωχέλλης, Π.Δ. κ.ά. (1986). «Μεθόδευση της διδασκαλίας και αξιολόγηση της σχολικής επίδοσης στο Γυμνάσιο και Λύκειο: πορίσματα μιας εμπειρικής έρευνας», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 26, 85-103.
Ξωχέλλης, Π.Δ. & Diether Hopf (2003). Γυμνάσιο και Λύκειο στην Ελλάδα: Διαχρονικά ερευνητικά δεδομένα, κριτικές επισημάνσεις, μελλοντικές προοπτικές. Θεσσαλονίκη: Ελληνικά γράμματα.
Κωττούλα, Μαρία (1991). Το Τεχνικό-Επαγγελματικό Λύκειο από τη σκοπιά των μαθητών: μία έρευνα περίπτωσης (case study)/μεταπτυχιακή εργασία. Θεσσαλονίκη.
Παπαναούμ-Τζίκα, Ζωή (1989). Πολιτική κοινωνικοποίηση και σχολείο: κριτική θεώρηση και εμπειρική έρευνα. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης.
Φρειδερίκου, Αλεξάνδρα & Φανή Φολερού-Τσερούλη (1991). Οι δάσκαλοι του Δημοτικού Σχολείου: μία κοινωνιολογική προσέγγιση. Αθήνα: Υψιλον.
Jones, Ken (1994). “A new kind of cultural politics? The 1993 boycott of testing”, Changing English, 2(1), 84-110.
Έρευνα δράσης (action research)
ελληνόγλωσση βιβλιογραφία
Βαρνάβα-Σκούρα, Τζέλλα (1992). «Για έναν επιτυχημένο αλφαβητισμό στο σχολείο: έρευνα-δράση σε σχολεία του Βύρωνα», στο Αλφαβητισμός και διδασκαλία της μητρικής γλώσσας (Πανελλήνιο Συνέδριο). Ανάβυσσος Αττικής 23-25 Νοεμβρίου 1989. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ-ΓΓΛΕ, 139-144.
Βαρνάβα-Σκούρα, Τζέλλα & Δημήτρης Βεργίδης (1992). «Η πρόληψη του λειτoυργικού αναλφαβητισμού στο δημοτικό σχολείο: δημιουργία πλαισίων στήριξης για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες», στο Τα προβλήματα διδασκαλίας της πρώτης γραφής και ανάγνωσης (Συμπόσιο). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 163-167.
Βεργίδης, Δημήτρης (1993). «Νεοφιλελεύθερη εκπαιδευτική πολιτική και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 69 και 70, 43-49 και 67-73.
«Έρευνα δράσης» (1990). Παιδαγωγική-Ψυχολογική Εγκυκλοπαίδεια-Λεξικό, τομ. 4ος. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Κατσαρού, Ελένη (1998). Αναμόρφωση Αναλυτικού Προγράμματος με ενεργή συμμετοχική έρευνα: το παράδειγμα της Νεοελληνικής γλώσσας (διδακτορική διατριβή). Αθήνα: Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών.
Κατσαρού, Ελένη & Βασίλης Τσάφος (2002). Από τη διδασκαλία στην Έρευνα: η Εκπαιδευτική Έρευνα Δράσης. Αθήνα: εκδόσεις Σαββάλα.
Ξωχέλλης, Π.Δ. (1985). «Διδακτική έρευνα: θεωρητικό πλαίσιο, στόχοι και μεθοδολογία, προβλήματα και προοπτικές», Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 3, 57-72.
Σουβατζή Δέσποινα (1993). «Όταν αναζητούμε τις απαντήσεις στην πράξη ή η καταγραφή μιας εμπειρίας», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 71, 45-47.
Τσάφος, Βασίλης (1998). O εκπαιδευτικός-ερευνητής και η διασκαλία της δραματικής ποίησης από μετάφραση στο Γυμνάσιο (διδακτορική διατριβή). Αθήνα: Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών.
Φιλάρετος, Θοδωρής & Ελένη Χοντολίδου (1999). «Διδάσκοντας από κοινού λογοτεχνία στο Γυμνάσιο», στο Αποστολίδου, Βενετία & Ελένη Χοντολιδου επιμ. Λογοτεχνία και Εκπαίδευση. Αθήνα: τυπωθήτω-Γιώργος Δραδανός, 53-71.
ξενόγλωσση βιβλιογραφία
Adelman, Clem & Rob Walker (1975). “Developing Pictures for Other Frames: action research and case study” Chanan, Gabriel & Sara Delamont. Frontiers of Classroom Research. NFER, 220-232.
Adelman, Clemm et al (s.a.). Ford Teaching Project: the stranger in the classroom. Centre for Applied Research in Education.
Aston, Alastair (1980). “The Humanities Curriculum Project” Stenhouse Lawrence. Curriculum research and development in action. London: Heineman, 139-148.
Carr, Wilfrid & Stephen Kemmis (1986). Becoming Critical: Education, Knowledge and Action Research. London: Falmer Press.
Chisholm, Lynne (1990). “Action Research: some methodological and political considerations”, British Educational Research Journal, 16 (3), 249-257.
Elliot, John (1991). Action research for Educational Change. Milton Keynes, Open University Press.
--- (1985). “Facilitating Action Research in Schools: some dilemmas”, Burgess, Robert, ed. Field Methods in the Study of Education. London: The Falmer Press, 235-262.
Elliott, John & Dave partington (s.a.). Ford Teaching Project: three points of view in the classroom-generating hypotheses from classroom, observations, recordings and interviews. Centre for Applied Research in Education.
Glasser, B. & A. Strauss (1967). The Discovery of Grounded Theory Strategies for qualitative research. Weidfield & Nicolson.
Hopkins, David (1985). A Teacher’s Guide to Classroom Research. Milton Keynes: Open University Press, 23-45.
Hoyle, E./Megarry, J. & M, Atkin eds (1980). World Year Book of Education: The Professional Development of Teachers. London: Kogan Page, 308-324.
Humble, S. & Helen Simons (1978). From council to classroom: An Evaluation of the Diffusion of the Humanities Curriculum Project. London: MacMillan.
Kemmis, S. (19942). “Action Research”, στο Husen, Torsten & Neville Postlethwaite eds The International Encyclopedia of Education. Oxford: Pergamon, 42-48.
Kemmis, S. & Robin McTaggart (19883). The Action Research Reader. Deakin University Press.
McNiff, Jean (1988). Action Research: principles and practice. London: Macmillan Education.
Nichols, Ralph (1995). “My learning about empowerment and the quality of care”, Action Researcher, 2, 26-28.
Nixon, John et al eds (1979). Teachers in Research: a report on the role of Teacher in Research conference held at Fircroft College, Birmingham 16-19 November 1979. Schools Council.
Nixon, John, ed. (1981). A Teacher's Guide to Action Research: evaluation, inquiry and development in the classroom. London: Grand McIntyre.
Rudduch, Jean & David Hopkins eds (1985). Research as a basis for teaching: readings from the work of Lawrence Stenhouse. Oxford: Heineman.
Rudduck, Jean (1976). Dissemination of Innovation: the Humanities Curriculum Project. London: Evans & Methuen.
Schools Council & Nuffild Foundation (1970). The Humanities Curriculum Project: an introduction. London: Heineman.
Taylor, Vivien (1995). “Helping student teachers to reflect on their practice”, Action Researcher, 2, 4-5.
Webb, Rosemary (1990). Practitioner Research in the Primary School. London: Falmer Press, ιδίως κεφ. 1 και 11.
Σημειωτική
ελληνόγλωσση βιβλιογραφία
Barthes, Roland (1973[1970-1957] [1978]). Μυθολογίες-μάθημα/μτφρ. Καίτη Χατζηδήμου & Ιουλιέττα Ράλλη. Αθήνα: Ράππας.
Διαβάζω, αφιέρωμα στον Ουμπέρτο Έκο, 145, 4/6/1986.
Διαβάζω, αφιέρωμα στη Σημειολογία, 71, 15/6/1983.
Έκο, Ουμπέρτο (χ.χ.). Η Σημειολογία στην καθημερινή ζωή. Αθήνα: Μαλλιάρης-Παιδεία.
Ελληνική Σημειωτική Εταιρία (1979). Σημειωτική και κοινωνία. Αθήνα: Οδυσσέας.
Ελληνική Σημειωτική Εταιρία (1986). Η δυναμική των σημείων: πεδία και μέθοδοι μιας κοινωνιοσημειωτικής (επιμ. Α.-Φ. Λαγόπουλος, Πέτρος Μαρτινίδης Κάριν Μπόκλουντ-Λαγοπούλου, Κ. & Β. Σπυριδωνίδης). Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής.
Ελληνική Σημειωτική Εταιρία (1996). Η ζωή των σημείων. (επιμ. Ερατοσθένης Καψωμένος & Γρηγόρης Πασχαλίδης). Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής
Ελληνική Σημειωτική Εταιρία (1996). Σημειωτική + Εκπαίδευση (επιμ. Σταύρος Καμαρούδης & Ελένη Χοντολίδου). Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής
Ελληνική Σημειωτική Εταιρία (1996). Άνθρωπος ο σημαίνων. Τομ. 1: Λόγος και ιδεολογία, τόμ. 2: Η μεταμοντέρνα ματιά και ο νοητικός χώρος. (επιμ. Α.-Φ. Λαγόπουλος, Κάριν Μπόκλουντ-Λαγοπούλου, Βάνα Τεντοκάλη, Κούλα Τσουκαλά). Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής
Marcus, Solomon (1986). Το παράδοξο/μτφρ. Ελένη Οικονόμου. Αθήνα: Πνευματικός.
Marcus, Solomon (1986). Σημεία για τα σημεία: μία εισαγωγή στη Σημειωτική/μτφρ. Νίκος Κοσμάς. Αθήνα: Πνευματικός.
Παπαγιώργης, Κωστής επιμ. (1981). Κείμενα Σημειολογίας: Μπενβενίστ, Μπάρτ, Ντεριντά, Πιρς, Φουκώ. Αθήνα: Νεφέλη.
Σεμινάριο 5, (περιοδική έκδοση της Π.Ε.Φ.), «Γλώσσα και εκπαίδευση».
ξενόγλωσση βιβλιογραφία
Cobley, Paul & Litza Jansz (1997). Semiotics for beginners. Cambridge: Icon Books.
Hodge, Robert & Gunther Kress (1988). Social Semiotics. Oxford: Polity Press.
