Νέο ειδικό τεύχος του περιοδικού Ανοικτή Εκπαίδευση / Open Education. "Η εξ αποστάσεως Σχολική Εκπαίδευση την περίοδο του Covid-19"

Τ ο νέο τεύχος του περιοδικού για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση αφιερωμένο στην εξ αποστάσεως Σχολική Εκπαίδευση την περίοδο του Covid-19 δημοσιεύθηκε και είναι διαθέσιμο κάνοντας κλικ εδώ

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

8th International Conference in Open and Distance Learning

I

nnovation and Research in Open and Distance Learning and in Information Communications Technology

Athens, 6-8 November 2015, Ellinogermaniki Agogi

The 8th International Conference in Open and Distance Learning focuses on Innovation and Research in Open & Distance Learning and on Information Communications Technology. You can find all the information you need in the following pages:

In a nutshell

Conference identity

Conference topics

Keynote speakers

Call for papers

Proceedings

Conference center

If you have any additional query, please contact us at: icodl2015@gmail.com

8ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση

Καινοτομία & Έρευνα στην Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση & στις Τεχνολογίες Πληροφορίας & Επικοινωνίας

Αθήνα, 6-8 Νοεμβρίου 2015, Ελληνογερμανική Αγωγή

Το 8ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση εστιάζει στην Καινοτομία & Έρευνα στην Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση & στις Τεχνολογίες Πληροφορίας & Επικοινωνίας. Όλες οι πληροφορίες που θα χρειαστείτε βρίσκονται στις ακόλουθες σελίδες (στα αγγλικά και τα ελληνικά):

In a nutshell

Conference identity

Conference topics

Keynote speakers

Author guidelines

Proceedings

Conference center

Για οποιαδήποτε επιπλέον πληροφορία, επικοινωνήστε μαζί μας στο: icodl2015@gmail.com

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε εδώ

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

5ο «Θερινό Πανεπιστήμιο» 2014: Καινοτόμες διδακτικές τεχνικές και γραπτός επιστημονικός λόγος

Ά

νδρος, 21-26 Ιουλίου 2014

Το Ελληνικό Δίκτυο της Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σας προσκαλεί να παρακολουθήσετε τις εργασίες του 5ου «Θερινού Πανεπιστημίου» που θα πραγματοποιηθεί στα Αποίκια της Άνδρου, από τις 21 έως τις 26 Ιουλίου 2014.

Η ταυτότητα του 5ου «Θερινού Πανεπιστημίου»:

Πότε θα πραγματοποιηθεί; Από τις 21 έως τις 26 Ιουλίου 2014

Πού; Στο ξενοδοχείο Πηγή Σάριζα στα Αποίκια της Άνδρου

Ποιο είναι το κόστος συμμετοχής; Το κόστος συμμετοχής είναι 80 ευρώ.

Πώς μπορώ να πληρώσω; Μέσω κατάθεσης στην Τράπεζα Alpha Bank, στο λογαριασμό του Δικτύου: 532-002101-094875 (IBAN: GR4701405320532002101094875)

Αφού πληρώσω; Το αποδεικτικό κατάθεσης θα πρέπει να μας αποσταλεί στη διεύθυνση thartofylaka@digimagix.gr

Πού θα μένω; Εξασφαλίσαμε έκπτωση για τους συμμετέχοντες στο Ξενοδοχείο Πηγή Σάριζα, όπου θα πραγματοποιηθούν οι εργασίες του Θερινού: το δίκλινο κοστίζει 40 ευρώ, το μονόκλινο 30.

Πώς θα κλείσω δωμάτιο; Επικοινωνήστε απευθείας με το ξενοδοχείο στο 22820 23799. Το site του είναι το http://www.pighisarizahotel.gr/ Μην ξεχάσετε να ενημερώσετε ότι θα συμμετάσχετε στο Θερινό, για να ισχύσει η έκπτωση.

Πώς θα πάω στην Άνδρο; Σύντομα θα αναρτηθούν οι πληροφορίες που αφορούν στα δρομολόγια των πλοίων από τη Ραφήνα για την Άνδρο.

Ποιο είναι το Πρόγραμμα του Θερινού; Το πρόγραμμα θα αναρτηθεί σύντομα. Μπορείτε να κατεβάσετε το προσωρινό πρόγραμμα από εδώ.

Προσοχή! Για την καλύτερη διεξαγωγή των εργασιών του «Θερινού», υπάρχει όριο στους συμμετέχοντες. Ο μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων είναι οι 40.

Δείτε το site του θερινού Πανεπιστημίου εδώ

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΣΤΗΝ ΕΞΑΕ

Της Αδαμαντίας Σπανακά (Med, Phd)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη κι η αξιοποίηση ενός εξ αποστάσεως εκπαιδευτικού υλικού συνιστά μία πρόκληση για τους συγγραφείς του, οι οποίοι, είτε θα κληθούν να γράψουν εξ αρχής το υλικό, είτε θα το πάρουν έτοιμο και θα το προσαρμόσουν στο εξειδικευμένο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματός τους. Και στις δύο περιπτώσεις, το κεντρικό ζητούμενο δεν είναι απλά η παρουσίαση ενός περιεχομένου στους φοιτητές, αλλά η εμπλοκή τους σε ένα διάλογο που θα ανοίξει, ωθώντας τους να σκεφτούν κριτικά ως προς τη σημασία και τη σχέση που μπορεί να έχει το δεδομένο περιεχόμενο με τη ζωή τους.

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ
Αλληλεπίδραση
Αυτονομία
Ενεργητική μάθηση
Πολυμορφικότητα

Για να διαβάσετε ολόκληρο το κεφάλαιο της Αδαμαντίας Σπανακά...

πατήστε εδώ
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

7ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση - Πρόγραμμα Συνεδρίου

Τ

ο 7ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση επικεντρώνεται στις Μεθοδολογίες Μάθησης.

Γλώσσες του Συνεδρίου: Ελληνικά και Αγγλικά

Κατεβάστε το Πρόγραμμα του Συνεδρίου.

Ενημέρωση σχετικά με την εγγραφή στο Συνέδριο και τη δημοσίευση των Πρακτικών:

Οι εγγραφές θα πραγματοποιούνται στη Γραμματεία του Συνεδρίου, κατά τις ημέρες και ώρες διεξαγωγής του.

Κόστος συμμετοχής: 30 ευρώ

Μέλη ΕΔΑΕ: 20 ευρώ

Φοιτητές: 20 ευρώ

Άνεργοι: χωρίς κόστος

Τα Πρακτικά του Συνέδριου θα δημοσιοποιηθούν αμέσως μετά το συνέδριο σε αυτή την ιστοσελίδα. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημοσίευση της εισήγησης στα Πρακτικά του Συνεδρίου είναι η οικονομική τακτοποίηση της συμμετοχής τουλάχιστον ενός από τους εισηγητές.

Βεβαίωση εισήγησης στο συνέδριο θα λάβουν όσοι εισηγητές έχουν τακτοποιήσει την οικονομική τους συμμετοχή στο συνέδριο.

Βεβαίωση συμμετοχής στο συνέδριο θα λάβουν όσοι σύνεδροι τακτοποιήσουν την οικονομική τους συμμετοχή στο συνέδριο.

Το Σάββατο 9/11/2013 στις 9:00 π.μ. στην αίθουσα Β στο A Section θα παρουσιάσω την εργασία μου με θέμα "Criteria for evaluating an educational blog as a scientific one". Με μεγάλη μου χαρά θα σας περιμένω να τα πούμε από κοντά

Το συνέδριο θα διεξαχθεί στο χώρο της Ελληνογερμανικής Αγωγής

Ellinogermaniki Agogi

Dimitriou Panagea Str.

GR 153 51 Pallini Attikis

Tel: +30 210 8176700

Fax: +30 210 6032554

Περισσότερα για το συνέδριο εδώ

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Υποβολή εργασιών στο 7ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση

Ξ

εκίνησε η διαδικασία υποβολής εργασιών στο 7ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση με θέμα "Μεθοδολογίες Μάθησης"

Περισσότερες λεπτομέρειες για το συνέδριο αλλά και για τη διαδικασία υποβολής των εργασιών που λήγει την 1/6/2013 μπορείτε να βρείτε στην επίσημη ιστοσελίδα του συνεδρίου...

κάνοντας κλικ εδώ
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Αξιολόγηση Συστημάτων Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης

Του Θανάση Νταραντούμη, Πανεπιστήμιο Αιγαίου

06 evaluation from Vasilis Sotiroudas

Για να κατεβάσετε την παρουσίαση του Θανάση Νταραντούμη...

Για να κατεβάσετε την παρουσίαση του Θανάση Νταραντούμη πατήστε εδώ

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

7ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Διαδικασίες Μάθησης

Τ

ο έβδομο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, από τις 8 έως 10 Νοεμβρίου στα Εκπαιδευτήρια Ελληνογερμανική Αγωγή (Οδός Δημητρίου Παναγέα, Παλλήνη Αττικής). Κεντρικός ομιλητής, προσκεκλημένος από το εξωτερικό, είναι ο Καθηγητής Alan Tait, από το Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Μεγάλης Βρετανίας...

Θεματικοί άξονες του Συνεδρίου
Μαθησιακές διαδικασίες
Καινοτόμες μαθησιακές διαδικασίες στη δια βίου μάθηση και σχολική εκπαίδευση
Εφαρμογές και έρευνα στην ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση
Εξ αποστάσεως εκπαίδευση και συμβατικά εκπαιδευτικά ιδρύματα: αυτόνομα και μικτά μοντέλα διδασκαλίας και μάθησης
Σύγχρονες τεχνολογικές εφαρμογές στην επικοινωνία, διδασκαλία και μάθηση
Ανοικτή πρόσβαση και ανοικτή μάθηση: σύγχρονες πολιτικές και στρατηγικές ανάπτυξης
Ανάπτυξη και Διασφάλιση Ποιότητας στην εκπαίδευση (σχολική, τριτοβάθμια και δια βίου εκπαίδευση)
Η αξιολόγηση ως μοχλός ανάπτυξης
Εκπαιδευτικό υλικό σε : E-learning, M-learning, D-learning, Online learning

Περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε να δείτε κάνοντας κλικ εδώ
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Πολυµορφική Εκπαίδευση: Προβληµατισµοί για µία ποιοτική προσέγγιση σχεδιασµού διδακτικού υλικού

Του Αντώνη Λιοναράκη
Αν/τη Καθηγητή στο ΕΑΠ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ορισµένα από τα πιο σηµαντικά θέµατα στην εφαρµογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης είναι ο σχεδιασµός και η παραγωγή του εκπαιδευτικού / διδακτικού υλικού. Η ιδιαιτερότητα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, όσον αφορά το εκπαιδευτικό / διδακτικό υλικό, είναι ότι αυτό αποτελεί το κύριο µοχλό της διαδικασίας της διδασκαλίας. Αν στο συµβατικό σύστηµα εκπαίδευσης αυτός που διδάσκει είναι ο διδάσκοντας και το εκπαιδευτικό υλικό υποστηρίζει το έργο του, στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση αυτός που διδάσκει είναι το διδακτικό υλικό. Ο διδάσκοντας υποστηρίζει το διδακτικό υλικό µέσα από µία διαδικασία αλληλοσυµπλήρωσης του έργου και ενθαρρύνει τη διαδικασία της µάθησης των σπουδαστών. Ο βαθµός ενθάρρυνσης εξαρτάται κάθε φορά από την προσωπικότητα και την υπόσταση του διδάσκοντα και ασφαλώς από τον σπουδαστή που αντιµετωπίζει πολλών µορφών προβλήµατα.

Η θέση αυτή τονίζει την ιδιαιτερότητα και τη σηµασία που έχει το διδακτικό υλικό οποιασδήποτε µορφής σε ένα σύστηµα ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Είναι αυτονόητο ότι η ποιοτική διάσταση του διδακτικού υλικού και οι προϋποθέσεις που ακολουθεί, ως προς τις ανάγκες των σπουδαστών, ορίζουν την αποτελεσµατικότητά του και συγχρόνως το καθιστούν ένα καλό ή κακό εκπαιδευτικό πεδίο πηγών και επεξεργασίας της πληροφορίας. Η αλληλεπίδραση µεταξύ διδάσκοντος και διδασκοµένων που είναι πάγια αρχή της συµβατικής εκπαίδευσης, στις µορφές της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης µεταβάλλεται ως βασικότατη προϋπόθεση µεταξύ του διδακτικού υλικού και των διδασκοµένων. Οι παιδαγωγικοί παράµετροι και η µεθοδολογία ακολουθούν έναν αριθµό από δραστηριότητες, οι οποίες καθορίζουν βήµα προς βήµα το ζητούµενο ποιοτικό τελικό προϊόν. Οι διάφορες θεωρίες µάθησης και η εµπειρική διάσταση, ταυτόχρονα µε το επιλεγµένο µαθησιακό υλικό και τον τρόπο που υλοποιείται και λειτουργεί στη πράξη, είναι σηµαδιακές για µία ποιοτική προσέγγιση δηµιουργίας εξ αποστάσεως εκπαιδευτικού υλικού.

Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο του Αντώνη Λιοναράκη, πατήστε εδώ



Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Βιβλία Ανοικτής Πρόσβασης στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες

Α

νακτήθηκε από τον ελληνικό δικτυακό τόπο για την Ανοικτή Πρόσβαση στη γνώση, ο οποίος υποστηρίζεται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ)

Μελέτες που διεξάγονται στο θέμα της επιστημονικής επικοινωνίας δείχνουν με σαφήνεια ότι στις ανθρωπιστικές επιστήμες η δημοσίευση της έρευνας σε μορφή βιβλίου έχει ιδιαίτερη σημασία ως μέθοδος επιστημονικής επικοινωνίας και ως μέσο προώθησης της επαγγελματικής σταδιοδρομίας των ερευνητών. Η συγγραφή μονογραφίας αποτελεί προϋπόθεση για την επαγγελματική ανέλιξη στην ακαδημαϊκή ιεραρχία στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Αντίθετα, στις θετικές και τις βιοιατρικές επιστήμες η επιστημονική επικοινωνία διεξάγεται κυρίως με τη δημοσίευση σε περιοδικά...

Για να διαβάσετε τη συνέχεια και τις σχετικές καταχωρήσεις, κάντε κλικ εδώ

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΑΝΟΙΚΤΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ & ΕΚΔΔΑ»

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης έχει αναλυτικά ως εξής:

ΕΚΔΔΑ, Μεγάλο Αμφιθέατρο

Παρασκευή 26 Οκτωβρίου 2012

Α. Ανοικτή Πρόσβαση στη Διοίκηση

11.00-11.10 Χαιρετισμός Γενικής Γραμματέως Εθνικού Κέντρου Δημόσιας

Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης κας Άννας Αναγνωστοπούλου

11.10-11.20 Δράσεις Ανοικτής Διακυβέρνησης ΕΚΔΔΑ, Αναστασία Παπαστυλιανού,

Υπεύθυνη Συντονίστρια Μονάδας Τεκμηρίωσης και Καινοτομίας

Β. Ανοικτές Υπηρεσίες στην Εκπαίδευση

11.20-11.30 Ανοικτές Εκπαιδευτικές Υπηρεσίες ΕΚΔΔΑ, Αναστάσιος Σαλής, Προϊστάμενος Τμήματος Εφαρμογών Πληροφορικής & Τεχνικής Υποστήριξης

Γ. Παραδείγματα Εφαρμογής Ανοικτής Πρόσβασης στη Διοίκηση

11.30-11.40 Ανοικτά Οικονομικά Δεδομένα, Θεόδωρος Παπαδόπουλος,

Στέλεχος Υπηρεσίας Ανάπτυξης Πληροφορικής-ΥΔΜΗΔ

11.40-11.50 Υπηρεσία Ανοιχτής Διαδικτυακής Πρόσβασης Αδειών Εγκρίσεων

Περιβαλλοντικών Όρων, Αθανάσιος Χατζής,

Στέλεχος Πληροφορικής Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιμ. Αλλαγής

11.50-12.00 Ανοικτά Γεωχωρικά Δεδομένα, Σπύρος Αθανασίου,

Στέλεχος Ινστιτούτου Πληροφοριακών Συστημάτων και Προσημείωσης

Δ. Αξιοποίηση Ανοικτής Πρόσβασης: Συμμετοχή και Γνώμη Πολιτών

12.00-12.10 Δυνατότητες Αξιοποίησης Διαβουλεύσεων, Βασίλειος Κουρμπάνης Στέλεχος Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους

12.10-12.20 Εξόρυξη Γνώμης Πολιτών από Ελεύθερο Κείμενο, Δίκαρος Νίκος

Το πρόγραμμα θα μεταδοθεί με live streaming από το
ΕΚΔΔΑ στη διεύθυνση http://www.ekdd.gr/ekdda/stream/stream.html.


Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Παρουσίαση του προγράμματος Prosolva (a support to problem solving for educational teams)

Γ

ια να υποστηριχτούν πιο αποτελεσματικά οι δάσκαλοι που αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερα προβλήματα, ιδιαίτερα στην επικοινωνία, την βία, την παρακίνηση, και τον ρατσισμό, το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού συστήματος και των συστημάτων υποστήριξης δασκάλων, συνεχώς βελτιώνεται και εξελίσσεται, φέρνοντας στην επιφάνεια νέες προσεγγίσεις για πρακτικές που στοχεύουν να βοηθήσουν τους δασκάλους να λύσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην δική τους πρακτική. Αυτές οι προσεγγίσεις, οι οποίες είναι επικεντρωμένες στον δάσκαλο, προσπαθούν να λύσουν τις δυσκολίες που εκφράζουν οι δάσκαλοι και έτσι να δημιουργήσουν συνείδηση και αυτονομία.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Επισκεφθείτε τη σελίδα του προγράμματος και ενημερωθείτε για τους τρόπους επίλυσης προβλημάτων και το υπόλοιπο πλούσιο υλικό που περιλαμβάνεται, κάνοντας κλικ εδώ

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Τέτοιες προσεγγίσεις, σχεδιασμένες για την επίλυση προβλημάτων, φέρουν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη διάφορων πρακτικών μεθόδων, όπως την επιτήρηση, τις ομάδες ανάλυσης πρακτικών (PAG) ή την ατομική συμβουλευτική, το forum theatre και υποστηρίζονται από διάφορες θεωρητικές βάσεις, όπως: την Σχολή Palo Alto, την θεωρία της διαντίδρασης, το σύστημα ανάλυσης πολυαναφοράς.

...

Αυτοί οι μέθοδοι πλέον αναπτύσσονται περισσότερο σε ευρωπαϊκά σχολεία• αν κάποιες παιδαγωγικές ομάδες τις χρησιμοποιούν ήδη στις επαγγελματικές τους δραστηριότητες, οι περισσότεροι δεν κατέχουν αρκετές πληροφορίες ώστε να μπορούν να λύσουν τα διάφορα προβλήματα που προκύπτουν.

Η ανάπτυξη αυτών των μεθόδων σε εκπαιδευτικά συστήματα προϋποθέτει νέους τρόπους εκπαίδευσης και νέους οργανισμούς για τους εκπαιδευτές δασκάλων, τα ινστιτούτα εκπαίδευσης δασκάλων, όπως επίσης και για τα σχολεία. Ο κύριος στόχος της ιστοσελίδας είναι να βοηθήσει τους δασκάλους, τους εκπαιδευτές δασκάλων και τους διευθυντές σχολείων να έρθουν σε επαφή με κάποιες από αυτές τις μεθόδους, να τις χρησιμοποιήσουν και να τις εισάγουν στα σχολεία τους. Ευχόμαστε να πετύχουμε:

Για εσένα, τον εκπαιδευτή δασκάλων:

την εφαρμογή των ικανοτήτων για να είσαι εκπαιδευτής, αρχηγός, “εμπνευστής”, να αναλύεις/να αφήνεις να αναλύουν ένα πρόβλημα και να προτείνεις/ να αφήνεις να προτείνουν λύσεις.

την ανάπτυξη ικανοτήτων, ώστε τα ινστιτούτα εκπαίδευσης δασκάλων να έχουν την δυνατότητα εφαρμογής στρατηγικών στην διαχείριση του παιδαγωγικού προσωπικού και της ατομικής εκπαίδευσης.

Για εσένα, τον διευθυντή του σχολείου: :

την δυνατότητα να αναπτυχθούν συγκεκριμένοι χώροι και διευκολύνσεις στα ωράρια, τα οποία επιτρέπουν την διεξαγωγή συνεδριάσεων για την επίλυση προβλημάτων.

Για εσένα, τον δάσκαλο:

την ανάπτυξη ικανοτήτων, ώστε, ως παιδαγωγικός γνώστης και μέλος του παιδαγωγικού προσωπικού, να συμμετέχετε στις συνεδριάσεις για την επίλυση προβλημάτων. Η ιστοσελίδα επίσης στοχεύει να αναπτύξετε και να καλλιεργήσετε την αντίληψη σας για την μάθηση και να την κάνει πιο ανοιχτή.

Πιο αναλυτικά, σε αυτήν την ιστοσελίδα θα βρείτε τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δάσκαλοι, καθώς και πρακτική και λεπτομερή περιγραφή των μεθόδων επίλυσης προβλημάτων, πως χρησιμοποιούνται, και τις θεωρητικές τους βάσεις.

Ευχόμαστε με την προσπάθεια μας, αυτή η ιστοσελίδα να ανταπεξέλθει και να υποστηρίξει πλήρως την προσωπική και επαγγελματική συνείδηση και αυτονομία σχετικά με την μακροχρόνια μαθησιακή διαδικασία.

Για να επισκεφθείτε τη σελίδα του προγράμματος πατήστε εδώ

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

H Bιντεο-διάλεξη (webcast) ως µαθησιακό εργαλείο στην Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση

Των Σπύρου Παπαδάκη (Υπ. ∆ιδάκτορας – ΕΑΠ) και Θανάση Χατζηλάκου (Αναπληρωτής Καθηγητής – ΕΑΠ)

Πρακτικά από το 4ο Συνέδριο ΕΤΠΕ, 29/09 – 03/10/2004, Παν/µιο Αθηνών, σελ. 277-288



ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Σε ένα πανεπιστήµιο που παρέχει σπουδές µε τη µέθοδο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης όπως το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο, η παροχή εναλλακτικού διδακτικού υλικού όπως οι βιντεοδιαλέξεις αποτελεί µία σηµαντική παράµετρο για την αποτελεσµατικότητα του εκπαιδευτικού έργου και τη βελτίωση της ποιότητας των σπουδών. Ενώ η διάλεξη είναι η φτωχότερη µορφή δια ζώσης διδασκαλίας, η βιντεοδιάλεξη (webcast) µπορεί να είναι εξαιρετικό συµπλήρωµα στο εξ αποστάσεως εκπαιδευτικό υλικό. Στην εργασία αυτή παρουσιάζονται οι βιντεοδιαλέξεις ως µαθησιακά αντικείµενα και οι δυνατότητες παραγωγής και αξιοποίησης τους στην εκπαίδευση από απόσταση σε ευρεία κλίµακα, όπως στην περίπτωση του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστηµίου. Το webcast είναι µία τεχνολογία που µπορεί να φέρει στην εκπαίδευση από απόσταση ορισµένα από τα πλεονεκτήµατα των διαλέξεων ως µέρος ενός συνθετότερου εκπαιδευτικού υλικού και µέσα σε µια ολοκληρωµένη εκπαιδευτική διαδικασία (περιβάλλον µάθησης). Η εκπαιδευτική τεχνολογία µπορεί να αµβλύνει ορισµένα από τα µειονεκτήµατα της δια ζώσης διάλεξης µε κατάλληλες προδιαγραφές και λειτουργίες που προωθούν την ενεργητική συµµετοχή των εκπαιδευοµένων. Έτσι ενώ η κλασική και η εξ αποστάσεως εκπαίδευση έχουν πολύ διαφορετικά ισχυρά και αδύνατα σηµεία, είναι ενδιαφέρον πως τα µειονεκτήµατα της ζωντανής διάλεξης ως εκπαιδευτικού µέσου (π.χ. η µειωµένη ενεργητική συµµετοχή του εκπαιδευόµενου) είναι αδιάφορα στην βιντεοδιάλεξη ως εξ αποστάσεως εκπαιδευτικού µέσου και µάλιστα σε πολλές περιπτώσεις αντιστρέφονται.

Για να διαβάσετε ολόκληρη την εργασία των Παπαδάκη και Χατζηλάκου, πατήστε εδώ Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

ΟΙ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΤΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» ΤΟΥ Ε.Α.Π. ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΟΙΚΤΗ ΚΑΙ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Διπλωματική εργασία της Δέσποινας Ανδρεάδου
Σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών, Πρόγραμμα Σπουδών Σπουδές στην Εκπαίδευση

Πάτρα, 2006

Περίληψη

Η Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (ΑεξΑΕ) είναι µια µέθοδος εκπαίδευσης που άρχισε να χρησιµοποιείται στο τέλος του 19ου αιώνα. Στην Ελλάδα η µέθοδος εφαρµόζεται συστηµατικά τα τελευταία επτά χρόνια και µόνο στην τριτοβάθµια εκπαίδευση. Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο (ΕΑΠ) είναι το µόνο εκπαιδευτικό ίδρυµα της χώρας που παρέχει σπουδές σε προπτυχιακό και µεταπτυχιακό επίπεδο, αποκλειστικά µε τη µέθοδο αυτή. Αρκετοί από τους φοιτητές του ιδρύµατος έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους και έχουν αποκτήσει το πτυχίο τους. Οι απόφοιτοι του Μεταπτυχιακού ∆ιπλώµατος Εξειδίκευσης (Μ.∆.Ε.) «Σπουδές στην Εκπαίδευση» είναι µερικοί από τους πτυχιούχους αυτούς. Η παρούσα εργασία καταγράφει, αναλύει και παρουσιάζει τις αντιλήψεις των συγκεκριµένων πτυχιούχων, για την µέθοδο της ΑεξΑΕ σε ό,τι αφορά συγκεκριµένους παράγοντες µάθησης στις σπουδές από απόσταση, τη σύγκριση αυτής της µεθόδου σπουδών µε την παραδοσιακή, την υποστήριξη των σπουδών από τους καθηγητές συµβούλους και τους συµφοιτητές, καθώς και τις προοπτικές που οι σπουδές αυτές προδιαγράφουν για το µέλλον των αποφοίτων.

Για να διαβάσετε ολόκληρη την εργασία της Δέσποινας Ανδρεάδου, πατήστε εδώ

Πηγή:
http://www.odl.gr Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Από το συμβατικό σύστημα εκπαίδευσης στην ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση του ΕΑΠ: μια δύσκολη μετάβαση

Του Γιώργου Μαυρογιώργου (Καθηγητή Παιδαγωγικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων)

Περίληψη

Στην εισήγηση υποστηρίζεται η άποψη ότι στο πλαίσιο της κοινοτικής εκπαιδευτικής πολιτικής στην Ευρώπη αναδεικνύονται ορισμένες κοινές τάσεις στη σχέση της τυπικής εκπαίδευσης και των δομών ανοικτής διαβίου εκπαίδευσης. Η θεσμοθέτηση νέων δομών ανοικτής διαβίου εκπαίδευσης θέτει σημαντικά ζητήματα τόσο για την ανάπτυξή της όσο και για τη σύνδεσή της με τις δομές του συμβατικού εκπαιδευτικού συστήματος. Επιλέγεται η περίπτωση της ίδρυσης και λειτουργίας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου για να αναπτυχθεί ο σχετικός προβληματισμός. Αναδεικνύονται δύο δείκτες: (i) H ανασυγκρότηση του συμβατικού εκπαιδευτικού συστήματος με πολιτικές που να αμβλύνουν τα υψηλά ποσοστά εγκατάλειψης, υπο-επίδοσης, και αναλφαβητισμού. Αυτό επιτρέπει σε όλο και περισσότερους μαθητές και μαθήτριες να αξιοποιούν τα ανοικτά συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. (ii) Η μετάβαση από την κουλτούρα του βιβλιοκεντρισμού, της ομοιομορφίας και της μηχανιστικής απομνημόνευσης στην κουλτούρα της "ανοιχτής" μάθησης. Έτσι, φοιτητές και φοιτήτριες θα αξιοποιούν καλύτερα και το συμβατικό σχολείο και τα ανοικτά συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης...

Summary

In this paper it is argued that within the context of the European Community there are clear indications for common trends and developments concerning the formal education and various forms of lifelong and Continuing Education. The case of the Greek Open University is considered for its implications in relation to the initial formal education as well to developments concerning lifelong learning, distance education and open learning. It is argued that the level of initial formal education is the principal factor in the decision to participate in programmes of study offered by the Greek Open University. This means that priority should be given to policies, which reduce the dropouts and the school failure, so that more students can participate in continuing education. Furthermore, formal schooling is challenged to re-examine the conventional approaches to teaching, studying and learning so that students, entering structures of open and lifelong education are well prepared for the different types of learning and studying required of them.

Εισαγωγικά: ένα σκηνικό θεσμικής διεθνοποίησης της εκπαιδευτικής πολιτικής

Έχουμε υποστηρίξει την άποψη ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα γιγαντιαίο σχεδιασμένο και προγραμματισμένο διεθνές πείραμα με αντικείμενο τη θεσμική διεθνοποίηση της εκπαίδευσης. Με πολιτικές υποστήριξης, συμπλήρωσης και επικουρικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και γενικότερα σε μια Ευρώπη που αλλάζει, δρομολογούνται εξελίξεις που συνδέονται με το τέλος του μονοπωλίου του έθνους-κράτους και που αναδεικνύουν τάσεις ομοιοτροπίας και εναρμόνισης στην εκπαιδευτική πολιτική των κρατών- μελών. Βέβαια δεν επηρεάζονται μόνο οι χώρες που είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και όσες προσβλέπουν στην ένταξη ή σε ειδικές σχέσεις (Μαυρογιώργος, Γ. 1994).

Με τα γνωστά πλέον προγράμματα Σωκράτης (Πρωτοβάθμια -Δευτεροβάθμια-Τριτοβάθμια Εκπαίδευση), το Λεονάρντο ντα Βίντσι (Τεχνική-Επαγγελματική Εκπαίδευση), το πρόγραμμα Νεότητα για την Ευρώπη ΙΙΙ (άτυπες μορφές εκπαίδευσης) και το πρόγραμμα Ανθρώπινο Κεφάλαιο-Κινητικότητα (Συνεχιζόμενη επιμόρφωση επιστημόνων) προωθήθηκε η ιδέα ενός κοινού εκπαιδευτικού συστήματος που να αρθρώνεται και να συνδέεται με τον τομέα προσφοράς εκπαιδευτικών υπηρεσιών στο πλαίσιο μιας πολιτικής για αν ο ι χ τ ή δ ι α β ί ο υ ε κ π α ί δ ε υ σ η. Παράλληλα και σε συνδυασμό με αυτές τις πολιτικές, προσδιοριστικά δρουν πρωτοβουλίες που αναπτύσσουν και άλλοι διεθνείς οργανισμοί (UNESCO, ΟΟΣΑ, Συμβούλιο της Ευρώπης κ.α.) για την προώθηση και την ανάπτυξη στρατηγικών ανοιχτής και διαβίου εκπαίδευσης.

Η τυπική εκπαίδευση, από το 9χρονο υποχρεωτικό σχολείο μέχρι τις μεταπτυχιακές πανεπιστημιακές σπουδές, επανεξετάζεται ή αναπροσδιορίζεται ως προς τις προϋποθέσεις ένταξής της σε μια πολιτική ανάπτυξης δικτύων ανοιχτής διαβίου εκπαίδευσης. Η τελευταία θεμελιώνεται από τη μια στις μορφές και εμπειρίες της τυπικής εκπαίδευσης, και από την άλλη στις επαγγελματικές ή άλλες άτυπες και μη-τυπικές εκπαιδευτικές εμπειρίες που αποκτούν τα άτομα στη ζωή τους (Colletta, N.J., 1996. Sutton, P.J.,1996).

Η ραγδαία ανάπτυξη πολιτικών για ανοιχτή διαβίου εκπαίδευση εξηγείται αν λάβουμε υπόψη κάποιους δείκτες δραματικών αλλαγών που έχουν συντελεσθεί.

Κατ' αρχήν, υπάρχουν σαφείς δείκτες αναδιάρθρωσης της παραγωγής και της απασχόλησης. Η ραγδαία εισαγωγή του αυτοματισμού και της μικροηλεκτρονικής, η ταχύτητα παλαίωσης της γνώσης και της τεχνολογίας, η διεύρυνση του ελεύθερου χρόνου, η ανεργία κ.τ.λ. έχουν συνδεθεί με διάφορες στρατηγικές επαγγελματικού επαναπροσανατολισμού και επαγγελματικής τελειοποίησης στα πλαίσια ενός ευέλικτου, αρθρωτού και ανοιχτού συστήματος βασικής τυπικής εκπαίδευσης και διάφορων δομών άτυπης και διαβίου εκπαίδευσης με προϋποθέσεις αμοιβαίας αναγνώρισης και πιστοποίησης ακαδημαϊκών, μορφωτικών και επαγγελματικών εμπειριών. Η τυπική εκπαίδευση δεν εξασφαλίζει την ένταξη στην απασχόληση όσο την κατ' αρχήν προϋπόθεση. Οι εργαζόμενοι πλέον καλούνται να εξασφαλίζουν προϋποθέσεις επαγγελματικής κινητικότητας, ευελιξίας και προσαρμογής στις συνεχείς αλλαγές. Από εδώ πηγάζει η κυριαρχική θέση της γενικής εκπαίδευσης και της μόρφωσης που γίνεται πλέον η βασική επιδίωξη του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος. Αυτό, ωστόσο, συνδέεται με ανεπάρκειες της ειδίκευσης των εκπαιδευομένων, κάτι που έτσι κι αλλιώς επιδεινώνεται με τις ραγδαίες εξελίξεις από την εισαγωγή νέων τεχνολογιών (Hasan, A., 1996).

Κάτω από τις παραπάνω προϋποθέσεις αναδιάρθρωσης της παραγωγής, τίθεται ζήτημα ανασυγκρότησης του περιεχομένου της γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης για την απόκτηση όσο δυνατό ευρύτερων γνώσεων και μόρφωσης. Για την προετοιμασία των εκπαιδευομένων για ένα εργασιακό περιβάλλον που συνεχώς αλλάζει, δραστηριοποιείται ο θεσμός της διαβίου εκπαίδευσης και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης. Η τελευταία, αν και παρεμβαίνει μετά την τυπική εκπαίδευση, την επηρεάζει, χωρίς να υποκαθιστά, βέβαια, την κατανεμητική της λειτουργία. Είναι σαφές ότι η ανοιχτή διαβίου εκπαίδευση προσφέρεται προνομιακά κυρίως σε όσους ευνοούνται μορφωτικά στην αρχική τυπική εκπαίδευση.

Κι εδώ ερχόμαστε σε μια δεύτερη λειτουργία που προβάλλεται: την ανοιχτή διαβίου εκπαίδευση ως άσκηση κοινωνικής εξισωτικής πολιτικής. Η ανοιχτή διαβίου εκπαίδευση φέρεται να προσφέρει σε αυτούς που καταδίκασε το τυπικό συμβατικό εκπαιδευτικό σύστημα σε αποτυχία, αποκλεισμό και υπο-επίδοση, τις ευκαιρίες, στην κατάλληλη στιγμή της ζωής, για άμβλυνση των διάφορων μορφών υπο-εκπαίδευσης.

Όλα αυτά έχουν σημαντικές επιπτώσεις για το τυπικό συμβατικό εκπαιδευτικό σύστημα. Θα υποστηρίζαμε ότι η απελευθερωτική, εξισωτική και αναπτυξιακή δυναμική της ανοιχτής διαβίου εκπαίδευσης εξαρτάται καθοριστικά από το δίκτυο της τυπικής εκπαίδευσης και κυρίως τη βαθμίδα εκείνη που εξασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή μαζικοποίηση, που σήμερα είναι το ενιαίο υποχρεωτικό σχολείο και το λύκειο. Αυτό το σχολείο καλείται να ασχοληθεί ιδιαίτερα με όσους χάνουν το σχολείο μέσα από διαδικασίες αποτυχίας, υπο-επίδοσης, διαρροής και διάκρισης. Αυτό το σχολείο καλείται να ανασυγκροτηθεί. Αν αυτό δε γίνει, οι βαθμίδες της τυπικής εκπαίδευσης κινδυνεύουν να υποστούν το δραματικό κλονισμό και αμφισβήτηση από τις πολιτικές της διαβίου εκπαίδευσης. Έτσι κι αλλιώς, η παντοδυναμία και το μονοπώλιο του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος έχει ξεπεραστεί. Αν η τυπική εκπαίδευση δεν ανασυγκροτηθεί, θα έχουμε μάλλον την υποβάθμιση του καθιερωμένου τυπικού συμβατικού εκπαιδευτικού συστήματος από την πρωτοβάθμια προς την τριτοβάθμια. Από μια τέτοια αμφισβήτηση και υποβάθμιση θα πληγούν ιδιαίτερα όσοι προέρχονται από μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα. Όσοι δεν αξιοποιήσουν κατά το μέγιστο δυνατό, δεν ολοκληρώσουν δηλαδή ουσιαστικά, το τυπικό δίκτυο πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δεν θα έχουν ουσιαστικές και θεσμικές προϋποθέσεις λειτουργικής ένταξης στο δίκτυο της διαβίου ανοικτής εκπαίδευσης.

Τίθεται, λοιπόν, ζήτημα σύνδεσης των προσανατολισμών του συμβατικού εκπαιδευτικού συστήματος με τις προοπτικές της ανοιχτής διαβίου εκπαίδευσης. Σε μια τέτοια υπόθεση κυρίαρχη θέση κατέχουν τα ζητήματα που αναδεικνύονται από τη σύνδεση ή τη μετάβαση από το συμβατικό εκπαιδευτικό σύστημα σε συστήματα ανοικτής και εξ αποστάσεως διαβίου εκπαίδευσης.

Η "ελληνική εκδοχή" των εξελίξεων: εδώ κάτι συμβαίνει με τις αντιφάσεις .

Η εκπαιδευτική πολιτική που ασκείται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι οριοθετείται από αυτές τις εξελίξεις. Από το 1959 που η Ελλάδα υπέβαλε αίτηση σύνδεσης με την ΕΟΚ, η εκπαιδευτική πολιτική νομιμοποιείται με "ορόσημα" όπως: αίτηση σύνδεσης, προσέγγιση, προσχώρηση, πλήρης ένταξη, ενιαία εσωτερική αγορά, νομισματική ένωση, ενωμένη Ευρώπη κ.ο.κ. Οι διάφοροι γύροι "Εθνικού Διαλόγου" για την παιδεία μετά το 1986 προβάλλουν συστηματικά την πρόκληση της λεγόμενης "Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης". Οι αναλύσεις των διαφόρων εκπαιδευτικών μέτρων που έχουν επιβληθεί στα πλαίσια αυτής της ανασυγκρότησης είναι αποκαλυπτικές. Συστηματικά γίνεται λόγος για "εκπαιδευτικό σχεδιασμό...στην ασφαλή προοπτική της Ενιαίας Ευρώπης", την αξιοποίηση συγκριτικών στοιχείων από άλλα εκπαιδευτικά συστήματα των χωρών της Ευρώπης κ.τ.ο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει ευθέως πλέον το θέμα της κοινής εκπαιδευτικής πολιτικής, αν και ο έλληνας υπουργός Παιδείας διατύπωσε επιφυλάξεις καθώς οι σχετικές προτάσεις "θέτουν την παιδεία στην κλίνη του Προκρούστη" (Ελευθεροτυπία, 10.11.00). Το Πρόγραμμα E-Europe και e-learning που αποφασίστηκε στη Σύνοδο της Λισσαβόνας, όπως και η λεγόμενη διακήρυξη της Μπολώνια αποτελούν σαφείς ενδείξεις πως βρισκόμαστε σε μια διαδικασία αναζήτησης και διαμόρφωσης "κοινής εκπαιδευτικής πολιτικής" η οποία, βέβαια, δεν θα επηρεάσει με τον ίδιο τρόπο όλα τα μέλη-κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από αυτή την άποψη αποκτάει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η ανάλυση των τρόπων και των μορφών που παίρνει η υποδοχή και πρόσληψη της κοινοτικής εκπαιδευτικής πολιτικής στην Ελλάδα.

Ένα πρόβλημα στην περίπτωση της ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής είναι μήπως η επιλογή της εναρμόνισης και της προσαρμογής δε συνδέεται με ουσιαστική μεταλλαγή των εσωτερικών δομών και του περιεχομένου της εκπαίδευσης. Το ζήτημα είναι μήπως περιορίζεται σε μορφές μηχανιστικής προσκόλλησης στην τροχιά της λεγόμενης εναρμόνισης. Βέβαια, το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα έχει αλλάξει: επέκταση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, κατάργηση εξεταστικών φραγμών, μαζικοποίηση του σχολείου, συνωστισμός υποψηφίων μπροστά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, διεύρυνση της πρόσβασης, υποβάθμιση σπουδών και πτυχίου, ανεργία κ.α. σε μια δυναμική εξελίξεων που συνδέθηκε με αυτό που ονομάζεται "εκδημοκρατισμός" στην εκπαίδευση. Μια εξέλιξη που συνήθως συνδέεται και με τη συζήτηση για την "κρίση" του σχολείου, καθώς ο εκδημοκρατισμός και το άνοιγμα του σχολείου φέρονται να ευθύνονται για την πτώση του επιπέδου σπουδών, τη χαλάρωση, την ισοπέδωση, την λεξιπενία, τον αναλφαβητισμό, τη σχολική υπο-επίδοση κ.α. Όλες αυτές οι εκτιμήσεις κατατίθενται συχνά με υψηλούς τόνους υστερίας και πανικού και δε βοηθούν στο να κατανοήσουμε τις πραγματικές αιτίες των προβλημάτων και να αναζητήσουμε προτάσεις για την άμβλυνσή τους μέσα στο σχολείο.

Η εκπαιδευτική ανασυγκρότηση που επιχειρείται από το ΥΠΕΠΘ αποκρυσταλλώνεται στο Α' ΕΠΕΑΕΚ (1994-99) και στο Β' ΕΠΕΑΕΚ (2000-2006) που είναι μια πολιτική επιλογή για συγκεκριμένη μορφή εναρμόνισης. Στο πλαίσιο αυτής της ανασυγκρότησης μπορούμε να καταγράψουμε τις ακόλουθες εξελίξεις (ν. 2525/97 και 2552/97):

θεσμοθέτηση ολοήμερου νηπιαγωγείου

θεσμοθέτηση ολοήμερου δημοτικού σχολείου

καθιέρωση ενιαίου λυκείου

μετάθεση και διεύρυνση των εισαγωγικών εξετάσεων στο εσωτερικό του λυκείου

σχολεία δεύτερης ευκαιρίας

πολιτικές ακώλυτης προαγωγής και επιείκειας

ενισχυτική διδασκαλία

αλλαγή στις μορφές της σχολικής αξιολόγησης

αλλαγές σχολικών προγραμμάτων και βιβλίων

διεύρυνση της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

Προγράμματα Σπουδών Επιλογής

Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.

Όπως γίνεται φανερό, οι πολιτικές που ασκούνται, τόσο στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα όσο και στο επίπεδο των άτυπων μορφών ή η συμβατικών μορφών διαβίου εκπαίδευσης, εγγράφουν ένα στοιχείο αθώωσης και απο-ενοχοποίησης του συμβατικού εκπαιδευτικού συστήματος για φαινόμενα σχολικής αποτυχίας και υπο-εκπαίδευσης. Δίνεται δηλαδή μια σειρά ευκαιριών σε όσους επιθυμούν ώστε σε κάποια άλλη χρονική στιγμή, με ένα άλλο θεσμικό πλαίσιο και σε άλλο σύστημα να ικανοποιήσουν το δικαίωμα που έχουν για μόρφωση. Είναι αλήθεια ότι αυτή η εκπαιδευτική ανασυγκρότηση έχει τις προϋποθέσεις να προβληθεί ως πολιτική ικανοποίησης πάγιων κοινωνικών αιτημάτων που έχουν διαμορφωθεί από μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα. Και είναι επίσης σαφές ότι όλα αυτά, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, εντάσσονται στο πλαίσιο πολιτικών που προωθούνται στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Το γνωστό "Υπόμνημα για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση" (1992) προωθούσε πολιτικές διεύρυνσης της πρόσβασης, την ανάπτυξη νέων και ευέλικτων προγραμμάτων, το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, την πολυμορφία της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης κ.α.

Μια βασική δυσκολία μετάβασης στις νέες πολιτικές εντοπίζεται, σύμφωνα με τις υπάρχουσες ενδείξεις, σε μια θεμελιακή αντίφαση: Σε μια εποχή που έχουμε συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας εκπονούνται ειδικά προγράμματα και πολιτικές για τη διεύρυνση του χρόνου σπουδών. Σε μια εποχή όπου η ισότητα επαναπροσδιορίζεται, έξω από το ιστορικό της πλαίσιο της άνισης κατανομής πλούτου, προνομίων και εξουσίας, και ορίζεται ως αυτό που εξασφαλίζει την ατομική επιλογή σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς, πώς θα έχουμε προϋποθέσεις επιτυχούς και αποτελεσματικής παρέμβασης στη διεύρυνση των ευκαιριών μάθησης; Φαίνεται δηλαδή ότι δεν είναι συμβατή αυτή η σύμπτωση - από τη μια όλο και περισσότερη συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας και από την άλλη προώθηση νέων προγραμμάτων και νέων δομών εκπαίδευσης. Η αντίφαση μπορεί να διατυπωθεί και ως εξής: στις εκπαιδευτικές πολιτικές των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης φαίνεται ότι κυριαρχεί η προώθηση πολιτικών που επιδιώκουν την εκπαίδευση, επανεκπαίδευση και συνεχιζόμενη κατάρτιση όλο και περισσότερων νέων και εργαζομένων για όλο και μεγαλύτερο χρονικό διάστημα με περισσότερη αποτελεσματικότητα αλλά με όσο δυνατόν λιγότερες δαπάνες. Αυτή η αντίφαση, αν δεν λυθεί, θα προσδιορίζει αποφασιστικά τη δυνατότητα αξιοποίησης αυτών των ευκαιριών (Μαυρογιώργος, Γ., 1999).

Αυτή η αντίφαση δε θα επιτρέψει εύκολα τη γενίκευση του ολοήμερου σχολείου ούτε τη γενίκευση του Ενιαίου Λυκείου. Αυτή η αντίφαση θα εντείνει τους ταξικούς φραγμούς και τη διαχείριση της ροής του μαθητικού πληθυσμού. Η ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση βρίσκεται σε αντίφαση με την ένταση των αξιολογικών διαδικασιών στο λύκειο και την υποβάθμιση των πτυχίων ή τη δημιουργία νέων μορφών διάκρισης (συμβατικά, ανοικτά και επιλογής). Ένας άλλος δείκτης είναι ότι ο δρόμος της ιδιωτικοποίησης του κόστους της εκπαίδευσης ανοίγει και θεσμικά.

Η ελεύθερη πρόσβαση των μαθητών/τριών προς όλο και υψηλότερες βαθμίδες της εκπαίδευσης και η δημιουργία δομών ανοικτής και διαβίου εκπαίδευσης είναι ένα κοινωνικό αίτημα που ιστορικά έχει πιστωθεί στην πάλη των μη προνομιούχων κοινωνικών στρωμάτων που είχαν ως "σημαία" τους την κατάργηση των φραγμών στη μόρφωση. Από αυτή την άποψη απαιτείται ιδιαίτερη μέριμνα και προσοχή στις απαντήσεις που θα δοθούν σε ερωτήματα όπως τα ακόλουθα: Ποιες νέες διαβαθμίσεις, ιεραρχήσεις, διαστρωματοποιήσεις και ποιοι φραγμοί θα προκύψουν στο εσωτερικό μιας διευρυμένης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης; Πώς είναι δυνατό να εξασφαλίζεται η ισοτιμία των "κανονικών" (συμβατικών) πτυχίων με τα πτυχία των νέων δομών εκπαίδευσης; Πώς υλοποιείται η πολιτική διεύρυνσης της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς την αντίστοιχη πολιτική δραστικής αύξησης των δαπανών για την εκπαίδευση; Ποιες νέες μορφές ιδιωτικοποίησης του κόστους της εκπαίδευσης θα αναδειχτούν και με ποια ένταση; Πώς θα αντιμετωπιστούν τα ήδη αυξημένα ποσοστά διαρροής ή αύξησης των ανενεργών φοιτητών ή φαινόμενα επιμήκυνσης των σπουδών; Ποιοι νέοι όροι και περιορισμοί θα αναδειχτούν με τη μετάθεση της επιλογής στις μεταπτυχιακές σπουδές; Ποιες νέες μορφές διάκρισης θα αναπτυχθούν στις ευκαιρίες πρόσβασης στον εξελισσόμενο ιεραρχικό καταμερισμό εργασίας; Οι απαντήσεις που θα δοθούν σε αυτού του είδους τα ερωτήματα συνδέονται καθοριστικά με το νόημα που δίνεται στην ελεύθερη και ανοικτή πρόσβαση στα συμβατικά και στα ανοικτά συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Και αυτό ενδιαφέρει κατά προτεραιότητα τους νέους/νέες που προέρχονται από μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα.

Ας μη ξεχνάμε πως το κοινωνικό αίτημα για άρση των περιορισμών στην εκπαίδευση και στη μόρφωση συνήθως ικανοποιείται ετεροχρονισμένα. Οι πόρτες των ανώτερων βαθμίδων εκπαίδευσης ανοίγουν, όταν έχει συντελεστεί ήδη η υποβάθμιση του τίτλου σπουδών που παρέχεται. Σήμερα το πανεπιστημιακό πτυχίο είναι απλώς η κατ' αρχήν προϋπόθεση στην υπόθεση της απασχόλησης. Κάτω από αυτές τις εξελίξεις, η διεύρυνση της πρόσβασης στην εκπαίδευση αποκτάει και τα πραγματικά της όρια και τους περιορισμούς της, οι οποίοι συνήθως αποσιωπούνται από τη συζήτηση και την ημερήσια διάταξη του επίσημου διαλόγου για την εκπαίδευση. Είναι φανερό ότι σημαντικά και χρονίζοντα κοινωνικά αιτήματα έχουν ενσωματωθεί στην ασκούμενη εκπαιδευτική πολιτική και προσφέρονται για την εξαγορά της κοινωνικής συναίνεσης και την ιδεολογική διαχείριση της κοινής γνώμης. Το ερώτημα είναι αν αυτή η εκπαιδευτική πολιτική θα συμβάλει και πώς στην άμβλυνση των φαινομένων υπο-εκπαίδευσης, υπο-επίδοσης και ουσιαστικής διεύρυνσης των ευκαιριών για ανοιχτή και διαβίου εκπαίδευση. Για να διευκρινίσουμε τις απόψεις μας θα εστιάσουμε τη συνέχεια της ανάλυσής μας στη θεσμοθέτηση και την ανάπτυξη του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (Ε.Α.Π.).

Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο: Η πρόκληση για το συμβατικό εκπαιδευτικό σύστημα .

Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο προσφέρει ήδη προγράμματα σπουδών που συνδέονται με την απόκτηση διάφορων τίτλων σπουδών (πτυχίων, μεταπτυχιακών διπλωμάτων, διδακτορικών, πιστοποιητικών προπτυχιακής και μεταπτυχιακής επιμόρφωσης). Είναι το πρώτο δημόσιο πανεπιστήμιο που καθιερώνει τη συμμετοχή των φοιτητών/τριών στις δαπάνες των σπουδών τους και είναι ενδιαφέρον να παρακολουθήσει κανείς τις ευρύτερες εξελίξεις σε αυτό το θέμα.

Πέρα από αυτό, το Ε.Α.Π. φέρεται να καθιερώνει και μια σειρά καινοτόμων παρεμβάσεων στο όλο πλέγμα του εκπαιδευτικού συστήματος, οι βασικότερες από τις οποίες είναι: (i) Η ελεύθερη πρόσβαση των φοιτητών/τριών χωρίς εισαγωγικές εξετάσεις αλλά με κλήρωση, όταν υπάρχει αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης. Υποτίθεται ότι αυτή η διευθέτηση προωθεί την αντίληψη ότι η μόρφωση είναι δικαίωμα όλων, και ότι είναι ανοικτή σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. (ii) Η προσφορά των σπουδών γίνεται με τη γνωστή μέθοδο της εξ αποστάσεως εποπτείας, παρακολούθησης, συμβουλευτικής, επικοινωνίας, συνεργασίας και μελέτης. Αυτή η εξ αποστάσεως "διδασκαλία" επικεντρώνεται σε ένα ειδικά σχεδιασμένο εκπαιδευτικό υλικό (έντυπο, οπτικοακουστικό και ηλεκτρονικό) και οργανώνεται στο πλαίσιο ενός ενδεικτικού χρονοδιαγράμματος που προβλέπει τον προγραμματισμό μελέτης, των συμβουλευτικών συναντήσεων, των γραπτών εργασιών (σύνταξη, αξιολόγηση, ανατροφοδότηση) και των τελικών εξετάσεων.

Όπως γίνεται φανερό, οι δυο αυτές προσδιοριστικές διευθετήσεις ανατρέπουν τις συμβατικές εκπαιδευτικές διαδικασίες που κυριαρχούν στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πρόκειται για αρχές οργάνωσης σπουδών και μελέτης που ευνοούν την ευελιξία μελέτης στο χώρο και στο χρόνο, την αυτορρύθμιση του ρυθμού μελέτης και προόδου, την εξατομίκευση της σχέσης με το εκπαιδευτικό υλικό, τη δυνατότητα αξιοποίησης του διδακτικού /εκπαιδευτικού υλικού με όρους αυτάρκειας και πληρότητας κ.τ.ο. Αυτό ευνοείται από το σύνολο των ρυθμίσεων που προωθούν την αντίληψη της "ανοικτής" και εξ αποστάσεως "διδασκαλίας", μελέτης, επικοινωνίας και σχέσης με τα υποκείμενα και το εκπαιδευτικό υλικό. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ευρετική πορεία προς τη γνώση, στη σαφήνεια στόχων και επιδιώξεων, στην εμφανή γνωστοποίηση του νοήματος που έχουν όσα προτείνονται, στην ευθύνη των επιλογών κ.τ.ο. Όλα αυτά, βέβαια, δε σημαίνει πως αντανακλώνται στην ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία. Υπάρχουν, έτσι κι αλλιώς, πολλά ζητήματα "ανοικτά" στη λειτουργία του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου όπως π.χ. η σύνδεση έρευνας και διδασκαλίας, η "ολοκληρωμένη" εκδοχή εκπαιδευτικού υλικού, η ακαδημαϊκή ελευθερία, η διαρροή και εγκατάλειψη των σπουδών κ.τ.ο. Είναι φανερό πως αυτού του είδους τα ερωτήματα είναι σημαντικά και οι λύσεις που θα δοθούν θα προσδιορίσουν την παραπέρα ανάπτυξη του Ε.Α.Π. Ενδεχομένως άλλες εισηγήσεις θα ασχοληθούν με ζητήματα "εσωτερικής" πολιτικής και ανάπτυξης.

Να σημειώσουμε εδώ ότι γενικά οι πολιτικές ανοικτής και διαβίου εκπαίδευσης είναι ανοιχτές σε ενδεχόμενες εξελίξεις, όπως οι ακόλουθες:

Η διαβίου εκπαίδευση να αναπτυχθεί σε ένα ανεξάρτητο και παράλληλο σύστημα εκπαίδευσης που να ελέγχεται από την ιδιωτική πρωτοβουλία και να υποκαθιστά ή να καταργεί το επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα και τους τίτλους που αυτό προσφέρει.

Η θεσμική σχέση κράτους, επιχειρήσεων και διαβίου εκπαίδευσης σε περιόδους συρρίκνωσης του κράτους πρόνοιας μπορεί να διαμορφώσει ένα κυρίαρχο παράδειγμα διαβίου εκπαίδευσης εκτεθειμένο στους μηχανισμούς εξουσίας και των ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων και να συντελέσει ώστε η διαβίου εκπαίδευση να χάσει τις μεθοδολογικές, κοινωνικές και πολιτισμικές της προϋποθέσεις που θα επέτρεπαν να απευθύνεται και σε "εργάτες που διαβάζουν".

Η υπερσχολειοποίησή της.

Η έμφαση στις επιλογές μόνο επαγγελματικής κατάρτισης σε βάρος επιλογών πολιτισμικής ανάπτυξης.

Οι παραπάνω δείκτες που εντοπίζουν τις ενδεχόμενες εξελίξεις αφορούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και την παραπέρα ανάπτυξη του ΕΑΠ. Θα ολοκληρώσουμε την ανάλυσή μας με ορισμένες επισημάνσεις που θεμελιώνουν την άποψη ότι η λειτουργία του Ε.Α.Π. συνιστά πρόκληση για την ανασυγκρότηση της εσωτερικής λειτουργίας του συμβατού εκπαιδευτικού συστήματος. Αυτή η ανασυγκρότηση, βέβαια, είναι αφετηριακής σημασίας για την ανάπτυξη και λειτουργία του Ε.Α.Π.. Δεν πρόκειται για μια απλή υπόθεση μετάβασης φοιτητών/τριών από ένα σύστημα σε άλλο, αλλά για σύνδεση και "συμβίωση" παραδοσιακών και συμβατικών πρακτικών και διευθετήσεων με πολιτικές και αντιλήψεις που προωθούν την ανοικτή και διαβίου υπόθεση μάθησης.

Όπως ήδη αναφέρθηκε, η ίδρυση, η λειτουργία και ανάπτυξη του Ε.Α.Π. διέπεται από την αντίληψη της ελεύθερης και ανοικτής πρόσβασης σε δομές εκπαίδευσης διαβίου. Για να είναι αντικειμενικά δυνατή η προώθηση μιας τέτοιας επιλογής, χρειάζεται επαναπροσδιορισμό των πολιτικών που συνδέονται τόσο με την ολοκλήρωση της 9χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης όσο και της μετα-υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Η εγκατάλειψη του σχολείου συνιστά άμεση αναίρεση των πολιτικών ανοικτής διαβίου εκπαίδευσης. Είναι γνωστό ότι ένα πολύ υψηλό ποσοστό μαθητών και μαθητριών δεν ολοκληρώνει την εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση (Παπαθεοφίλου, Ρ. κ.α., 1998). Αυτό σημαίνει πως τα ανοικτά συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης προσφέρονται μόνο σε όσους αξιοποιούν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Αυτό, ωστόσο, προϋποθέτει επαναπροσδιορισμό της σχετικής εκπαιδευτικής πολιτικής.

Πολλοί είναι οι μύθοι που χρειάζεται να αποκαθηλωθούν: η ελεύθερη πρόσβαση, η προώθηση της γενικής παιδείας είναι υπόθεση εξετάσεων, η επιτυχία είναι υπόθεση φροντιστηρίων, οι εξετάσεις είναι μοχλός εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων, η επιτήρηση της κρίσης είναι αποτελεσματική πολιτική, η εκπαιδευτική αλλαγή είναι υπόθεση νόμων, η εκπαιδευτική πολιτική μπορεί να ασκηθεί με τους εκπαιδευτικούς αντιπάλους. Όλοι αυτοί οι μύθοι συμβάλλουν στην ομηρία του σχολείου σε αυτό που προβάλλεται συχνά ως "εκπαιδευτική μεταρρύθμιση".

Τα υψηλά ποσοστά αποτυχίας στη Β΄ Λυκείου που διαπιστώθηκαν τα δύο τελευταία χρόνια δεν περιγράφουν την αποτυχία του Λυκείου αλλά κυρίως την αποτυχία της εννιάχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Κυριάρχησαν πολιτικές ακώλυτης προαγωγής, επιείκειας και ευκολίας για την άμβλυνση της επιλεκτικότητας του σχολικού θεσμού στο πλαίσιο της θεσμοθετημένης υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Δεν αναπτύχθηκε πολιτική για έγκαιρη και προληπτική εκπαιδευτική παρέμβαση για την αντιμετώπιση της σχολικής αποτυχίας (πρόσθετη διδακτική στήριξη, αναλογία διδασκόντων - διδασκομένων, προληπτική παιδαγωγική, ζώνες προτεραιότητας, μονοθέσια / ολιγοθέσια, σχολικά βιβλία κ.α). Το αποτέλεσμα είναι να μεταφέρεται σιωπηρά η σχολική αποτυχία από τάξη σε τάξη στους ώμους μαθητών/τριών από μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα μέχρι τη στιγμή του "εκβρασμού" και της "εκταφής" της με τα αποτελέσματα των πολλαπλών εξετάσεων στη Β΄ και στην Γ΄ Λυκείου.

Ουσιαστικά, πρόκειται για μια πολιτική και πρακτική που αθωώνει το εννιάχρονο υποχρεωτικό σχολείο και που μεταφέρει τόσο την ευθύνη της αποτυχίας στις πλάτες των μαθητών/τριών όσο και τη χρονική στιγμή της διαπιστωτικής πράξης της αποτυχίας. Γίνεται σαφές ότι οι ρυθμίσεις για τους ανεξεταστέους, την ακώλυτη προαγωγή, τον υπολογισμό του μέσου όρου προαγωγής, τις απεριόριστες δυνατότητες βελτίωσης των βαθμών για εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση συγκροτούν μια πολιτική "επιείκειας" και "κοινωνικής αλληλεγγύης" που προβάλλεται ως αντισταθμιστική πολιτική για την άμβλυνση της επιλεκτικότητας του σχολείου. Ωστόσο, να σημειώσουμε ότι είναι οι ίδιες αυτές οι επιλογές που απαλλάσσουν το εκπαιδευτικό σύστημα από την ευθύνη για την ανάπτυξη συστηματικής προληπτικής αντισταθμιστικής εκπαιδευτικής παρέμβασης που θα στόχευε στη βελτίωση της σχέσης των μαθητών/τριών με τη γνώση. Μια άλλη πολιτική πρόταση θα ήταν η διαμόρφωση μιας εκπαιδευτικής πολιτικής που να μην παράγει υψηλά ποσοστά σχολικής αποτυχίας αλλά ούτε να αποκρύπτει τη σχολική αποτυχία με τυπικές ρυθμίσεις (ακώλυτη προαγωγή, μέσος όρος κ.τ.ο.).

Τα αιτήματα για οριστική θεσμική διευθέτηση των ρυθμίσεων για τους ανεξεταστέους όσο και τα σχετικά αιτήματα για απεριόριστες δυνατότητες βελτίωσης των επιδόσεων ελέγχονται για το λόγο ότι η εκπαιδευτική υποστήριξη μετατοπίζεται εκτός του εκπαιδευτικού συστήματος (στα φροντιστήρια) το οποίο αναλαμβάνει μόνο τις εξετάσεις για τη σχετική "πιστοποίηση" της βελτίωσης των επιδόσεων. Σε αυτή τη περίπτωση το εκπαιδευτικό σύστημα απαλλάσσεται ακόμα και από την ευθύνη αντιμετώπισης της σχολικής αποτυχίας που το ίδιο παράγει και καταγράφει. Μια άλλη πολιτική επιλογή θα ήταν η όποια μορφή σχολικής αποτυχίας και οι όποιες πρακτικές αντιμετώπισής της ή πρακτικές υποστήριξης για παραπέρα βελτίωση των επιδόσεων να αναλαμβάνονται από το ίδιο το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Η επανάληψη της τάξης από άποψη διάθεσης χρόνου δεν παρουσιάζει διαφορές σε σχέση με το αίτημα για πολλαπλές δυνατότητες βελτίωσης της βαθμολογίας μετά την αποφοίτηση (όπως ίσχυε στο προηγούμενο σύστημα). Η διαφορά είναι ότι ενδεχόμενη επανάληψη συντελείται εντός του εκπαιδευτικού συστήματος. Η επαναφορά των ρυθμίσεων για τους ανεξεταστέους, άλλωστε, σημαίνει εντατικοποίηση των εξετάσεων, χωρίς ουσιαστική υποστήριξη.

Kαι, βέβαια, το αίτημα για ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση παραμένει ανοιχτό και επιτακτικό. Μια πολιτική ελεύθερης πρόσβασης προς τη γενική παιδεία, την τριτοβάθμια εκπαίδευση και τα ανοικτά συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης προϋποθέτει μετατόπιση της προτεραιότητας από τις διαδικασίες μέτρησης και καταγραφής των ικανοτήτων των μαθητών σε παιδαγωγικές και διδακτικές διαδικασίες ανάπτυξης αυτών των ικανοτήτων, κάτω από προϋποθέσεις γενικής παιδείας και μόρφωσης. Χρειαζόμαστε δραστική μετατόπιση από πολιτικές ανάπτυξης ενός πολυσύνθετου εξεταστικού συστήματος σε πολιτικές δημιουργικής απελευθέρωσης μαθητών και εκπαιδευτικών για ολόπλευρη ανάπτυξη, μόρφωση και αυτοπραγμάτωση. Η πολιτική επιλογή για γενική παιδεία δεν επιτυγχάνεται με αλλαγές στα αναλυτικά προγράμματα και στον τρόπο που τα μαθήματα αντιπροσωπεύονται στο εξεταστικό σύστημα. Η γενική παιδεία κρίνεται και από το εάν προσφέρεται σε όλους (γενικώς) τους μαθητές και τις μαθήτριες με ουσιαστικές προϋποθέσεις για επιτυχία στη σχέση με τη γνώση. Η γενική παιδεία δεν είναι άθροισμα, διαίρεση, πηλίκο και μέσος όρος βαθμών στις εξετάσεις. Η γενική παιδεία θεμελιώνεται από το σύνολο της εκπαιδευτικής πολιτικής που ασκείται στο υποχρεωτικό εννιάχρονο σχολείο και στο Λύκειο που να συνδέεται με τα ανοικτά συστήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Η μετατροπή του σχολείου σε εξεταστικό κέντρο δίνει έμφαση στην "τεχνολογία της αξιολόγησης". Αυτό έχει πολλές παρενέργειες. Η τεχνολογία των μετρήσεων και των υπολογισμών προϋποθέτει τον κατακερματισμό της γνώσης, τον φορμαλισμό, την τυποποίηση και την από - πλαισίωσή της. Η γνώση απογυμνώνεται από προϋποθέσεις κοινωνικής και προσωπικής χρήσης και υποβιβάζεται σε φορμαλιστικές εκδοχές που προσφέρονται για μια ιδιότυπη ανταλλακτική αξία στην αγορά και την "οικονομία" του εξεταστικού συστήματος. Ένας μαθητής το έχει πει αποκαλυπτικά: " Αυτό που μαθαίνω στο σχολείο με βοηθάει για να περάσω στην επόμενη τάξη και στην επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα." Αν είναι έτσι , που μένει χώρος για γενική παιδεία και μόρφωση; Και πώς οι μαθητές/τριες που επιλέγουν προγράμματα σπουδών στο ΕΑΠ ή που κληρώνονται, όσοι καταφέρνουν βέβαια να ολοκληρώσουν, να μην έχουν δυσκολίες μετάβασης από την κουλτούρα του συμβατικού εκπαιδευτικού συστήματος στην αντίληψη της ανοικτής και αυτορυθμιζόμενης και αυτοκατευθυνόμενης μάθησης;

Οι φοιτητές και φοιτήτριες που επιλέγουν και εντάσσονται σε ένα πρόγραμμα σπουδών του ΕΑΠ έχουν συμμετάσχει για δώδεκα τουλάχιστον χρόνια (πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) σε μια συμβατική εκπαιδευτική διαδικασία με κυρίαρχα χαρακτηριστικά τον έντονο βιβλιοκεντρισμό (: με την έννοια της πιστής και παθητικής προσκόλλησης στο εγκεκριμένο σχολικό εγχειρίδιο) που συνδέεται με μηχανιστικές μορφές μελέτης και απομνημόνευσης, με ατομικές μορφές κατάκτησης της γνώσης, σε μια "πρόσωπο με πρόσωπο" μετωπική διδασκαλία που εξαναγκάζει σε ομοιομορφία και τυποποίηση χωρίς σεβασμό στην ατομικότητα, τη δημιουργικότητα, την πρωτοβουλία, τη διαφορά, τον ατομικό ρυθμό. Αυτή η κουλτούρα του συμβατικού σχολείου δημιουργεί ιδιαίτερες δυσκολίες στους φοιτητές/τριες του ΕΑΠ που καλούνται να εξοικειωθούν και να υιοθετήσουν την αντίληψη της "ανοικτής" μάθησης.

Η "ανοικτή" μάθηση του ΕΑΠ έχει ως προσδιοριστικά στοιχεία την "απόσταση" από το χώρο και το χρόνο, την ευθύνη της επιλογής του ατομικού χρονοδιαγράμματος μελέτης και εργασίας, τη διακριτική συμβουλευτική υποστήριξη, την "εξ αποστάσεως" σχέση, επικοινωνία και συνεργασία και τη δημιουργική αξιοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού. Από αυτή την άποψη η μετάβασή τους από το συμβατικό σύστημα εκπαίδευσης στο ανοικτό είναι "ανοικτό" σε δυσκολίες που αναιρούν το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Εκτός και αν η άσκηση της συνολικής εκπαιδευτικής πολιτικής προωθήσει με ενιαίο τρόπο την αντίληψη και την επιλογή της "ανοικτής" και διαβίου μάθησης σε όλο τον κορμό του εκπαιδευτικού συστήματος.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Colletta, N. J. (1996) "Formal, Nonformal, and Informal Education" in International Encyclopedia of Adult Education and Training, 2nd Ed., Pergamon, Oxford.

Hasan, A. (1996) "Lifelong Learning" in International Encyclopedia of Adult Education and Training, 2nd Ed., Pergamon, Oxford.

Sutton, P.J. (1996) "Lifelong and Continuing Education" in International Encyclopedia of Adult Education and Training, 2nd Ed., Pergamon, Oxford.

Μαυρογιώργος, Γ. (1993) Εκπαιδευτικοί και Αξιολόγηση, Σύγχρονη Εκπαίδευση, Αθήνα.

Μαυρογιώργος, Γ. (1999) "Μια απάντηση στον αποκλεισμό: η διαβίου εκπαίδευση"

στο Τσιάκαλος, Γ., Σπανού, Ε. (Επιμ.) Ανθρώπινη Αξιοπρέπεια και Κοινωνικός Αποκλεισμός, Εταιρεία Πολιτικού Προβληματισμού "Νίκος Πουλατζάς" και Συμβούλιο της Ευρώπης, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, σελ. 259-267.

Παπαθεοφιλίδου, Ρ. κ.α. (1998) Η Εγκατάλειψη του Σχολείου, Gutenberg, Αθήνα.

Πηγή Ανάρτησης:
Η προσωπική ιστοσελίδα του καθηγητή Γιώργου Μαυρογιώργου

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Προς µία θεωρία της Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης - η εξέλιξη της πολυπλοκότητάς της

Του Αναπληρωτή Καθηγητή στο ΕΑΠ Αντώνη Λιοναράκη

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ο στόχος αυτής της εργασίας είναι η διερεύνηση συγκεκριµένων λογικών συστηµάτων, τα οποία συνθέτουν µία θεωρία και µία φιλοσοφική θεώρηση της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Τα λογικά αυτά συστήµατα συγκροτούν µε επιστηµονικό και µεθοδολογικό τρόπο τα µέτρα, τις πεποιθήσεις και τα αξιώµατα εκείνα, τα οποία θεωρητικά και εµπειρικά συνιστούν το σκελετό εργασίας για µία θεωρία της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Το χαρακτηριστικό γνώρισµα αυτού του σκελετού εργασίας είναι η ύπαρξη, η τεκµηρίωση, η ανάπτυξη και η εξέλιξη της πολυπλοκότητάς του, όπως άλλωστε η πολυπλοκότητα κάθε θεωρίας...

Για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο του καθηγητή Αντώνη Λιοναράκη, πατήστε εδώ

Πηγή:
http://elektra.teilar.gr/syncppt/theoryOfTele-education.pdf


Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Συνεργατική μάθηση υποστηριζόμενη από ΗΥ σε πλαίσιο ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης – Κριτική ανασκόπηση και μελέτη περίπτωσης

Διπλωματική εργασία του Αντώνη Ανδρεάτου

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ


Πάτρα, 2007

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Σκοπός αυτής της Διπλωματικής Εργασίας είναι η μελέτη της συνεργατικής μάθησης [ΣΜ] στα πλαίσια της ΑεξΑΕ, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Ακολουθείται μια βαθμιαία προσέγγιση του αντικειμένου: ξεκινάμε από τις θεωρίες μάθησης και τη θεωρία της ΑεξΑΕ και προχωράμε στη θεωρία της συνεργατικής μάθησης· ύστερα εξετάζουμε την υποστηριζόμενη από ΗΥ συνεργατική μάθηση και τα διάφορα εργαλεία λογισμικού που την υποστηρίζουν και στη συνέχεια επικεντρώνουμε την προσοχή μας σ’ ένα συγκεκριμένο ερευνητικό εργαλείο, με το οποίο αναλύουμε καταγεγραμμένα δεδομένα συνεργατικών συνόδων εξ αποστάσεως μεταξύ φοιτητών του ΕΑΠ.

Επί μέρους στόχοι στο θεωρητικό επίπεδο είναι:

· Να συζητήσουμε τα παιδαγωγικά μοντέλλα της ΑεξΑΕ και της συνεργατικής

μάθησης και να εξετάσουμε κατά πόσον ταιριάζουν και μπορούν να

συλλειτουργήσουν.

· Να ορίσουμε την συνεργατική μάθηση μέσω ΤΠΕ (CSCL), να διερευνήσουμε σε θεωρητικό επίπεδο πώς λειτουργεί και ποιοι είναι οι πρωτεύοντες μηχανισμοί μάθησης που εμφανίζονται.

· Να δείξουμε ότι η συνεργατική μάθηση μπορεί να προσφέρει πολλά στα πλαίσια της ΑεξΑΕ.

· Να προτείνουμε την συνεργατική μάθηση μέσω ΤΠΕ ως ένα βοηθητικό συμπληρωματικό μηχανισμό μάθησης και επικοινωνίας μεταξύ των φοιτητών της ΑεξΑΕ.

Στο πρακτικό μέρος μελετήθηκε μια συγκεκριμένη περίπτωση καταγεγραμμένων συνεργατικών συνόδων ενηλίκων προπτυχιακών φοιτητών του ΕΑΠ. με τη βοήθεια ενός ειδικού ερευνητικού εργαλείου, του «Synergo». Επί μέρους στόχοι μας στο πρακτικό επίπεδο είναι:

· Ο ορισμός μιας τυπολογίας χαρακτηρισμών των συνεργατικών διαλόγων και μιας μεθοδολογίας ανάλυσης των συνόδων.

· Η ανίχνευση και ανάλυση των μηχανισμών μάθησης που λαμβάνουν χώρα με τη χρήση του «Synergo» σε πραγματικά δεδομένα.

· Η ανίχνευση δευτερευόντων μηχανισμών ΣΜ και βοηθητικών μηχανισμών μη σχετιζόμενων με την μάθηση.

Καρπός της εργασίας είναι μια μέθοδος αξιολόγησης συνεργατικών συνόδων, μέσω ποιοτικής και ποσοτικής ανάλυσης, χρήσιμη σε καθηγητές και ερευνητές της ΣΜ. Η μέθοδος επιτρέπει και την ξεχωριστή αξιολόγηση της συνεισφοράς εκάστου συνεργαζομένου μέλους.

Για να διαβάσετε ολόκληρη τη διπλωματική εργασία του κ. Ανδρεάτου, πατήστε εδώ

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Ο ρόλος της συναισθηματικής νοημοσύνης στην αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ Διδάσκοντος - Διδασκομένου

Της Δρ. Αναστασίας Αθανασούλας Ρέππα (Καθηγήτρια ΣΕΛΕΤΕ- Συνεργαζόμενο Εκπαιδευτικό Προσωπικό, Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου)

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Με την εργασία αυτή επιχειρείται να υποστηριχθεί και ως ένα βαθμό να αποδειχθεί ότι η αποτελεσματική επικοινωνία και οι ουσιαστικές σχέσεις μεταξύ διδάσκοντος - διδασκομένου στην Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (ΑεξΑΕ) εξαρτώνται όχι μόνο από την τήρηση και εφαρμογή των αρχών της ΑεξΑΕ και της εκπαίδευσης ενηλίκων, αλλά και την κατάλληλη διαχείριση των συναισθηματικών ικανοτήτων των δυο μερών. Σημαντικότερο όμως ρόλο παίζει η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης από την πλευρά του Καθηγητή - Συμβούλου λόγω του εμψυχωτικού - συμβουλευτικού έργου που αυτός επιτελεί στη μαθησιακή διαδικασία της ΑεξΑΕ.

Για να διαβάσετε ολόκληρη την εργασία της Αναστασίας Αθανασούλας Ρέππα, πατήστε εδώ Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Το νέο τεύχος του περιοδικού ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ / OPEN EDUCATION

Κυκλοφόρησε ο 7ος Τόμος, Τεύχος 1, 2011, του Περιοδικού ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ / OPEN EDUCATION http://journal.openet.gr

Editorial (In Greek)
Antonis Lionarakis

Επικοινωνία καθηγητή – συμβούλου και φοιτητών στις σπουδές από απόσταση: απόψεις ΣΕΠ της ΘΕ ΕΚΠ65 του ΕΑΠ (In Greek, English abstract)
Ηλιάδου Χρυσούλα

A Proposed Sketch of a Distance Education Model for the Enrichment of Adult Literacy in Pakistan (In English)
Khalid Saleem, Mumtaz Ahmad

Ζητήματα συγκρότησης της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ως γνωστικού πεδίου: Επισκόπηση των επιστημονικών περιοδικών (In Greek, English abstract)
Άννα Αποστολίδου

What kind of Haptic devices and applications are needed in education? Requirements, Specifications and hands-on experience derived from an IST project
(In English)
S. P. Christodoulou, D. M. Garyfallidou, G. S. Ioannidis, T. S. Papatheodorou, Ε. A. Stathi

Η επικοινωνία διδάσκοντα και διδασκομένων στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Μελέτη περίπτωσης στο πρόγραμμα Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών του Κ.Ε.Ε.ΕΝ.ΑΠ.
(In Greek, English abstract)
Φώτης Ζυγούρης, Ηλίας Μαυροειδής

Digital Radio broadcast: new technological resources to produce educational programs online (In English)
Teixeira, Marcelo Mendonça, Silva, Bento Duarte

Η σημασία των θεωριών μάθησης στο πλαίσιο των ΤΠΕ στην εκπαίδευση (In Greek, English abstract)
Αλεξία Καπραβέλου

Η Αναθεώρηση του Νομοθετικού και Λειτουργικού πλαισίου του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (In Greek, English abstract)
Αλεξιάδου Αναστασία- Σοφία



Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...

Οι Βασικές Αρχές της Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (τέταρτο μέρος)

Σήμερα το τέταρτο μέρος από το βιβλίο του Αθανάση Καρούλη "Οι Βασικές Αρχές της Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης"


Για να κατεβάσετε το τέταρτο μέρος (εκπαίδευση ενηλίκων), πατήστε εδώ


Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ...