31 Αυγ 2010

Ο ρόλος των επιμορφωτών εκπαιδευτικών για την παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ.


Ανακτήθηκε από eye-ypepth

Η ένταξη της χρήσης των Τ.Π.Ε. στην εκπαιδευτική διαδικασία συνιστά μία καινοτομία κυρίως ως προς τις ανθρώπινες διαδικασίες, για την εφαρμογή της οποίας απαιτείται ένα πλέγμα υποστηρικτικών δραστηριοτήτων μεταξύ των οποίων σημαντικό βάρος έχουν αυτές που αφορούν στον εκπαιδευτικό και στην κατάλληλη επιμόρφωσή του. Στόχος της επιμόρφωσης αυτής θα πρέπει να είναι η αλλαγή του ρόλου του εκπαιδευτικού από αυτόν του απομονωμένου τεχνικού παροχέα πληροφοριών που βρίσκονται στο Αναλυτικό Πρόγραμμα και το μοναδικό βιβλίο, σε αυτόν που του επιτρέπει να αναπτύξει ένα πολύπλευρο ρόλο απ’ ευθείας παρέμβασης στη μαθησιακή διαδικασία, διαρκούς αυτοενημέρωσης, αναστοχασμού και επικοινωνίας με συναδέλφους. Για την επίτευξη του στόχου αυτού κρίνεται απαραίτητη η διαθεσιμότητα επιμορφωτών ανάλογης κατάρτισης. Οι επιμορφωτές των εκπαιδευτικών θα πρέπει να διαθέτουν γνώσεις και εμπειρία μεθόδων επιμόρφωσης έτσι ώστε να υποστηρίζουν και να εμψυχώνουν τους εκπαιδευτικούς στην ενεργή αξιοποίηση των εργαλείων υπολογιστικής τεχνολογίας και του διαδικτύου. Θα πρέπει να διαθέτουν την κατάλληλη επικοινωνιακή τακτική ώστε να βοηθούν στην μετεξέλιξη του ρόλου του εκπαιδευτικού, της εκπαιδευτικής πρακτικής και της όλης αντίληψης για τη διαδικασία και τους στόχους της μάθησης. Οι επιμορφωτές πρέπει επίσης να είναι άρτια καταρτισμένοι στο γνωστικό τους αντικείμενο, στη λειτουργία και τις μεθόδους αξιοποίησης των νέων εργαλείων και να έχουν επιστημονική κατάρτιση για τη φύση και τη διαδικασία της μάθησης και της διδασκαλίας...

Για σαφέστερη καταγραφή των δεξιοτήτων που πρέπει να διαθέτουν οι επιμορφωτές εκπαιδευτικών ακολουθεί η αναλυτική τους περιγραφή κατανεμημένη στις επιμέρους θεματικές ενότητες:

1.
Τεχνολογίες της Πληροφορικής και της Επικοινωνίας στην εκπαίδευση, εκπαιδευτική πολιτική και επιστημονική θεμελίωση
2.
Σύγχρονες αντιλήψεις για τη μάθηση και τη διδασκαλία και η εφαρμογή τους με εργαλεία υπολογιστικής και δικτυακής τεχνολογίας.
3.
Χρήση των βασικών εργαλείων πληροφορικής, πολυμεσικών εργαλείων και του διαδικτύου
4.
Χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού
5.
Θέματα υποστήριξης σχολικών εργαστηρίων πληροφορικής
6.
Διδακτική του γνωστικού αντικειμένου
7.
Μεθοδολογία επιμόρφωσης


1. Τεχνολογίες της Πληροφορικής και της Επικοινωνίας στην εκπαίδευση, εκπαιδευτική πολιτική και επιστημονική θεμελίωση



Οι επιμορφωτές θα πρέπει να γνωρίζουν α) την εκπαιδευτική πολιτική των Ευρωπαϊκών κυρίως χωρών που αφορά στην ένταξη των ΤΠΕ και β) τα μοντέλα ένταξης, χρήσης και αξιολόγησης των τεχνολογιών αυτών σε επίπεδο σχολικής μονάδας, έτσι ώστε να μπορούν να συμβάλλουν ενεργά στην ένταξή τους στην εκπαιδευτική πρακτική.



Ειδικότερα οι επιμορφωτές πρέπει:



· Να γνωρίζουν τα μοντέλα ένταξης των ΤΠΕ τόσο σε μακροεπίπεδο (εκπαιδευτική πολιτική) όσο και σε μικροεπίπεδο (σχολική μονάδα)

· Να γνωρίζουν διδακτικές και παιδαγωγικές προσεγγίσεις της χρήσης των ΤΠΕ σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα και διαθεματικές προσεγγίσεις

· Να γνωρίζουν τις βασικές κατηγορίες εκπαιδευτικού λογισμικού και βασικά στοιχεία της μεθόδου αξιολόγησής του

· Να γνωρίζουν τις βασικές προσεγγίσεις στη χρήση της τεχνολογίας των δικτύων και της επικοινωνίας στην εκπαίδευση.


2. Σύγχρονες αντιλήψεις για τη μάθηση και τη διδασκαλία και η εφαρμογή τους με εργαλεία υπολογιστικής και δικτυακής τεχνολογίας.



Οι επιμορφωτές πρέπει:



· Να είναι σε θέση να θέτουν από την αρχή το θέμα της αξιοποίησης των ΤΠΕ στο πλαίσιο της μετεξέλιξης της εκπαιδευτικής πρακτικής σύμφωνα με σύγχρονες θεωρίες μάθησης και παιδαγωγικές αντιλήψεις.

· Να αντιλαμβάνονται τη χρονική αλληλεξάρτηση της εξέλιξης της πληροφορικής και των θεωριών μάθησης.

· Να γνωρίζουν μεθόδους ενίσχυσης της ενεργού διαχείρισης της μάθησης και της ευριστικής αντιμετώπισης της γνώσης, από τους μαθητές καθώς και το δυναμικό των σύγχρονων τεχνολογιών προς την κατεύθυνση αυτή.

· Να γνωρίζουν τα χαρακτηριστικά των ρόλων του εκπαιδευτικού και του μαθητή έτσι όπως αυτοί διαμορφώνονται μέσα από τις σύγχρονες αντιλήψεις για τη μάθηση και τη διδασκαλία

· Να είναι σε θέση να οργανώνουν την τάξη και τη διδασκαλία με βάση τις αρχές που υπαγορεύονται από την παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ.

· Να γνωρίζουν τα βασικά στοιχεία σχεδιασμού εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων με διαθεματικό χαρακτήρα και τύπου project.




3. Χρήση των βασικών εργαλείων πληροφορικής, πολυμεσικών εργαλείων και του διαδικτύου



Οι επιμορφωτές πρέπει να χρησιμοποιούν με ευχέρεια τις βασικές εφαρμογές της πληροφορικής που αφορούν επεξεργασία, αναπαράσταση και επικοινωνία στοιχείων και δεδομένων και να είναι σε θέση να τις χρησιμοποιούν σε επαγγελματικά και εκπαιδευτικά θέματα. Επίσης πρέπει να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν πολυμεσικό υλικό για την παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού.



Ειδικότερα οι επιμορφωτές πρέπει:



· Να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν αποτελεσματικά και να καταλαβαίνουν τις δυνατότητες:του επεξεργαστή κειμένου, των λογιστικών φύλλων, του εργαλείου ελεύθερης και γραμμικής σχεδίασης, του εργαλείου παρουσίασης, του διαδικτύου και των εργαλείων επικοινωνίας.

· Να μπορούν σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες με τα προαναφερθέντα λογισμικά γενικής χρήσης.

· Να μπορούν να αναζητούν με αποτελεσματικό τρόπο πληροφορίες και λογισμικούς πόρους μέσα από το διαδίκτυο

· Να είναι σε θέση να δημοσιεύσουν ένα ιστοχώρο σε ένα διακομιστή

· Να μπορούν να χρησιμοποιούν ειδικό λογισμικό για τη δημιουργία ιστοσελίδων

· Να μπορούν να επικοινωνούν αποτελεσματικά μέσα από δίκτυα.

· Να γνωρίζουν τις θεωρητικές αρχές αξιοποίησης του διαδικτύου στην διδασκαλία και τη μάθηση

· Να γνωρίζουν διδακτικές προσεγγίσεις με τη χρήση του διαδικτύου

· Να μπορούν να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά πλατφόρμες σύγχρονης και ασύγχρονης επιμόρφωσης

· Να είναι σε θέση να σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν επιμορφωτικά μαθήματα με τη χρήση του διαδικτύου.

· Να μπορούν να διαχειρίζονται πολυμεσικό υλικό (εικόνα, ήχο)

· Να μπορούν να αξιοποιήσουν πολυμεσικό υλικό για διδακτική χρήση

· Να μπορούν να επιλέγουν το κατάλληλο πολυμεσικό υλικό για μια συγκεκριμένη χρήση



Στην περίπτωση των ειδικοτήτων, οι επιμορφωτές πρέπει να είναι σε θέση να εντάξουν όλα τα προαναφερθέντα στην επιμορφωτική δραστηριότητα του γνωστικού τους αντικειμένου. Επιπλέον, πρέπει να γνωρίζουν τη μέθοδο και τα εργαλεία αξιολόγησης διαδικτυακών τόπων σχετικών με την ειδικότητά τους.


4. Χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού



Οι επιμορφωτές πρέπει:



· Να γνωρίζουν στοιχεία ιστορίας της ανάπτυξης των εκπαιδευτικών λογισμικών και τους τρόπους με τους οποίους η εξέλιξη της πληροφορικής και των επιστημών της αγωγής επηρέασαν το σχεδιασμό και την παραγωγή διαφόρων ειδών λογισμικού.

· Να γνωρίζουν τις βασικές κατηγορίες λογισμικού από πλευράς χαρακτηριστικών και από πλευράς δραστηριοτήτων με τη χρήση τους.

· Να είναι σε θέση να αποφανθούν για την καταλληλότητα ενός εκπαιδευτικού λογισμικού

· Να γνωρίζουν το πλαίσιο ένταξης ενός εκπαιδευτικού λογισμικού μετά από σχετική αξιολόγησή του

· Να είναι ενημερωμένοι για όλα τα εγκεκριμένα από το Υπουργείο Παιδείας εκπαιδευτικά λογισμικά



Όσον αφορά δε τη χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού ειδικότητας, οι επιμορφωτές πρέπει να είναι άρτια καταρτισμένοι στη χρήση και τις μεθόδους αξιοποίησης λογισμικών της δικής τους ειδίκευσης και να μπορούν να κατανοήσουν πού εμπίπτει το συγκεκριμένο λογισμικό σε σχέση με τις κατηγορίες εκπαιδευτικού λογισμικού και την ιστορική εξέλιξη των λογισμικών.



Ειδικότερα οι επιμορφωτές πρέπει:



· Να είναι άριστα καταρτισμένοι στη χρήση των βασικών ειδών λογισμικού της ειδίκευσής τους.

· Να είναι σε θέση να αξιολογούν την ποιότητα των εκπαιδευτικών λογισμικών της ειδικότητάς τους, την καταλληλότητά τους καθώς και τα ενδεχόμενα μαθησιακά οφέλη, έτσι ώστε να μπορούν να επιλέγουν λογισμικά που θα χρησιμεύσουν κατά την επιμόρφωση εκπαιδευτικών.

· Να μπορούν να προετοιμάζουν μαθήματα επιμόρφωσης και να σχεδιάζουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες με αυτά.


5. Θέματα υποστήριξης σχολικών εργαστηρίων πληροφορικής



Οι επιμορφωτές θα πρέπει να έχουν τις βασικές γνώσεις για θέματα λειτουργίας και ασφαλείας του σχολικού εργαστηρίου πληροφορικής



Ειδικότερα οι επιμορφωτές πρέπει:



· Να έχουν βασικές γνώσεις για τον τρόπο λειτουργίας ενός σχολικού εργαστηρίου πληροφορικής

· Να έχουν βασικές θεωρητικές και λειτουργικές γνώσεις σχετικές με τα δίκτυα και τους σταθμούς εργασίας

· Να μπορούν να διαχειρίζονται περιφερειακές συσκευές και αποθηκευτικά μέσα

· Να είναι σε θέση να εγκαθιστούν λογισμικά και να αντιμετωπίζουν τα προβλήματα που προκύπτουν

· Να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν προβλήματα ασφαλείας τόσο του τοπικού δικτύου όσο και του διαδικτύου


6. Διδακτική του γνωστικού αντικειμένου



Οι επιμορφωτές πρέπει να κατέχουν σε βάθος το ρόλο των τεχνολογικών εργαλείων στη διδακτική του γνωστικού τους αντικείμενο που αφορούν θεωρίες μάθησης και μεθόδους διδασκαλίας, σχεδιασμό μαθησιακών δραστηριοτήτων που αξιοποιούν εργαλεία διερευνητικής μάθησης, επιστημολογία του αντικειμένου τους, αναλυτικά προγράμματα, στάσεις και πεποιθήσεις.



Ειδικότερα οι επιμορφωτές πρέπει:



· Να γνωρίζουν τα βασικά στοιχεία της εξέλιξης της επιστήμης και των εργαλείων υπολογιστικής τεχνολογίας για τη μάθηση του γνωστικού τους αντικειμένου

· Να γνωρίζουν τις σύγχρονες αντιλήψεις για τη φύση της μαθησιακής διαδικασίας στο γνωστικό τους αντικείμενο και τους τρόπους αξιοποίησης των ΤΠΕ σε αυτό το πλαίσιο.

· Να γνωρίζουν τις σύγχρονες τάσεις για τη διδακτική του γνωστικού τους αντικειμένου και τις καινούργιες διδακτικές μεθόδους αξιοποίησης εκπαιδευτικών εργαλείων στο πλαίσιο αυτό.

· Να γνωρίζουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μαθητές στο γνωστικό τους αντικείμενο καθώς και τρόπους αντιμετώπισης των δυσκολιών αυτών γενικά και ειδικά με τη χρήση των νέων εργαλείων.

· Να είναι σε θέση να εντάσσουν τη χρήση των ΤΠΕ στα Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών της ειδικότητάς τους

· Να είναι σε θέση να εκπονούν εκπαιδευτικά σενάρια και δραστηριότητες

· Να γνωρίζουν μεθόδους και εργαλεία αξιολόγησης εκπαιδευτικών σεναρίων

· Να μπορούν υποστηρίζουν και να καθοδηγούν τους επιμορφούμενους στην παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού.


7. Μεθοδολογία επιμόρφωσης



Οι επιμορφωτές πρέπει να έχουν βασικές γνώσεις σε θέματα εκπαίδευσης ενηλίκων, για τα προβλήματα και τα εμπόδια που συναντώνται κατά την επιμόρφωση εκπαιδευτικών με στόχο τη χρήση των ΤΠΕ στη διδασκαλία τους



Ειδικότερα οι επιμορφωτές πρέπει:



· Να είναι ενημερωμένοι σε θέματα εκπαίδευσης ενηλίκων και ιδιαίτερα σε θέματα που σχετίζονται με την επιμόρφωση ενηλίκων στην παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ.

· Να μπορούν να αναδείξουν τη χρησιμότητα των ΤΠΕ ως μέσο αυτοεπιμόρφωσης στους εκπαιδευτικούς.

· Να γνωρίζουν τη φύση των εννοιολογικών, συναισθηματικών και κοινωνικών προβλημάτων των εκπαιδευτικών που σχετίζονται με θέματα της επιμόρφωσής τους.

· Να μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά προβλήματα που προκύπτουν κατά την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών

· Να μπορούν να παράγουν το κατάλληλο επιμορφωτικό υλικό.

· Να μπορούν να διεξάγουν με αποτελεσματικό τρόπο επιμορφωτικές δράσεις στο πλαίσιο διαφόρων επιμορφωτικών προγραμμάτων που σχετίζονται με τις ΤΠΕ στην εκπαίδευση

· Να είναι σε θέση να ενθαρρύνουν τους εκπαιδευτικούς στην ένταξη των ΤΠΕ στην καθημερινή τους εκπαιδευτική πρακτική

· Να μπορούν να υποστηρίζουν αποτελεσματικά τους εκπαιδευτικούς στην εφαρμογή των νέων πρακτικών στην τάξη τους.

· Να είναι σε θέση να στηρίζουν αποτελεσματικά την πρακτική εφαρμογή των δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν από τους εκπαιδευτικούς

· Να μπορούν να ενθαρρύνουν και να υποστηρίζουν αποτελεσματικά τη δημιουργία ‘κοινοτήτων μάθησης’ και συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών

· Να γνωρίζουν βασικά στοιχεία διαμόρφωσης άμεσης και συνεχούς επικοινωνίας με τους εκπαιδευτικούς.